Thụy Sĩ, ‘viên ngọc sáng’ của cuộc cách mạng blockchain

Thung lũng “Sili-coin” lan rộng

Năm 2013, Hiệp hội Crypto Valley (Thung lũng tiền ảo) được thành lập ở Zug - một thị trấn nhỏ ở Thụy Sĩ, với mục đích ban đầu là thu hút các công ty khởi nghiệp nghiên cứu công nghệ tiền ảo, thúc đẩy các giao dịch tiền điện tử tại thị trấn. Đến nay, mục đích đó đã thành công ngoài sự mong đợi. 

Zug hiện là trụ sở của khoảng 960 công ty blockchain, số lượng nhân sự làm việc trong lĩnh vực này lên tới hơn 5.000 người. Theo một báo cáo do PwC công bố, từ tháng 7/2020 đến tháng 2/2021, định giá thị trường của 50 công ty hàng đầu ở thung lũng này đã tăng 680%, từ 37,5 tỷ USD lên 254,9 tỷ USD. Số lượng các kỳ lân lên tới 11 với các cái tên nổi bật như Ethereum, Cardano, Polkadot.

Các công ty tiền điện tử đã mở rộng ra ngoài Zug và sang nhiều vùng lãnh thổ lân cận. Theo một báo cáo do CV VC - công ty đầu tư tiền ảo và blockchain ở Zug thực hiện, hiện có hơn 600 khoản đầu tư tiền điện tử và các công ty liên quan đến blockchain ở Thụy Sĩ và Liechtenstein, với hơn 3.000 chuyên gia được tuyển dụng để đáp ứng nhiều vị trí công việc bao gồm gồm kỹ sư phần mềm tiền điện tử, nhà phân tích ICO (một phương thức huy động vốn thông qua việc sử dụng các đồng tiền ảo) và chuyên gia phân tích dữ liệu.

Năm 2014, Thụy sĩ lắp đặt ATM Bitcoin đầu tiên và bắt đầu dùng Bitcoin để thanh toán dịch vụ công từ năm 2016. Động thái này được xem là tiền đề cho các ngân hàng toàn cầu cung cấp sản phẩm tiền điện tử. ATM Bitcoin hiện có mặt ở hầu hết các thành phố của Thụy Sĩ, việc thanh toán tài sản ở Thụy Sĩ với các mặt hàng có giá trị cao bằng tiền điện tử là hợp pháp. 

Trong lĩnh vực bảo hiểm và chăm sóc sức khỏe, hai tập đoàn bảo hiểm lớn tại Thụy Sĩ là Swiss RE và Zurich Insurance hợp tác với một số công ty bảo hiểm quốc tế như Aegon, Achmea và cho ra đời công ty “B3i Services AG”, giúp thương mại hóa các giải pháp blockchain cho tái bảo hiểm (reinsurance), mang giải pháp tốt hơn cho người tiêu dùng với chi phí quản lý thấp hơn.

Với lĩnh vực vận chuyển, DHL - công ty vận chuyển lớn ở Thụy Sĩ đã triển khai blockchain trong hệ thống của họ. Cụ thể, trong lĩnh vực y tế, họ đã sử dụng blockchain để giúp ngăn ngừa sai lầm trong việc phân phối thuốc cho bệnh nhân. Bưu điện Thuỵ Sĩ (Swiss Post) đã tự phát triển thiết bị mạng kết nối IoT tên là ThermoCare, chuyên dùng theo dõi nhiệt độ của hàng hóa để tránh hư hỏng. Dữ liệu từ ThermoCare được lưu trữ ở blockchain có thể được theo dõi và kiểm tra bởi khách hàng, nhân viên quản lý chất lượng, công ty bảo hiểm.

Tại sao lại là Thụy Sĩ?

Trong năm qua, số lượng các công ty khởi nghiệp và nhà nghiên cứu tiền điện tử và blockchain thành lập cơ sở ở Thụy Sĩ đã tăng gấp đôi.

Hai vấn đề lớn mà các công ty tiền điện tử phải đối mặt bao gồm việc tuân thủ các quy định và luật pháp của quốc gia sở tại và tìm kiếm các ngân hàng sẵn sàng hợp tác. Thụy Sĩ đã giúp giải quyết hai vấn đề này.  

