Thủ tướng: "Với khoa học công nghệ, con người vẫn là quan trọng nhất"

 - Sáng nay 9/1, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức hội nghị Tổng kết công tác năm 2017 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2018.

Trình bày báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc đánh giá năm 2017, ngành đã tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp với mục tiêu đưa KH&CN phục vụ trực tiếp cho phát triển các ngành, lĩnh vực.

Hội nghị có sự tham dự của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam

Một trong những lĩnh vực mà Bộ KH&CN đã có những đóng góp nhiều nhất là nông nghiệp: KH&CN đã đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và 38% giá trị gia tăng trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi. 

Trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, giao thông và xây dựng, kết quả hoạt động KH&CN đã đóng góp vào thành tích hoàn thành vượt mức chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) là 9,4% (năm 2016 là 7,4%).

Trong lĩnh vực khai thác và chế biến khoáng sản, việc đổi mới công nghệ đã góp phần tăng sản lượng than khai thác bình quân 14%/năm.

Ở lĩnh vực y tế, năm 2017 đánh dấu bước tiến mới với việc các bác sĩ Học viện Quân y đã phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản thực hiện thành công ca ghép phổi từ người hiến tạng còn sống; các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy đã thực hiện thành công ca ghép thận trao đổi chéo đầu tiên trên cả nước...

KH&CN đã đạt được nhiều thành tích trong năm 2017

Bộ KH&CN dẫn đầu trong việc thực hiện cải cách hành chính về hoạt động quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. 91% nhóm sản phẩm, hàng hóa do Bộ này quản lý, tương ứng với 96% lô sản phẩm, hàng hóa tại khâu thông quan được chuyển sang cơ chế hậu kiểm, giúp cắt giảm thời gian kiểm tra tại cửa khẩu từ 13 ngày xuống còn 1 ngày.

Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo đã phát triển rộng khắp với hơn 40 quỹ đầu tư mạo hiểm; 30 cơ sở ươm tạo; 10 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, góp phần thúc đẩy số lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tăng nhanh với hơn 3.000 doanh nghiệp, gần gấp đôi số lượng năm 2015 (khoảng 1.800 doanh nghiệp). Số lượng và giá trị các thương vụ đầu tư đã tăng đáng kể...

8 nhiệm vụ trọng tâm năm 2018

Năm 2018, Bộ KH&CN xác định 8 nhiệm vụ trọng tâm. Theo đó, Bộ tiếp tục hoàn thiện hàng lang pháp lý hướng dẫn thi hành Luật Chuyển giao công nghệ năm 2017.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Chu Ngọc Anh

Bộ khuyến khích thực hiện các nhiệm vụ KH&CN gắn với doanh nghiệp, triển khai thực hiện các giải pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thủ tục, hồ sơ đăng ký doanh nghiệp KH&CN.

Ngoài ra, Bộ cũng thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Đẩy nhanh tốc độ xử lý đơn đăng ký xác lập quyền và thực thi quyền sở hữu công nghiệp; hỗ trợ phát triển và khai thác tài sản trí tuệ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh 4 trụ cột, 3 đột phá và 5 lưu ý với ngành Khoa học và công nghệ

Bên cạnh đó, chủ động triển khai các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để tăng cường năng lực tiếp cận xu hướng công nghệ tiên tiến, hiện đại của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Bộ tiếp tục triển khai chính sách sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt động KH&CN, đẩy mạnh cải cách hành chính, đặc biệt là thủ tục hành chính; hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về thông tin KH&CN...

4 trụ cột, 3 đột phá, 5 lưu ý

Phát biểu chỉ đạo và giao nhiệm vụ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định các hoạt động KH&CN trong năm qua đã có nhiều tiến bộ. Một trong số đó là tinh thần quốc gia khởi nghiệp được phát triển và lan tỏa mạnh mẽ.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ ra một số bất cập, tồn tại cần lưu ý như thị trường KH&CN ở Việt Nam phát triển còn chậm. Kết quả nghiên cứu chưa được ứng dụng nhiều trong sản xuất, kinh doanh, chưa có nhiều sản phẩm khoa học và công nghệ được thương mại hóa.

