Sáng 23/11, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp và dự án Luật Công nghiệp công nghệ số. Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, đây là hai dự án luật rất quan trọng, nên tinh thần phải thay đổi tư duy, bởi tư duy là nguồn lực, tầm nhìn, động lực.
Thủ tướng cho biết, nước ta là nước đang phát triển, kinh tế đang chuyển đổi, quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn, độ mở nền kinh tế lại cao nên phải có cơ chế, chính sách thông minh để huy động nguồn lực từ Nhà nước, nhân dân, xã hội, nước ngoài.
“Đây là nội dung hết sức quan trọng để thúc đẩy phát triển nền kinh tế trong giai đoạn tới. Kỷ nguyên mới, như Tổng Bí thư Tô Lâm nói là xây dựng đất nước giàu mạnh, hùng cường và thịnh vượng, nhân dân hạnh phúc, ấm no. Điều đó đòi hỏi đổi mới tư duy vận hành, quản lý dựa trên tổng kết thực tiễn, cái gì tốt thì phát huy, cái nào còn vướng mắc phải tháo gỡ”, Thủ tướng nói.
Có chính sách đủ thuyết phục nhà đầu tư
Về Luật Công nghiệp công nghệ số, Thủ tướng đồng tình phải có chính sách ưu đãi về đất đai, lệ phí, điện, nước, kể cả ưu đãi bằng tiền… để phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tri thức. Bởi, muốn chạy nhanh, muốn chạy xa, đi trước, đón đầu thì phải đi vào công nghệ mới, bên cạnh động lực tăng trưởng truyền thống (là đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu).
Điều quan trọng là phải tính toán để có chính sách ưu đãi phù hợp, đủ sức thuyết phục để nhà đầu tư đến Việt Nam, “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”. Thủ tướng lưu ý, chúng ta phải tính toán lợi ích tổng thể, trên cơ sở đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết.
Dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số quy định cơ chế thử nghiệm có kiểm soát để thúc đẩy đổi mới sáng tạo của các doanh nghiệp công nghệ số. Dự thảo đưa ra quy định kiểm soát đối tượng và phạm vi. Nhưng, theo Thủ tướng, kiểm soát thời gian mới là quan trọng, còn phải mở phạm vi và đối tượng trong ngành công nghệ số để tạo không gian đổi mới sáng tạo.
Bỏ tư duy không quản lý được thì cấm
Liên quan dự án Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp vừa được trình Quốc hội, Thủ tướng cho rằng mô hình quản lý thì có nhiều, mỗi giai đoạn có yếu tố lịch sử và nhìn chung hoàn thành yêu cầu đặt ra trong bối cảnh, giai đoạn.
Song mô hình hiện tại chưa ổn định và điều này cũng hiểu được do đất nước đang trong quá trình phát triển. Do đó, trong quá trình làm, nghiên cứu mở rộng dần với tinh thần không cầu toàn, không nóng vội, cái gì được thì giữ, cái gì không được thì loại.
“Tôi nghĩ hoạt động doanh nghiệp phải theo quy luật thị trường, quy luật giá trị, cung cầu và cạnh tranh, không thể can thiệp bằng các biện pháp hành chính được”, Thủ tướng nói.
Thủ tướng đề nghị luật phải mạnh dạn phân cấp, phân quyền. Còn vốn của tập đoàn, doanh nghiệp đầu tư vào đâu thì hội đồng quản trị quyết định và chịu trách nhiệm chứ không phải đi xin cấp hành chính.
“Thời gian, trí tuệ, quyết định kịp thời, đúng lúc là yếu tố quyết định cho thành công. Vừa qua, Tổng Bí thư nêu việc lãng phí thời gian, mà thời gian là tiền bạc. Do vậy, phải phân cấp mạnh, quy định trong luật cho rõ cái gì được làm và không được làm”, ông nói.
Đồng tình với việc khi đánh giá doanh nghiệp cần đánh giá tổng thể giá trị mang lại chứ không đánh giá từng việc một, Thủ tướng nêu ví dụ trong 10 việc được giao, có thể 2-3 việc họ làm chưa tốt, thua lỗ nhưng “tổng thể vẫn dương” là bảo toàn và phát triển vốn.
“Kinh doanh không phải ngày một, ngày hai nên phải đánh giá tổng thể. Tổng vẫn dương mà xử lý họ là chưa phù hợp tình hình, quy luật”, Thủ tướng nói và đề nghị rà soát thiết kế công cụ để khuyến khích đổi mới sáng tạo, dứt khoát bỏ tư duy không quản lý được thì cấm.
Do đó, dự thảo luật nên quy định quản lý tới doanh nghiệp dạng nào và tới người chịu trách nhiệm trực tiếp, còn lại để họ quản lý cấp dưới. Trung ương quản lý tỉnh, còn tỉnh quản lý huyện, huyện quản lý xã.
“Chương trình mà Trung ương đi làm tận xã thì tắc, mà tắc là lãng phí. Trung ương không làm thay tỉnh, tỉnh không thay huyện, huyện không làm thay xã. Tinh thần là địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, Thủ tướng nhấn mạnh.