Tích hợp bảy giấy phép về môi trường làm một để giảm thủ tục

Phát biểu tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách ngày 4/9 cho ý kiến vào dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi), Chủ nhiệm UB Khoa học Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng cho biết, nội dung tích hợp 7 loại giấy tờ thủ tục hành chính về môi trường trong một giấy phép chung do Bộ Tài nguyên & Môi trường cấp còn có ý kiến khác nhau.

Chủ nhiệm UB Khoa học Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng.

Bảy loại giấy tờ gồm: giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường; giấy phép xả nước thải vào nguồn nước (quy định tại Luật Tài nguyên nước); giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi (quy định tại Luật Thủy lợi); giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất; giấy phép xử lý chất thải nguy hại; sổ đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại; giấy phép xả khí thải công nghiệp.

Hai phương án

Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình hai phương án xin ý kiến đại biểu Quốc hội. Cụ thể, phương án 1 là tích hợp 7 loại thủ tục này. Phương án 2 là vẫn có giấy phép "xả nước thải vào công trình thủy lợi" như đã được quy định trong Luật Thủy lợi hiện hành.

Bộ Tài nguyên & Môi trường cho rằng, phương án một sẽ giúp đơn giản thủ tục hành chính, vì các thủ tục này đều được cấp dựa vào báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM); nội dung quản lý nước thải trong các giấy phép này cũng cơ bản giống nhau.

Còn các ý kiến chọn phương án 2 thì cho rằng, cơ quan quản lý nhà nước về công trình thủy lợi (Bộ NN&PTNT) sẽ bảo đảm giám sát thường xuyên, ngăn chặn và xử lý kịp thời việc xả nước thải vào công trình thủy lợi. 

Ủy viên thường trực UB Khoa học Công nghệ và Môi trường Trần Thị Quốc Khánh phát biểu tại phiên họp.

Ủy viên thường trực UB Khoa học Công nghệ và Môi trường Trần Thị Quốc Khánh (đoàn Hà Nội) đồng ý với việc tích hợp các thủ tục làm 1 giấy phép: "Không nhất thiết phải có quá nhiều các loại giấy tờ khi đều được cấp dựa trên báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt. Hơn nữa, công trình thuỷ lợi là một bộ phận cấu thành của mạng lưới tài nguyên nước, nên việc quy định nhiều cơ quan cấp phép xả thải như hiện nay không bảo đảm nguyên tắc quản lý tổng hợp".

Theo bà Khánh, một việc được giao cho nhiều cơ quan thực hiện sẽ gây chồng chéo, khi xảy ra ô nhiễm thì khó quy định rạch ròi về trách nhiệm. Bà dẫn chứng Luật Thuỷ lợi ban hành đã ba năm nhưng ô nhiễm ở công trình thuỷ lợi Bắc Hưng Hải, hệ thống sông Tô Lịch, sông Nhuệ, sông Đáy vẫn là nỗi nhức nhối của người dân thủ đô và các tỉnh lân cận.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thuỷ (đoàn Bến Tre), Ủy viên thường trực UB Khoa học Công nghệ và Môi trường ủng hộ việc tích hợp các giấy phép, thủ tục vào một loại giấy phép môi trường duy nhất vì cho rằng các căn cứ của các loại giấy phép này đều giống nhau.

Theo bà Thủy, việc quản lý nước thải trong các giấy phép này về bản chất cũng giống nhau, điều này có nghĩa nội dung xả nước thải hiện đang chịu quản lý bởi 2 thủ tục hành chính khác nhau mà có nội dung tương đồng và trên thực tế đã xảy ra trường hợp các giấy phép này có yêu cầu khác nhau gây khó khăn cho doanh nghiệp.

“Qua giám sát, doanh nghiệp phản ánh rất nhiều. Khi đã cấp giấy phép thì có nghĩa đi kèm là kiểm tra, thanh tra và như vậy có nhiều ngành kiểm tra, thanh tra kết luận nhiều nội dung giống nhau”, đại biểu Thủy phân tích.

DN lúng túng

Bộ trưởng Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà cho hay, nội dung quản lý nước thải trong các giấy phép là giống nhau, đều yêu cầu về công trình xử lý, quy trình vận hành và quy chuẩn kỹ thuật về môi trường.

Chính vì vậy dẫn đến tình trạng, một đơn vị xả nước thải hiện phải chịu hai thủ tục hành chính nội dung tương đồng. Các cơ quan quản lý nhà nước yêu cầu chưa thống nhất khiến doanh nghiệp lúng túng.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Sỹ Cương.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Sỹ Cương (đoàn Ninh Thuận) cho rằng, việc tích hợp vừa góp phần giảm thủ tục hành chính và phiền hà cho doanh nghiệp, đảm bảo tính thống nhất, rõ trách nhiệm quản lý, tuân thủ nguyên tắc một cơ quan chịu trách nhiệm chính, đồng thời đảm bảo tiếp cận quản lý tổng hợp đối với môi trường.

“Đây là 3 mục tiêu chính toát lên trong việc tích hợp giấy phép xả thải môi trường trong báo cáo của Chính phủ. Tôi rất đồng tình”, ông Cương nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Cương cho rằng, trong báo cáo của Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, tất cả giấy phép xả thải nguồn nước và thủy lợi đều dựa trên đánh giá tác động môi trường  nhưng doanh nghiệp "kháo nhau nếu thuê chính cơ quan phê duyệt thì thông qua rất nhanh".

"Làm thế nào để chống tiêu cực trong việc này vì tất cả giấy phép đều dựa trên đánh giá tác động môi trường. Mong Chính phủ quan tâm về vấn đề này để đảm bảo minh bạch”, ông Cương đề nghị trong nghị định hướng dẫn thực hiện cần làm rõ hơn, rất cụ thể, nhất là giữa chức năng các bộ khác nhau, liên quan các luật trước cũng cần có hướng dẫn cụ thể để thực hiện.

Thu Hằng

Thủ tướng: Phải rút ví hàng chục triệu nộp phạt mới biết bảo vệ môi trường

Thảo luận tại tổ về dự thảo luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) vào sáng nay (11/6), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lưu ý, vấn đề môi trường là thách thức không chỉ riêng Việt Nam mà cả toàn cầu.