Cuộc Tổng điều tra dân số bắt đầu thực hiện từ 0h ngày 1/4/2019 Ảnh: Infonet

Thực hiện theo Quyết định 722 của Thủ tướng Chính phủ, vào lúc 0h00 ngày 1/4/2019, cuộc tổng điều tra về dân số và nhà ở với quy mô toàn quốc sẽ chính thức bắt đầu, với sự tham gia của hơn 122.000 điều tra viên.

Thông tin chung về dân số, tình trạng di cư, hôn nhân, mức độ sinh - chết và phát triển dân số, tình trạng lao động, việc làm, tình trạng về nhà ở và nhiều nội dung thông tin khác sẽ được Tổng cục Thống kê tiến hành thu thập.

Nội dung điều tra bao gồm thông tin chung về dân số; tình trạng di cư; trình độ học vấn và trình độ chuyên môn kỹ thuật; tình trạng khuyết tật; tình trạng hôn nhân; mức độ sinh, chết và phát triển dân số; tình hình đăng ký khai sinh của trẻ em; tình hình lao động - việc làm; thực trạng về nhà ở; điều kiện sinh hoạt cơ bản của hộ dân cư.

Thời gian thu thập thông tin của cuộc Tổng điều tra là 25 ngày, bắt đầu từ ngày 1/4/2019. Kết quả sơ bộ được công bố vào tháng 7/2019, kết quả điều tra mẫu được công bố vào quý IV/2019, kết quả điều tra toàn bộ được công bố vào quý II/2020. Các báo cáo phân tích chuyên đề công bố vào quý IV/2020.

Đáng chú ý, theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, thực hiện Tổng điều tra trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, nguồn ngân sách nhà nước hạn chế, nguồn hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế dần cắt giảm, trong khi nhu cầu thông tin về dân số ngày càng cao, so với năm 2009, tổng điều tra 2019 đã cải tiến cả và phương pháp và hình thức thu thập thông tin, ứng dụng CNTT trong tất cả các công đoạn của tổng điều tra.

Trước hết về phương pháp thu thập thông tin, nếu như tổng điều tra 2009 chỉ sử dụng phương pháp điều tra trực tiếp (điều tra viên thống kê phỏng vấn trực tiếp đối tượng điều tra và ghi chép thông tin), thì năm 2019 áp dụng cả hai phương pháp là điều tra trực tiếp và điều tra gián tiếp (hộ dân cư tự cung cấp thông tin về dân số và nhà ở thông qua phiếu điều tra trực tuyến).

Về hình thức thu thập thông tin, ngoài việc sử dụng hình thức phiếu giấy in sẵn như năm 2009, tổng điều tra 2019 áp dụng thêm hai hình thức thu thập thông tin mới: Điều tra bằng phiếu điện tử trên thiết bị di động (còn gọi là CAPI) và điều tra bằng phiếu trực tuyến sử dụng Internet (còn gọi là Webform).

Do thay đổi về phương pháp và hình thức thu thập thông tin, nhiều công đoạn khác của tổng điều tra cũng đã được thay đổi theo hướng ứng dụng CNTT bao gồm: lưu trữ và sử dụng sơ đồ nền xã/phường, lập danh sách thôn/tổ dân phố và địa bàn điều tra, lập và cập nhật Bảng kê hộ, chọn mẫu hộ, nhắn tin và gửi thư điện tử (email) đến các hộ đăng ký thực hiện Webform, kiểm tra và duyệt số liệu trực tuyến.

Theo lãnh đạo Tổng cục Thống kê, việc cải tiến này đem lại những lợi ích thiết thực trong nâng cao chất lượng số liệu, tăng tính minh bạch và chặt chẽ của quy trình sản xuất thông tin thống kê, rút ngắn thời gian công bố kết quả tổng điều tra, giảm kinh phí điều tra trong dài hạn và phù hợp với xu hướng tổ chức điều tra của thế giới.