Từ sau tết, thị trường xe máy vẫn tiếp tục ảm đạm khi xe bán chậm, tồn kho cao và nhiều đại lý đang trong tình trạng thua lỗ, rao bán cửa hàng.

Càng bán càng lỗ

Tại các đại lý bán xe máy khu vực Thanh Xuân, Hà Đông, Cầu Giấy... ( Hà Nội) dù cuối tuần nhưng khách đến xem xe rất thưa thớt, lượng xe bán ra chậm hơn so với trước Tết nguyên đán. Giá tất cả các mẫu xe đều giảm thấp hơn so với giá đề xuất.

Mẫu xe Air Blade 125cc trước Tết giá bán cao hơn đề xuất của từ 3-5 triệu đồng thì nay đã giảm mạnh, hiện nay tại các đại lý đang bán thấp hơn giá đề xuất là 500.000 đồng. Các mẫu xe khác giá còn thấp hơn nữa, mẫu xe Lead, giá thấp hơn từ 800.000-1triệu đồng... Thê thảm hơn, đó là mẫu xe Cuxi, có giá niêm yết tới 32,9 triệu đồng, trước Tết còn bán được với giá trên 20 triệu đồng, thì nay giảm chỉ còn18 triệu đồng.

Giá hạ nhưng tiêu thụ rất chậm, một số đại lý cho biết hiện họ đang bị tồn kho trên 300 xe. Thậm chí có đại lý tại Thanh Xuân nói tồn kho tới 700 xe các loại.

Lý do tồn kho một phần vì xe bán chậm và một phần vì dự trữ xe để đáp ứng nhu cầu khách hàng. Một nhân viên bán hàng cho biết, mỗi hàng có hiện có hơn 5 - 10 mẫu, đại lý mỗi mẫu lại có từ 3-5 màu khác nhau và nhu cầu của khách hàng cũng rất da dạng. Khách hàng muốn gì cũng đáp ứng được thì số xe dự trữ phải lớn. Ít nhất mỗi màu luôn phải có từ 3-5 xe sẵn sàng và như vậy thì xe tồn luôn luôn lớn.

Chỉ cần tính bình quân 1 chiếc xe mua vào với giá 1.000 USD, tồn kho 300 chiếc cũng mất cỡ 300.000 USD, tương đương với 6 tỷ đồng. Số tiền này phải trả lãi một tháng khoảng 70 triệu đồng, đó là chưa kể cũng phải chi khoảng 30 triệu đồng thuê kho chứa như vậy mỗi tháng mất đứt 100 triệu đồng.

Ngoài ra còn chi phí thuê mặt bằng bán hàng lên tới hàng trăm triệu mỗi tháng, tiền điện nước, lương nhân công, thuế... Trong khi đó giá xe bán ra thấp hơn giá đề xuất nên ăn vào lợi nhuận của các đại lý.

Một số đại lý cho biết, trong tình hình hiện nay, đại lý lớn bán trên 500 xe/tháng, cộng với làm các dịch vụ bảo hành bảo dưỡng, sửa chữa tốt thì vẫn tồn tại được, còn những đại lý chỉ bán cỡ 100 xe/tháng, dịch vụ sửa chữa bảo hành không mạnh thì cầm chắc thua lỗ.

Đại lý Honda tại Thanh Xuân - Hà Nội cho biết hiện họ bán được trên 200 xe/tháng và thua lỗ khoảng 200 triệu đồng/tháng. Đại lý Honda mà như vậy thì đại lý của các thương hiệu khác như Yamaha, Suzuki, SYM, Sachs... còn khó khăn hơn. Một số đại lý Yamaha tại Thanh Xuân (Hà Nội) cho biết từ Tết ra tới nay họ mới bán được 30 xe mặc dù mở cửa từ 7h30 sáng và đóng cửa vào 8 giờ tối mà chẳng có khách.

