Hơn 346.000 tỷ đồng để phục hồi kinh tế phải làm rõ hiệu quả đầu ra

Sáng nay (7/1), Quốc hội thảo luận trực tuyến về dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Bà Vũ Thị Lưu Mai - Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội cho rằng, đề án cần cụ thể hoá, ràng buộc trách nhiệm nhiều hơn, cần có hiệu quả, cam kết sản phẩm đầu ra của đề án.

ĐB Vũ Thị Lưu Mai. Ảnh: Quốc hội

Theo bà, vấn đề cốt lõi mà đề án cần trả lời là với hơn 346.000 tỷ thì chúng ta sẽ thu được kết quả gì? Với mục tiêu như vậy đề án phải quy định rõ được kết quả nguồn lực đầu vào, hiệu quả đầu ra. 

Về điểm này, bà Mai nói chưa được cụ thể hoá trong đề án, dù dự thảo Nghị quyết đã có 3 mục tiêu khái quát: tăng trưởng GDP 6,5-7%; phục hồi sản xuất kinh doanh và bảo đảm an sinh xã hội. Nhưng nếu không có cam kết kết quả đạt được thì khó có thước đo chính xác đánh giá kết quả thực tế sau này. 

Vì vậy, cần đưa ra cam kết cụ thể, có thể là sản phẩm hữu hình, vô hình nhưng đều có thể tính toán được. 

Nữ ĐB nêu, lần này sẽ phân bổ 346.000 tỷ cho các mục tiêu khác nhau, có những mục tiêu phân bổ trực tiếp, gián tiếp như thuế, hỗ trợ lãi suất… Nhưng dù trực tiếp hay gián tiếp thì cũng cần nguyên tắc, tiêu chí cụ thể tương ứng với từng gói chính sách.

Về danh mục dự án, bà Mai cho rằng chỉ nên tập trung vào những ngành nghề bị tác động nhiều nhất bởi dịch bệnh và những ngành nghề có ý nghĩa tăng trưởng quan trọng, nên trên cơ sở này cần rà soát.

“Chúng ta không chấp nhận bội chi, chấp nhận đi vay để đầu tư cho những mục tiêu chưa thực sự cấp bách”, bà Mai nhấn mạnh. 

ĐB bày tỏ, chúng ta chấp nhận rủi ro nhưng cần những bước đi vững chắc, cũng không chịu tác động của bất kỳ xu thế quốc tế nào vì mỗi quốc gia có con đường đi riêng, khác nhau; cũng như không chịu áp lực bởi mục tiêu tăng trưởng, thành tích. Vấn đề cốt lõi cần đạt được là yếu tố thực chất và hiệu quả.

Vay tiền đem đầu tư tài chính, bất động sản là “rất nguy hiểm”

ĐB Mai Văn Hải (Thanh Hoá) cho rằng, đây là chương trình có quy mô lớn nhất từ trước đến nay với dự kiến gần 350.000 tỷ đồng. 

ĐB Mai Văn Hải. Ảnh: Quốc hội

Đồng tình với phương án huy động vốn nhưng ông đề nghị cần làm rõ huy động trong nước là bao nhiêu, vay nước ngoài là bao nhiêu.

Theo quan điểm của ông Hải, vay trong nước nên là chính. Bởi vay nước ngoài với những điều kiện ràng buộc không hề dễ dàng.

Với nội dung hỗ trợ cho doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh với gói gần 40.000 tỷ đồng, ĐB cho biết đây là gói rất quan trọng để hỗ trợ cho họ phục hồi phát triển sản xuất.

Song ông cũng nhấn mạnh đến việc cần có trọng tâm trọng điểm. Hỗ trợ những lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng nề như du lịch, vận tải, nhà hàng, khách sạn, việc làm… Đồng thời đề nghị các ngân hàng thương mại cải cách thủ tục để người dân, doanh nghiệp dễ tiếp cận.

