Tự lập một sân khấu rối nước nhỏ trong nhà, ở tận hẻm sâu nhưng nghệ sĩ Phan Thanh Liêm được nhiều người biết đến, đặc biệt là khách du lịch nước ngoài. Chính vì thế mà tới đây, anh được mời sang Mỹ để giới thiệu nghệ thuật truyền thống của dân tộc Việt Nam.

Lần đầu tiên, sân khấu rối nước thu nhỏ của nghệ sĩ Phan Thanh Liêm sẽ đặt chân lên đất Mỹ vào ngày 19- 27/3/2017. Đây là chuyến lưu diễn theo lời mời của World Wood Day Foundation (WWDF - Tổ chức Ngày Gỗ Thế giới) được tổ chức tại Loong Beach, California, Mỹ.

Ngày Gỗ Nghệ thuật Thế giới được tổ chức vào ngày 21/3 hàng năm nhằm quảng bá và ghi nhận vai trò quan trọng của gỗ. Với chủ đề “Rễ”, chương trình diễn ra với nhiều sự kiện lớn, gồm các hội nghị chuyên đề, sáng tác trên chất liệu gỗ, hội thảo về nghệ thuật gỗ dân tộc, trình diễn nghệ thuật nhạc cụ gỗ, các sự kiện dành cho trẻ nhỏ, trồng cây và tour xem triển lãm. 

{keywords}
Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm đầy tâm huyết với các con rối

Tham gia sự kiện có nhiều nghệ sĩ thuộc các lĩnh vực như âm nhạc, thiết kế, kiến trúc, hội họa, điêu khắc… Các đại biểu khách mời từ khắp nơi trên thế giới sẽ tham gia để quảng bá giá trị văn hóa cũng như đóng góp tài năng của họ cho sự kiện này. Những con rối của Phan Thanh Liêm cũng là một sản phẩm 'biến hình' từ gỗ như thế. 

Tại sự kiện, nghệ sĩ Phan Thanh Liêm sẽ trình diễn múa rối nước cũng như trưng bày, giới thiệu cách chế tác con rối. Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm chia sẻ: "Vui và tự hào, cả bất ngờ nữa khi được mời tham dự sự kiện Ngày Gỗ nghệ thuật Thế giới 2017. Đây là cơ hội để anh được quảng bá rộng rãi hơn đến nhân dân Mỹ những tiết mục múa rối nước truyền thống của Việt Nam, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam giàu bản sắc văn hóa, hòa bình và phát triển đến bạn bè quốc tế".

Đi biểu diễn ở nhiều nước trên thế giới, ngoài những tích trò cổ của rối thì nghệ sĩ Phan Thanh Liêm cũng sáng tạo thêm những sự kiện mang tính thời sự như chuyện giao thông, vấn đề thực phẩm, vấn đề biển đảo, môi trường... để tránh nhàm chán cho người xem và mang hơi thở thời đại, có tính giáo dục phù hợp với thực tiễn.

Nghệ sĩ Phan Thanh Liêm sinh ra trong một gia đình 7 đời biểu diễn múa rối nước ở thôn Trạch (Nam Chấn, Nam Trực, Nam Định) - một trong những cái nôi của sân khấu rối nước cổ truyền. Cha anh là nghệ nhân Phan Văn Ngải - tác giả của thủy đình lưu động đang được hầu hết các nhà hát, các phường rối nước sử dụng hiện nay và là "cha đẻ" của chú Tễu đang được trưng bày tại Bảo tàng Louvre (Pháp).

Phan Thanh Liêm bắt đầu mày mò thiết kế sân khấu rối nước thu nhỏ từ những năm 1990. Đến năm 2000, sân khấu rối nước mini "made in Phan Thanh Liêm" ra đời và đến năm 2001 ra mắt khán giả lần đầu tiên. Sân khấu “mini” này vẫn giữ nguyên được những những yếu tố cơ bản của sân khấu rối nước truyền thống, nhưng gọn nhẹ, cơ động hơn nhiều: toàn bộ thủy đình và bể nước chỉ rộng hơn 1m2 chứa khoảng 2-3m3 nước, con rối cao nhất cũng chỉ 20cm và chỉ cần một người biểu diễn. 

{keywords}
Sân khấu biểu diễn mini của nghệ sĩ Phan Thanh Liêm rất cơ động, đưa nghệ thuật truyền thống tới gần hơn với khán giả

Tất cả sân khấu, đạo cụ... có thể tháo lắp dễ dàng trong khoảng vài mươi phút và có thể xếp trong một chiếc hòm con để đèo gọn gàng trên xe máy. Với sân khấu rối nước thu nhỏ này, một mình Phan Thanh Liêm đảm đương mọi công đoạn, từ tạo hình con rối, lắp ráp, hậu đài, điều khiển con rối...

Trong suốt 16 năm qua, Phan Thanh Liêm cùng sân khấu múa rối thu nhỏ trên tầng 4 của căn nhà nhỏ nằm ở ngõ Khâm Thiên (Hà Nội) tiếp không biết bao nhiêu đoàn khách và anh cũng mang đi lưu diễn khắp Việt Nam cũng như nhiều nơi trên thế giới. 

T.Lê