Vô tư vận chuyển ma túy, 15 tuổi cũng có nguy cơ đi tù?

 - Bạn tôi có một người em trai tên là X năm nay 15 tuổi. Hôm trước, X đang đi học thì được một thanh niên quen trong xóm gửi nhờ cầm hộ một gói đồ bọc kín trong túi giấy, mang đến cho một người ở quán nước gần trường X.

Người thanh niên này hứa cho X 1 triệu đồng chơi game và đưa trước 500.000 đồng. Do được tiền, X đã đưa đồ hộ và bị công an bắt giữ. Lí do bởi trong gói đồ đó có 0,5 kg heroin. Cả người thanh niên và người nhận đồ cũng bị bắt cùng.

Xin hỏi luật sư, X mới 15 tuổi và nhận chuyển đồ mà không biết đó là ma túy thì có phải chịu trách nhiệm hình sự không? X có thể chịu mức phạt cao nhất là bao nhiêu? Cảm ơn luật sư.

X vận chuyển đồ mà không biết bên trong có chứa ma túy (Ảnh minh họa)

Theo quy định tại Điều 194 Bộ luật Hình sự 1999 được sửa đổi bổ sung 2009 quy định về tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy: 

“1. Người nào tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma tuý, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội nhiều lần;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

đ) Vận chuyển, mua bán qua biên giới;

e) Sử dụng trẻ em vào việc phạm tội hoặc bán ma tuý cho trẻ em;

g) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có trọng lượng từ năm trăm gam đến dưới một kilôgam;

h) Hêrôin hoặc côcain có trọng lượng từ năm gam đến dưới ba mươi gam;

i) Lá, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca có trọng lượng từ mười kilôgam đến dưới hai mươi lăm kilôgam;

k) Quả thuốc phiện khô có trọng lượng từ năm mươi kilôgam đến dưới hai trăm kilôgam;

l) Quả thuốc phiện tươi có trọng lượng từ mười kilôgam đến dưới năm mươi kilôgam;

m) Các chất ma tuý khác ở thể rắn có trọng lượng từ hai mươi gam đến dưới một trăm gam;

n) Các chất ma tuý khác ở thể lỏng từ một trăm mililít đến dưới hai trăm năm mươi mililít;

o) Có từ hai chất ma tuý trở lên mà tổng số lượng của các chất đó tương đương với số lượng chất ma tuý quy định tại một trong các điểm từ điểm g đến điểm n khoản 2 Điều này;

p) Tái phạm nguy hiểm.” 

Theo quy định nêu trên thì yếu tố cấu thành tội vận chuyển trái phép chất ma túy là: 

Mặt khách quan: thể hiện qua hành vi vận chuyển trái phép chất ma tuý. 

Mặt chủ quan: Người phạm tội thực hiện tội phạm trên với lỗi cố ý (là trường hợp người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra; hoặc người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xẩy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra). 

Chủ thể: Là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.

Đối chiếu quy định tại điểm 3.2 (Mục II, Thông tư Liên tịch số 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP) ngày 24/12/2007 của Bộ Công an, VKSND tối cao, TAND tối cao, Bộ Tư pháp hướng dẫn áp dụng một số quy định “các tội phạm về ma túy” trong Bộ luật Hình sự thì: “vận chuyển trái phép chất ma túy” là hành vi chuyển dịch bất hợp pháp chất ma túy từ nơi này đến nơi khác dưới bất kỳ hình thức nào (có thể bằng các phương tiện khác nhau như ô tô, tàu bay, tàu thủy…; trên các tuyến đường khác nhau như đường bộ, đường sắt, đường hàng không, đường thủy, đường bưu điện…; có thể để trong người như cho vào túi áo, túi quần, nuốt vào trong bụng, để trong hành lý như vali, túi xách v.v…) mà không nhằm mục đích mua bán, tàng trữ hay sản xuất trái phép chất ma túy khác. Người giữ hộ, hoặc vận chuyển trái phép chất ma túy cho người khác, mà biết rõ mục đích mua bán trái phép chất ma túy của người đó, thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội mua bán trái phép chất ma túy với vai trò đồng phạm.

Để truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy thì: Người phạm tội thực hiện tội phạm với lỗi cố ý (là trường hợp người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra; hoặc người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra).

Một người chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vận chuyển trái phép chất ma túy nếu như hành vi của họ đáp ứng đủ các dấu hiệu cấu thành tội vận chuyển trái phép chất ma túy, như đã trình bày ở trên. Theo các thông tin mà bạn cung cấp, nếu như người cầm hộ không biết trong túi đồ đó có ma túy thì sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu không thỏa mãn dấu hiệu về mặt chủ quan của tội vận chuyển trái phép chất ma túy.