Vì sao cần chủng ngừa sớm thuỷ đậu cho trẻ nhỏ?

Các chuyên gia nhận định thuỷ đậu là một trong 5 bệnh có tỷ lệ lây nhiễm cao nhất ở Việt Nam, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Các số liệu khoa học cho thấy từ 4 tháng tuổi trở lên, trẻ bước vào giai đoạn khoảng trống miễn dịch đối với thuỷ đậu, vì kháng thể từ mẹ truyền sang con đã không còn. Do đó, theo khuyến cáo mới nhất của Hội Y học Dự phòng Việt Nam có thể chủng ngừa sớm thuỷ đậu cho trẻ nhỏ ngay từ 9 tháng tuổi với 2 liều để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu.

Bệnh viện Nhi Trung ương, Hội Y học Dự phòng Việt Nam, Viện Pasteur TP.HCM, Hội Truyền nhiễm TP.HCM và VPĐD GSK Pte tại Việt Nam phối hợp tổ chức hội thảo khoa học “Sự cần thiết chủng ngừa sớm thuỷ đậu cho trẻ nhỏ” cuối tháng 3 vừa qua. Hội thảo được truyền trực tuyến đến nhiều tỉnh thành trên cả nước với gần ba ngàn nhân viên y tế khắp nơi tham dự.

Hội thảo đã thu hút gần một ngàn nhân viên y tế trên cả nước tham gia tại hai đầu cầu: TP HCM, Hà Nội cũng như theo dõi qua hệ thống truyền trực tuyến của ban tổ chức.

Tại sự kiện, TS.BS Phạm Quang Thái, Phó trưởng khoa Dịch tễ, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương báo cáo một số nghiên cứu dịch tễ tại Việt Nam, cho thấy bệnh thủy đậu diễn ra quanh năm, với tỉ lệ mắc rất cao. Dù các số liệu chưa đầy đủ, nhưng đây được cho là một 5 bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất. Nếu không chủng ngừa thì hầu hết dân số sẽ nhiễm virus thủy đậu vào khoảng độ tuổi từ 10-20 tuổi.

Hội thảo được tổ chức tại Hà Nội với sự điều phối của Chủ tọa là PGS. TS Trần Minh Điển, Phó Giám đốc bệnh viện Nhi TW và báo cáo viên là các chuyên gia y tế đầu ngành trong các lĩnh vực Nhi và Truyền nhiễm.

Sự bảo vệ thuỷ đậu trước đó được cho là truyền từ mẹ sang con trong giai đoạn bào thai đã hoàn toàn biết mất khoảng 4-6 tháng sau khi sinh. Sau thời gian này được xem là “khoảng trống miễn dịch”, và trẻ em luôn là đối tượng dễ bị nhiễm bệnh cũng như dễ gặp những biến chứng nghiêm trọng. Vì vậy đây được xem là lí do khiến 1/3 tổng số ca thủy đậu phải nhập viện là trẻ dưới 1 tuổi.

Tại TP.HCM, Hội thảo được tổ chức với sự điều phối của Chủ tọa là TS. BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới TP. HCM và báo cáo viên là các chuyên gia y tế đầu ngành trong các lĩnh vực Nhi và Truyền nhiễm.

Giải thích thêm về việc này, BS.CKI Đinh Văn Thới, Trưởng phòng khám Viện Pasteur TP.HCM cho biết: “Trước khi chuẩn bị mang thai, mẹ cần được chủng ngừa thuỷ đậu để tránh nguy cơ nhiễm bệnh trong thai kỳ, thai nhi từ đó cũng được bảo vệ. Tuy nhiên, khi trẻ được sinh ra thì lượng kháng thể bảo vệ trẻ được truyền từ mẹ sang con sẽ giảm dần theo thời gian. Các nghiên cứu ở nhiều nước phát triển cũng chỉ ra rằng, từ 4 tháng tuổi trở đi, lượng kháng thể mà trẻ nhận được từ mẹ gần như không còn để bảo vệ trẻ khỏi sự tấn công của thuỷ đậu. Đây chính là giai đoạn trẻ nhỏ đặc biệt dễ cảm nhiễm với bệnh do thủy đậu gây ra.”

Cả 2 chuyên gia này đều đề cập độ tuổi sớm nhất có thể tiêm được thủy đậu từ 9 tháng tuổi bằng 2 liều vắc xin thủy đậu theo khuyến cáo năm 2020 của Hội Y học Dự phòng Việt Nam.

Các chuyên gia nhấn mạnh theo khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ và Tổ chức y tế thế giới, thủy đậu sẽ đạt được hiệu quả phòng ngừa cao nhất nếu được tiêm đủ 2 liều, với hiệu quả giảm đến hơn 95% số ca bệnh, hơn 99% số ca bệnh nặng và thời gian miễn dịch rất bền vững).

Theo BS. Phạm Thị Mỹ Liên, Phó chủ tịch, Trưởng đại diện GSK tại Việt Nam, trong nhiều năm qua bệnh thủy đậu đang bị nhìn nhận thấp hơn gánh nặng thực sự của nó. Dù đã có vắc xin phòng ngừa bệnh nhưng tỉ lệ bao phủ chủng ngừa trong cộng đồng còn rất thấp và dịch thủy đậu vẫn thường xảy ra.

“Chúng tôi hy vọng đóng góp thêm giải pháp nhằm hỗ trợ nhân viên y tế quản lý tốt bệnh thuỷ đậu, nâng cao miễn dịch cộng đồng, giảm tỉ lệ tử vong, nhập viện, giảm gánh nặng cho khối điều trị” - BS Liên chia sẻ.

Các chuyên gia cho rằng cần đẩy mạnh công tác truyền thông giáo dục về bệnh thủy đậu cũng như khuyến khích các bậc phụ huynh có con nhỏ, đặc biệt là trẻ có khoảng trống miễn dịch nên đến trung tâm chủng ngừa gần nhất để được tư vấn và chủng ngừa sớm, đúng và đủ để phòng ngừa thủy đậu.

Lệ Thanh