Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai của doanh nhân Đoàn Nguyễn Đức - Bầu Đức đứng trước một bước ngoặt mới sau nhiều lần bán tài sản - đều là những công trình, sản phẩm tâm huyết như những 'đứa con' có giá ngàn tỷ để tái cấu trúc hoạt động của doanh nghiệp trong vài năm gần đây.


Khối tài sản tỷ USD

Tại Đại hội cổ đông của Công ty Cổ phần Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai - HAGL Agrico (HNG), một DN con của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAG) hôm 15/9, ông Đoàn Nguyên Đức - người thường được biết đến với biệt danh Bầu Đức cho biết HAGL Agrico đang xem xét bán đi khoảng 20.000ha cao su ở Lào và một số đối tác Trung Quốc đã xem xét, đo đạc và nghiên cứu.

HAGL Agrico sẽ thu về tối thiểu 8 ngàn tỷ đồng nhằm giải quyết nợ một cách cơ bản trong năm 2017. HAGL (cổ đông chiếm hơn 70% vốn HAGL Agrico) vẫn sẽ còn khoảng 60.000ha đất tại Lào và Việt Nam.

Đây là một thông tin thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới đầu tư sau nhiều tháng HAGL không công bố một bước tiến nào trong kế hoạch tái cấu trúc nợ của mình. Tuy nhiên, với nhiều NĐT, hoạt động bán tài sản của HAGL không phải là điều mới mẻ.

{keywords}
Các doanh nghiệp của doanh nhân Đoàn Nguyên Đức sở hữu khối tài khủng nhưng cũng đang nợ chồng chất.

Cách đây 3 năm, HAGL của bầu Đức đã bán 6 dự án thủy điện tại Việt Nam trị giá nhiều ngàn tỷ đồng (hiện do Tập đoàn Bitexco sở hữu) và khi đó chỉ còn giữ lại các dự án thủy điện xây dựng tại Lào.

Mảng bất động sản (BĐS) trong nước vốn mang về 70-80% doanh thu cho HAGL trong những năm trước 2013 cũng đã được bán dần trong khoảng thời gian này. Từ 2011, Bầu Đức đã bày tỏ ý định rút khỏi BĐS tập trung cho các ngành nghề khác mà nhất là trồng cao su.

Ngay từ 2012, Bầu Đức đã nhiều lần hạ giá căn hộ với mức khủng để đẩy hàng tồn kho, thoát dần khỏi BĐS. Tới đầu 2013, ông Đức thôi làm Chủ tịch Hội đồng quản trị CTCP Xây dựng và Phát triển nhà Hoàng Anh (HAGL Land).

Đầu 2016, HAGL Land ký kết hợp đồng chuyển nhượng Dự án Trung tâm thương mại tại Đường 2/9 tại thành phố Đà Nẵng trị giá gần 420 tỷ đồng cho CTCP Quốc Cường Gia Lai (QCG) của nhà Cường đô-la.

Trước đó, hồi đầu 2015, HAGL đã hủy bán cổ phần trị giá hàng trăm triệu USD tại dự án BĐS tại Yangon Myanmar cho tập đoàn Rowley đến từ Singapore của phú Peter Lim do những vướng mắc về thuế (thuế ất chuyển nhượng vốn tại Myanmar lên tới 40%).

Thông tin HAGL bán mảng mía đường (bao gồm nhà máy, hàng ngàn hecta đất trông mía, nhà máy điện tại Lào) trị giá hàng ngàn tỷ đồng cho ông trùm trong lĩnh vực mía đường: Tập đoàn Thành Thành Công (TTC) là một phần trong kế hoạch tái cấu trúc của HAGL.

Tại ĐHCĐ vừa diễn ra hồi giữa tháng 9, ông Đức cũng cho biết, HAGL đang tiến hành đàm phán để bán hai dự án thủy điện Nậm Kông 2 và Nậm Kông 3 tại Lào với tổng giá bán gần 3 ngàn tỷ đồng. Dự án Nậm Kông 2 sẽ đi vào hoạt động vào cuối năm trong khi Nậm Kông 3 đã xây xong phần móng nhà máy.

Lựa chọn sống còn

Ông Bùi Tiến Đức đến từ Team Phân tích Biên an Toàn thuộc VnDirect Securities TP.HCM cho rằng, việc bán tài sản của HAGL là hướng đi “bắt buộc” để lấy tiền trả nợ ngân hàng và các trái chủ. Tuy nhiên, giá trị tài sản của HAGL rất lớn, liên quan tới nhiều lĩnh vực, nhiều ngành… do vậy cần nhiều thời gian cho thẩm định rồi đám phán, chưa thể xong trong một sớm một chiều.

{keywords}
Bán một phần tài sản được coi là giải pháp "bắt buộc" đối với Hoàng Anh Gia Lai.

Đại diện một CTCK tại TP.HCM cho biết, các tài sản có giá trị nhất của HAGL chính là mảng cao su, mía đường bên Lào gắn với cả trăm ngàn hecta đất nông nghiệp. Bên cạnh đó là dự án BĐS trị giá nhiều trăm triệu USD tại Myanmar.

“Khả thi nhất giờ có thể bán nhanh được chính là đất cao su và mía đường bên Lào. Vấn đề là bán cho ai, giá cả bao nhiêu. Việc bán hàng chục ngàn hecta đất của HAGL tại Lào ngay sát Việt Nam cũng là vấn đề cần phải xem xét đánh giá kỹ”.

Ông Bùi Tiến Đức cho rằng, diện tích đất khổng lồ mà HAGL sở hữu là điều mà nhiều DN Việt thèm muốn. Rất có thể, chính các đối tác Việt Nam với sự hỗ trợ từ các ngân hàng sẽ tìm hiểu những tài sản giá trị lớn này của HAGL.

Trên thực tế, các NH đều muốn các DN con nợ của mình bán nhanh tài sản để thu hồi tiền về. Hiện tại, các DN của Bầu Đức vay nợ 9-10 NH ở Việt Nam. Chỉ cần 1 NH báo cáo HAGL có nợ xấu thì cả hệ thống đều ghi nhận nợ xấu.

Đây là điều mà chính các NH lớn rất lo ngại. Bởi, nếu nợ của HAGL thành nợ xấu, các NH sẽ phải trích lập dự phòng. Các NH cũng sẽ không được cho HAGL vay. Và hậu quả có lẽ là điều không mong muốn đối với cả DN và NH.

Theo các chuyên gia, giải pháp có lẽ không gì khác là HAGL phải bán một phần tài sản để cân đối lại tình hình tài chính. Các NH có thể sẽ trở thành các nhà môi giới giúp các DN trong nước mua lại các tài sản của Bầu Đức.

Được biết, đa số các NH chủ nợ đã thông qua đề án tái cơ cấu nợ, nới thời hạn vay và cho HAGL trả nợ lãi và gốc vào cuối kỳ. Cùng với nỗ lưc bán tài sản đang được sát sao thực hiện, nhiều khả năng, HAGL sẽ vượt qua được giai đoạn sóng gió.

Tính tới cuối quý 2/2016, HAGL có tổng nợ 33 ngàn tỷ đồng (trong đó nợ ngắn hạn gần 15,6 ngàn tỷ). Tổng tài sản của tập đoàn này là hơn 51 ngàn tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu là gần 18,2 ngàn tỷ đồng.

M.Hà