Mặc dù đề nghị nên triển khai theo hướng thông thoáng song ĐB Hải cũng lưu ý việc kiểm soát chặt dòng tiền. Bởi vay tiền nhưng không dùng để sản xuất mà đem đi đầu tư tài chính, bất động sản là “rất nguy hiểm”.

ĐB Nguyễn Thị Thủy - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp đặc biệt quan tâm đến vấn đề lao động và thị trường lao động, bởi theo bà, chưa khi nào chúng ta phải chứng kiến nhiều khó khăn như thế. 

“Đây không phải cuộc suy thoái kinh điển nhưng để lại hậu quả rất nặng nề cho thị trường lao động và người lao động, nhất là tình trạng mất việc, giãn, hoãn giảm việc làm”, bà Thuỷ nói.

ĐB Nguyễn Thị Thủy. Ảnh: Quốc hội

Dẫn chứng trong quý 3/2021, cả nước có tới 28 triệu người lao động hứng chịu hệ quả, trong đó 4,7 triệu người mất việc làm, hơn 10 triệu người phải giãn việc, đồng lương vốn đã ít ỏi, ngày càng teo tóp hơn…, theo bà Thuỷ, thị trường lao động đã bị đẩy vào trạng thái cung và cầu bị thu hẹp, lao động về quê gây đứt gẫy thị trường, người lao động e dè chưa quay lại làm việc, nhiều người có tâm lý chờ qua Tết mới đi làm. 

Để phục hồi và phát triển kinh tế xã hội bền vững, bà Thuỷ cho rằng, vấn đề quan trọng nhất là lao động. ĐB kiến nghị tăng kinh phí hỗ trợ thuê trọ cho người lao động; dành kinh phí thoả đáng hỗ trợ xây nhà ở cho công nhân; đồng thời hỗ trợ xét nghiệm, đi lại và tư vấn việc làm cho người lao động.

Cần có chính sách khuyến khích nhân viên y tế cơ sở

ĐB Châu Quỳnh Dao (Kiên Giang) thì đánh giá, Covid-19 là phép thử đối với y tế cơ sở và y tế dự phòng. 

“Cùng là thiên thần áo trắng nhưng có sự khác nhau về trình độ, thu nhập, nên phải ban hành chính sách thế nào?”, theo bà, Chính phủ cần có chính sách khuyến khích nhân viên y tế cơ sở được học tập, nâng cao trình độ; có thêm thu nhập bằng xã hội hoá các hoạt động y tế dự phòng từ trạm y tế, trung tâm y tế, mở rộng thêm loại hình chăm sóc sức khoẻ gia đình… 

Đồng quan điểm, ĐB Phạm Văn Hoà (Đồng Tháp) đề nghị áp dụng chính sách chi trực tiếp cho công tác phòng, chống dịch, nên đầu tư y tế cơ sở, tăng thu nhập cho nhân viên y tế nơi tuyến đầu.

Việc miễn giảm thuế, phí là phù hợp trong bối cảnh này, tuy nhiên ĐB Hoà đề nghị, cần quy định cụ thể đối tượng nào, doanh nghiệp nào. 

“Chúng ta nên tập trung cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp có sức lan toả rộng”, ông Hoà nói và đề nghị giám sát chặt đối tượng vay vốn, không để xảy ra tình trạng mất vốn vì đối tượng vay không có khả năng chi trả.

“Hỗ trợ lãi suất cần tập trung cho đối tượng có tính lan toả, đặc biệt chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân”, ông Hoà đề nghị. 

Hương Quỳnh - Thu Hằng

Không thể coi thường lạm phát khi tung ra các gói phục hồi kinh tế

Theo nhiều ĐBQH, khi đưa ra gói hỗ trợ phục hồi kinh tế thì mục tiêu cao nhất là phải giữ được kinh tế vĩ mô và kiểm soát được lạm phát.