Tả Đại Phân sinh năm 1943 tại Trường Sa, Hồ Nam, Trung Quốc. Ngay từ nhỏ, bà đặc biệt yêu thích lĩnh vực kinh kịch nên thường theo chân bố mẹ đến xem các buổi biểu diễn tại rạp hát.
Đến năm 13 tuổi, nữ diễn viên chính thức được nhận vào đoàn kịch tỉnh Hồ Nam. Từ những vai thiếu nữ ban đầu, Tả Đại Phân dần được chủ đoàn tin tưởng giao diễn đào chính.
Theo Sina, cả cuộc đời bà gắn bó với lĩnh vực sân khấu, từng bước đảm đương nhiều chức vụ quan trọng như: Phó chủ tịch hiệp hội kịch Hồ Nam, ủy viên Hội nghị Hiệp thương chính trị Hồ Nam, Phó chủ tịch Hội thanh niên tỉnh Hồ Nam... “Sự nghiệp rực rỡ, hiển hách nhưng đời tư của cô ấy mãi mãi là một bí ẩn”, tờ báo này nhận định.
Duyên phận với vai Quan Âm Bồ Tát nhờ Chủ tịch Mao Trạch Đông
Tả Đại Phân nổi tiếng nhiều năm qua với vai “Quan Thế Âm Bồ Tát” trong bản “Tây du ký” 1986. Ít ai biết, vai diễn này được Tả Đại Phân đảm nhiệm nhờ vào mối quan hệ giữa bà và Chủ Tịch Trung Quốc Mao Trạch Đông.
Theo đó, giai đoạn những năm cuối đời, Chủ Tịch Mao bày tỏ mong muốn xem được một vở kinh kịch truyền thống. Đoàn nghệ thuật Hồ Nam được mời biểu diễn đã lựa chọn “Thần Tiên chúc thọ”, với ngụ ý mong sức khỏe của vị lãnh tụ sớm bình phục.
Trong vở kịch năm ấy, Tả Đại Phân được giao vai Quan Thế Âm Bồ Tát, trong khi đạo diễn là Dương Khiết. Lần hợp tác lần đầu tiên này để lại ấn tượng đặc biệt cho cả 2 người. “Dương Khiết nói tôi diễn Quan Thế Âm rất giống. Bà còn nói sau này nếu cần diễn viên đóng vai này, chắc chắn sẽ mời tôi”, nữ diễn viên kể.
Mặt khác, Tả Đại Phân còn có mối quan hệ mật thiết với Chủ Tịch Mao. Cả 2 một người chính khách, một người diễn viên nhưng họ xem nhau như tri kỷ. Giới truyền thông cũng nhận định dựa vào mối quan hệ này mà các đồng nghiệp trong giới phải kính nể bà vài phần.
Cũng nhờ mối lương duyên này, Tả Đại Phân chính thức được mời đảm nhiệm vai diễn kinh điển trên khi đoàn phim “Tây Du Ký” bắt đầu khởi quay năm 1986.
Theo Dương Khiết, việc lựa chọn nữ diễn viên gạo cội là quyết định sáng suốt nhất của bà. Theo yêu cầu kịch bản, “Quan Âm Bồ Tát” không phải là một mỹ nữ xinh đẹp, mê hoặc người đối diện. Trái lại, nhân vật này đòi hỏi người diễn viên đảm nhận phải toát lên “tính Phật” - vừa uy nghiêm nhưng cũng phải trang nhã, điềm đạm đúng như hình tượng từ bi hỉ xả trong Phật Pháp.
Với một vai diễn không bộc lộ quá nhiều cảm xúc, hành động, trái lại cần nét diễn “tĩnh” của người diễn viên - điều này đã được Tả Đại Phân đảm đương và lột tả trọn vẹn.
Tả Đại Phân “dở khóc dở cười” khi người dân bái lạy mình. Đây cũng là vai diễn duy nhất của bà ở lĩnh vực phim truyền hình. |
Cũng theo lời kể của nữ diễn viên, thời điểm đoàn phim đến các vùng núi nông thôn quay ngoại cảnh, không ít người lầm tưởng là Bồ Tát hiển linh, đều quỳ xuống bái lạy bà. Thậm chí cũng chính sự thành công của vai diễn mà không ít người còn lấy hình bà ra lập bàn thờ cúng.
“Với những chuyện dở khóc dở cười thế này, tôi chỉ biết im lặng. Phải nói rằng đời người diễn viên được một lần hóa thân thành vai như thế thì không còn mong cầu gì hơn”, bà nói.
Tuổi già viên mãn bên các cháu
Dù có được danh tiếng song Tả Đại Phân nói bà không giàu hay kiếm nhiều tiền nhờ vai diễn này. Nữ diễn viên được trả thù lao cho vai Phật Bà là 57 nhân dân tệ/ tập (tức khoảng gần 200 nghìn đồng hiện nay) - con số này khá thấp so với nhiều diễn viên khác.
Sau vai diễn, Tả Đại Phân không tham gia bất cứ vai diễn hay bộ phim nào bởi muốn giữ hình tượng “Bồ Tát” trong lòng mọi người. Bà tiếp tục gắn bó với đoàn kịch tỉnh Hồ Nam được một khoảng thời gian cho đến khi chính thức giải nghệ, về hưu.
Rời xa sân khấu nhiều năm, Tả Đại Phân có cuộc sống hạnh phúc, điền viên nơi thôn quê. Theo một vài nguồn tin, nữ diễn viên không kết hôn. Bà sống quây quần cùng các cháu trong họ hàng, mỗi ngày tìm niềm vui với chim chóc, vườn tược.
Nữ diễn viên cũng thỉnh thoảng nhận lời góp mặt trong một số chương trình truyền hình. Bà xem đây là cách để có thể gặp gỡ lại đồng nghiệp và khán giả, cùng họ ôn lại những kỷ niệm thuở xưa. Ở tuổi 77, nghệ sĩ nổi tiếng một thời được nhận xét vẫn giữ được sức khỏe và thần trí minh mẫn.
Tả Đại Phân tâm sự, sau vai diễn trong “Tây Du Ký”, bà cũng hướng mình theo Phật Pháp với lối sống tu hành. Mỗi ngày, bà thức dậy lúc sáng sớm tụng kinh và quét dọn nhà cửa. Những ngày rảnh rỗi, Đại Phân thường cùng mọi người đến Chùa làm công quả, nghe các Chư Tăng thuyết pháp...
“Đời người nhiều lúc phong ba bão tố là điều khó tránh, tôi cũng có những nỗi niềm riêng khó giãi bày. Dẫu vậy, tôi nghĩ mình đã sống một cuộc đời trọn vẹn, bình yên ở tuổi già. Giờ cũng chỉ mong có thể sống an lạc, bình an thế này cho đến khi được Phật gọi đi”, bà trải lòng.
Trích đoạn của Tả Đại Phân trong "Tây du ký"
Thúy Ngọc
'Sa Tăng' Diêm Hoài Lễ: Hết mình với Tây Du Ký, nhiễm độc bệnh tật dày vò
– Diễm Hoài Lễ qua đời đã hơn 10 năm nhưng đồng nghiệp, khán giả nhiều thế hệ vẫn kính trọng bởi hình ảnh một người nghệ sĩ tận tâm, nhiệt huyết với nghề.