Xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT cho những người hoạt động văn học nghệ thuật có đủ điều kiện là hình thức khen thưởng xứng đáng. Tuy nhiên, việc Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam đề xuất để người sáng tạo, nhà nghiên cứu lý luận phê bình nhiếp ảnh, giảng viên giảng dạy nhiếp ảnh được xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT tôi thấy lăn tăn và không phục.

Thời đại 4.0. các nhiếp ảnh gia tại Việt Nam có cơ hội tham dự cuộc thi nhiếp ảnh trong và ngoài nước ngày càng nhiều, việc gửi tác phẩm dự thi không có gì khó khăn, cá nhân tự làm được việc này.

Là người yêu thích và quan tâm đến nhiếp ảnh, cũng có vài giải thưởng ở hạng mục không chuyên, tôi thấy việc đoạt giải thưởng tương đối đơn giản. Chưa kể, chất lượng tác phẩm đoạt giải không phải đều “vàng mười”. Có nhiều giải thưởng mang tầm quốc tế nhưng thực chất rất “ao làng”, giải bé xé ra to.

Tác phẩm "Ký ức thời gian" của nhiếp ảnh gia Nguyễn Anh Tuấn đoạt huy chương Vàng cuộc thi Ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 12 năm 2023 tại Việt Nam.

Ở Việt Nam, tôi được biết có kỷ lục gia về nhiếp ảnh đoạt tới hơn 1.000 giải thưởng ở các cuộc thi lớn nhỏ, trong và ngoài nước nhưng tác phẩm lại không được chính giới cầm máy trong nước đánh giá cao.

Theo dự kiến dự thảo của Bộ VHTT&DL, đối với danh hiệu NSND, bên cạnh các quy định chung, nghệ sĩ cần có ít nhất 2 giải Vàng quốc gia, trong đó một giải Vàng cá nhân hoặc có ít nhất 3 giải vàng quốc gia nếu không có giải vàng cá nhân. 

Từ trước tới nay, việc tính giải Vàng hay giải Bạc để nghệ sĩ có đủ huy chương xét tặng NSND, NSƯT còn có kiểu quy đổi. Có kiểu giải Vàng ở cuộc thi không chuyên nào đó sẽ được tính là 1/8 hay 1/3 huy chương Vàng quốc gia. Có năm nghệ sĩ làm hồ sơ xét tặng danh hiệu, mang hết huy chương ra quy đổi, dãy tính dài như một dòng sông mới có được 1 giải Vàng, Bạc khiến nhiều người kêu là “Vàng rởm” không phải “Vàng mười”.

Chính vì thế, nếu đề xuất nhiếp ảnh gia cũng được phong tặng NSND, NSƯT tôi thấy cần phải thực sự rõ ràng trong cách tính huy chương. Phải cụ thể hơn về việc giải thưởng nào được phép, giải thưởng nào không được phép quy đổi, trong đó có cả giải thưởng các cuộc thi quốc tế… Chứ giải thưởng nhiếp ảnh nhiều "như lá mùa thu", tìm "vàng mười" thực sự khó.

Thêm vào đó, việc đề xuất để nhà nghiên cứu lý luận phê bình nhiếp ảnh, giảng viên giảng dạy nhiếp ảnh được xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT cũng rất nực cười. Nếu ở lĩnh vực nghiên cứu, họ cứ có công trình công phu thì Giải thưởng Nhà nước, giải thưởng Hồ Chí Minh sẽ hợp hơn.

Còn giảng viên giảng dạy nhiếp ảnh, họ không khác gì các giảng viên ở ngành nghề khác như giảng viên mỹ thuật, giảng viên thanh nhạc… cứ cống hiến nhiệt thành cho thế hệ học trò, danh hiệu Nhà giáo ưu tú chẳng danh giá hơn sao.

Ngọc Linh

Độc giả có thể gửi ý kiến của mình liên quan đến việt xét duyệt NSND, NSƯT về địa chỉ: banvanhoa@vietnamnet.vn. Ý kiến của bạn không nhất thiết trùng với quan điểm bài viết đã đăng trên VietNamNet. Xin trân trọng cảm ơn!

'Bội thực' danh hiệu NSND, NSƯT"Nhà nghiên cứu lý luận phê bình nhiếp ảnh, giảng viên giảng dạy nhiếp ảnh lại gọi là NSND, NSƯT sẽ khá xa lạ với mọi người", ông Lê Nguyên Hiều, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Múa TP.HCM nêu quan điểm.