Boeing 737 Max là thế hệ thứ 4 của dòng máy bay Boeing 737. Điểm khác biệt lớn nhất của Boeing 737 Max so với các thế hệ trước nằm ở chỗ chúng sử dụng động cơ CFM International LEAP-1B lớn hơn, hiệu quả hơn và có một số điều chỉnh thân máy bay.

Dòng máy bay này có 4 biến thể, với tổng cộng từ 138 - 230 chỗ ngồi và tầm bay từ 5.954 - 7.084 km. Các biến thể 737 Max 7, Max 8 và Max 9 của dòng máy bay này lần lượt thay thế cho những chiếc 737-700, 737-800 và 737-900 trước đây. Trong khi đó, 737 Max 10 là biến thể có thân dài nhất.

{keywords}
Bản vẽ một chiếc Boeing 737 Max 8.

Boeing 737 Max là máy bay bán chạy nhất trong lịch sử của Boeing, với hơn 4.500 chiếc được đặt hàng bởi 100 nhà khai thác trên toàn cầu. Những chiếc máy bay Boeing 737 Max 8 bắt đầu được sử dụng cho các chuyến bay thương mại từ năm 2017.

Đáng chú ý khi Boeing 737 Max 8 hiện chiếm đến 2/3 đơn hàng chưa giao và khoảng 40% lợi nhuận của Boeing. Tính đến tháng 1/2019, Boeing đã giao được hơn 350 chiếc 737 Max 8 và đang nhận đặt hàng hơn 5.000 chiếc khác.

Tuy vậy, dòng máy bay này đang gặp phải những chỉ trích lớn sau một loạt các thảm họa vừa xảy ra. Mới đây nhất, vào ngày 10/3/2019, chuyến bay ET302 của hãng hàng không Ethiopian Airlines cũng rơi chỉ vài phút sau khi cất cánh đã khiến 157 người thiệt mạng.

{keywords}
Sơ đồ địa điểm xảy ra thảm hoạ với chiếc Boeing 737 Max 8 của hãng hàng không Ethiopian Airlines. 

Điều đáng nói là chiếc Boeing 737 Max 8 này nằm trong lô hàng 6 chiếc máy bay cùng loại được Ethiopian Airlines vừa mới đặt mua. Chiếc máy bay này cũng đã trải qua một đợt "kiểm tra bảo trì nghiêm ngặt lần đầu tiên" hôm 04/02/2019.

Trước đó, hồi tháng 10/2018, một sự cố đã xảy ra với chiếc máy bay Boeing 737 Max 8 mang số hiệu JT-610 của hãng Lion Air (Indonesia).

Chiếc 737 MAX 8 số hiệu 610 của hãng hàng không Lion Air bất ngờ lao xuống vùng biển Java chỉ 13 phút sau khi cất cánh từ thủ đô Jakarta, khiến toàn bộ 189 người trên chuyến bay thiệt mạng. Các nhà điều tra cho biết có thể máy tính chiếc MAX đọc sai dữ liệu khiến chiếc máy bay giảm độ cao đột ngột.

{keywords}
Chiếc Boeing 737 Max 8 của hãng hàng không Lion Air (Indonesia) gặp sự cố vào tháng 10/2019 khiến 189 người thiệt mạng. 

Bộ Giao thông nước này sau đó đã kiểm tra độ an toàn máy bay của hãng Lion Air, phát hiện một số lỗi ở 2 chiếc Boeing 737 MAX 8 cùng loại với máy bay gặp nạn.

Trong số những lỗi được phát hiện, có một máy bay Boeing 737 MAX 8 gặp vấn đề về màn hình hiển thị trong buồng lái liên quan đến hệ thống cảm biến, được dùng để tính toán tốc độ bay và độ cao của máy bay. Cơ quan chức năng Indonesia còn phát hiện lỗi kỹ thuật trong hệ thống ổn định bay của một máy bay khác cùng loại.

Theo báo cáo của trang tin airlineratings.com, Boeing đã đình chỉ việc bàn giao loại máy bay 737 MAX chỉ vài ngày ngay trước khi giao hàng cho hãng hàng không Indonesia do gặp vấn đề động cơ.

Sau thảm hoạ với chiếc máy bay của Lion Air, Boeing đã ban hành một cảnh báo cập nhật về an toàn bay cho các phi công điều khiển mẫu máy bay mới 737 MAX, cảnh báo nguy cơ về lỗi kỹ thuật trong thiết bị cảm biến có thể khiến máy bay mất kiểm soát bổ nhào xuống.

Thiết bị cảm biến được thiết kể để đo lưu lượng khí đi qua cánh máy bay, nếu như thiết bị cảm biến không hoạt động, máy bay có thể mất lực và mất tính năng điều khiển.

{keywords}
Biểu đồ hiển thị độ cao và tốc độ leo chuyến bay 302 vừa gặp nạn của hãng hàng không Ethiopian Airline. Nguồn FlightRadar24.

Trong trường hợp của Ethiopian Airlines, nhiều nhân chứng tại hiện trường cho biết, mũi máy bay chúc xuống còn đuôi chổng lên. Nó lao thẳng mũi xuống đất, sau đó phát nổ. Điều này khá khớp với những thông báo trước đây về lỗi cảm biến khiến máy bay bổ nhiều của Boeing 737 Max 8.

Với việc lần thứ 2 gặp sự cố nghiêm trọng gây chết người chỉ trong vòng 6 tháng, nhiều câu hỏi đang được đặt ra về chất lượng cùng khả năng đảm bảo an toàn kỹ thuật của những chiếc Boeing 737 Max.

Cơ quan An toàn Hàng không châu Âu (EASA) thuộc Liên minh châu Âu (EU) hôm qua đã ra quyết định đình chỉ toàn bộ hoạt động bay của dòng phi cơ Boeing 737 Max tại không phận các nước EU.

Ngoài các nước EU, 9 quốc gia khác cũng ra lệnh cấm với Boeing 737 MAX là Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Namibia, Oman, Singapore và Mông Cổ. Tuy nhiên, Cơ quan Quản lý Hàng không Mỹ (FAA) khẳng định dòng phi cơ này vẫn đủ điều kiện hoạt động.

Trọng Đạt