Việc phát triển KH&CN chưa thực sự gắn với yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội. Doanh nghiệp chưa trở thành trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia. Chưa huy động được nhiều nguồn lực xã hội đầu tư cho hoạt động KH&CN. Cơ chế tài chính còn bất hợp lý, ràng buộc sự phát triển. Việc chuyển đổi sang cơ chế tự chủ của tổ chức công lập vẫn còn lúng túng.

Thủ tướng đề nghị ngành đáp ứng 4 yêu cầu chính: tính đổi mới, tính đột phá, tính thích ứng, tính bền vững trong chiến lược ngành.

Có 4 trụ cột, 3 đột phá và 5 lưu ý mà Thủ tướng nhấn mạnh Bộ KH&CN cần nghiên cứu triển khai.

4 trụ cột chính gồm: KH&CN phải góp phần chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế, nhất là những mô hình hiện có năng suất thấp trong sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam.

Thúc đẩy đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn nữa trong khi phong trào sáng tạo khởi nghiệp mới đang ở bước đầu, chỉ tập trung ở đô thị lớn.

Tập trung phục vụ doanh nghiệp ứng dụng và đổi mới công nghệ. “Một lần nữa chúng ta khẳng định, phải coi doanh nghiệp là trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo” - Thủ tướng nhấn mạnh.

Và KH&CN phải góp phần nâng cao năng suất, chất lượng lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh của nền kinh tế.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao đổi với các đại biểu dự hội nghị

Có 3 đột phá Thủ tướng yêu cầu ngành cần phải tập trung. Đó là đột phá về thể chế, chính sách; đột phá về phương thức đầu tư, cơ chế đặt hàng cho KHCN; đổi mới chính sách trọng dụng các nhà khoa học, đặc biệt là các nhà khoa học đầu ngành, các nhà khoa học được giao chủ trì các nhiệm vụ quan trọng của quốc gia và các nhà khoa học trẻ tài năng.

“Cuối cùng thì con người vẫn là quan trọng nhất. Phải làm sao trí thức ủng hộ mình để phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc” – Thủ tướng nói.

Cùng với đó, Thủ tướng nêu 5 lưu ý cần rà soát, triển khai hiệu quả. Trước tiên, cần phát triển cơ sở hạ tầng KH&CN theo hướng hiện đại, đồng bộ.

Thứ hai, KH&CN cần tập trung nghiên cứu tốt hơn các vùng kinh tế trọng điểm, đặc biệt các vùng có lợi thế phát triển các sản phẩm nông nghiệp.

Tiếp theo, KH&CN cần gắn với yêu cầu hội nhập quốc tế và thích ứng với nền kinh tế trí thức của thế giới.

Thứ tư, bảo đảm tính bền vững trong hoạch định phát triển KH%CN, lộ trình, bước đi, giao trách nhiệm cho các bộ, ngành, địa phương rõ hơn các nhiệm vụ cụ thể.

Cuối cùng, Thủ tướng lưu ý về phẩm chất đạo đức của cán bộ KH&CN, làm sao để xây dựng Bộ, các đơn vị thuộc Bộ “khỏe mạnh” cả về tư chất và phẩm chất.

Nguyễn Thảo

Công bố 10 sự kiện khoa học và công nghệ nổi bật năm 2017

Ngày 27/12, Câu lạc bộ Nhà báo Khoa học Công nghệ Việt Nam (Hội Nhà báo Việt Nam) công bố kết quả bình chọn 10 sự kiện khoa học và công nghệ nổi bật năm 2017.

Cơ chế quỹ: Lối thoát cho hỗ trợ nghiên cứu khoa học

Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu không thay đổi quan điểm đầu tư cho KHCN như một dịch vụ công thì sẽ không có tác động lớn tới việc thay đổi bức tranh đổi mới sáng tạo ở Việt Nam.