Bán đại lý trốn nợ

Có đại lý tiết lộ, hiện họ tồn tại được là nhờ bán buôn xe về các tỉnh, nơi những đại lý chính thức của chưa vươn tới. Tuy nhiên bán buôn, giá thấp nên lợi nhuận cũng chẳng ăn thua.

Một cửa hàng trên phố Bà Triệu (Hà Nội) trước đây bán xe máy  nhập khẩu từ ngoài Tết đã chuyển sang bán xe đạp điện kèm thêm để đỡ cho xe máy đang gặp khó khăn trong tiêu thụ.

Nhiều DN cho biết, thời kỳ bán xe máy cao hơn giá đề xuất đã qua, từ nay giá xe luôn luôn thấp hơn bởi công suất xe máy cung vượt cầu, nhiều nhà máy mới ra đời chuẩn bị đi vào hoạt động và không ít đại lý sẽ khó khăn phải rao bán, thậm chí là đóng cửa.

Trên thực tế, thời gian qua nhiều đại lý tại Hà Nội đã phải rao bán cửa hàng. Một đại lý dưới dốc cầu Vĩnh Tuy (Long Biên) đã bán cho chủ mới, tại Quốc Oai, Hà Đông, Cầu Giấy... một số đại lý cũng đã được bán và đang rao bán với giá phổ biến từ 3-3,5 tỷ đồng. Nguyên nhân do thua lỗ kéo dài, ông chủ không chịu đựng nổi.

Phần lớn những cửa hàng này có số xe bán ra thấp, dịch vụ sửa chữa bảo dưỡng ít khách hàng. Chẳng hạn như đại lý xe Honda trên đường Trần Duy Hưng mỗi tháng riêng chi phí thuê mặt bằng khoảng 100 triệu đồng, trong khi chỉ bán được 100 xe, giá xe lại giảm thấp nên thua lỗ.

Trước kia, để có được một đại lý xe máy, nhất là của hãng lớn tại Hà Nội thì vô cùng khó khăn và chi phí lên tới cả chục tỷ đồng, nhưng nay lại đang rao bán nhan nhản.

Mặc dù vậy, không ít ý kiến cho rằng, đầu tư vào các đại lý xe máy hiện nay không khác gì đánh bạc, rủi ro cao. Một ông chủ vừa mua đại lý xe máy lớn cho biết, thực ra khoản tiền trên bỏ ra cũng chỉ để mua lại giấy phép chứ phần lớn phải đầu tư mới. Có đại lý có 4 bàn nâng thì cả 4 đều "chết" không hoạt động được, các thiết bị khác đều cũ kỹ lạc hậu, mặt bằng cũng đi thuê... giờ đầu tư mới mất thêm 5-7 tỷ đồng nữa, kể cả tên cũng phải đổi, coi như làm lại từ đầu.

Tuy nhiên nếu biết kinh doanh thì cũng không đến nỗi, một ông chủ mua lại đại lý xe máy từ tháng 7/2012 cho biết, quan trọng nhất là phải chuyển đổi được giấy phép sang tên mình. Nếu không chuyển được thì phải kinh doanh dựa vào ông chủ cũ, mọi thứ lại phải đến xin ký, nếu người ta đi vắng không ký được thì biết làm thế nào, nhất là vào thời điểm phải nộp tiền cho Công ty để lấy xe?

Ngoài ra là phải mở rộng quy mô. Tình hình hiện nay đại lý nhỏ bán xe ít, dịch vụ sau bán hàng không phát triển mạnh khó tồn tại vì vậy phải nâng cấp. Xe phải nhiều và đầy đủ chủng loại, khách cần gì là có ngay, không để họ bỏ đi, dịch vụ bảo hành bảo dưỡng, sửa chữa cũng vậy, phải đầu tư mạnh để thu hút khách và giá hợp lý... địa điểm cũng phải chọn vì gặp phải đại lý có địa điểm không tốt khó kinh doanh. Nếu bán được nhiều xe và dịch vụ sau bán hàng có nhiều khách thì chắc chắn không thua lỗ.

Trần Thủy