Các doanh nghiệp bao gồm các công ty môi giới tiền ảo và các công ty khởi nghiệp blockchain có lợi thế rất lớn ở Thụy Sĩ vì hiện tại ở đây không có chính sách đăng ký hoặc thuế, thêm vào đó quy trình thành lập doanh nghiệp tại quốc gia này tương đối đơn giản. Hiện tại quốc gia này không có yêu cầu đăng ký cụ thể nào đối với các doanh nghiệp ICO và tiền điện tử.

Để vẫn là một điểm đến hấp dẫn cho việc hình thành doanh nghiệp, Thụy Sĩ luôn cố gắng đảm bảo rằng các công ty tiền điện tử và blockchain có thể truy cập các dịch vụ ngân hàng truyền thống để thực hiện các hoạt động. 

Cơ quan giám sát thị trường tài chính Thụy Sĩ (FINMA) đã chính thức trao giấy phép hoạt động ngân hàng và chứng khoán cho hai ngân hàng tiền điện tử mới SEBA và Sygnum vào năm 2019. Tiếp nối sự mở đường này, ngân hàng Vontobel của Thụy Sĩ trở thành ngân hàng đầu tiên hỗ trợ tiền ảo. Vontobel đã thành lập một kho tài sản kỹ thuật số cho phép lưu ký tiền điện tử và chuyển tiền một cách dễ dàng nhất. Mới đây, BBVA Thụy Sĩ là tổ chức ngân hàng tài chính truyền thống đầu tiên ở Châu Âu triển khai Ethereum trong việc cung cấp tiền kỹ thuật số của mình. 

Các yếu tố khác, bao gồm một chính phủ hiệu quả và minh bạch, cũng như một hệ thống sinh thái thân thiện với tiền điện tử cho phép các doanh nghiệp tiến hành các hoạt động liên quan đến tiền kỹ thuật số một cách dễ dàng. 

Theo Bộ trưởng Tài chính Thụy Sĩ - Jörg Gasser, Thụy Sĩ đang phấn đấu cho một thị trường ICO “hưng thịnh” nhưng không làm mất đi các tiêu chuẩn và tính toàn vẹn của thị trường tài chính. Mức độ “thân thiện” với tiền điện tử của Thụy Sĩ được hỗ trợ bởi một cơ chế quản lý vững chắc. Các sàn giao dịch tiền điện tử như Coinbase và Kraken đang hoạt động tại thị trường Thụy Sĩ, được giám sát bởi các cơ quan quản lý Thụy Sĩ FINMA và SFTA giống như các tổ chức tài chính khác.

Oliver Bussmann, Chủ tịch Crypto Valley, cho biết, Thụy Sĩ không muốn rơi vào bẫy giống như các ngân hàng trong vòng 30 đến 40 năm qua - họ cực kỳ nhạy cảm với những thứ như quy tắc chống rửa tiền. Trên thực tế, các ICO của Thụy Sĩ buộc phải tuân theo các quy trình chống rửa tiền nghiêm ngặt, nếu họ không làm như vậy, các ngân hàng truyền thống sẽ từ chối tiền của họ.

Năm 2020, Quốc hội Thụy Sĩ đã thông qua Đạo luật Blockchain, mở đường cho công nghệ sổ cái phân tán DLT. Luật có hiệu lực vào đầu năm 2021, tạo không gian cho các công nghệ phi tập trung nhưng vẫn duy trì tính toàn vẹn và danh tiếng của nước này như một trung tâm tài chính và thương mại. Dự kiến năm 2022, Thụy Sĩ sẽ ban hành các luật được thiết kế đặc biệt để cho phép thanh toán tiền điện tử cho các mục đích bán lẻ và mở rộng bảo vệ người tiêu dùng đối với thanh toán bằng tiền điện tử.

Hương Dung

Blockchain đã ứng dụng thế nào tại Việt Nam?

Nhiều doanh nghiệp tiên phong đã bắt đầu ứng dụng blockchain, tháo bỏ cái mác "tiền số" và "gamefi" cho công nghệ này.