BÁO CÁO TÓM TẮT
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN
KINH TẾ - XÃ HỘI, NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 6 THÁNG ĐẦU NĂM
VÀ CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN
KINH TẾ - XÃ HỘI, NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 6 THÁNG CUỐI NĂM 2021
(Báo cáo của Chính phủ do Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh
trình bày tại Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khoá XV)
______________
Kính thưa Quốc hội!
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đồng chí lão thành cách mạng!
Thưa đồng bào, cử tri cả nước!
Theo chương trình Kỳ họp thứ nhất, Chính phủ đã gửi đến Quốc hội các báo cáo, tờ trình, tài liệu trên nhiều lĩnh vực. Được sự phân công của đồng chí Thủ tướng Chính phủ, tôi xin thay mặt Chính phủ báo cáo Quốc hội một số nội dung chủ yếu về tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2021 và những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới.
I. TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2021
Kinh tế thế giới có dấu hiệu phục hồi nhưng không đồng đều, thiếu bền vững. Các quốc gia và vùng lãnh thổ tiếp tục chịu tác động nặng nề bởi đại dịch COVID-19 với biến chủng mới.
Trong nước, nhiều sự kiện chính trị quan trọng được tổ chức rất thành công như Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; kiện toàn nhân sự nhà nước tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV; bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Ngay sau khi được kiện toàn, Chính phủ đã nhanh chóng ổn định, khẩn trương xử lý, giải quyết công việc, bảo đảm kế thừa, liên tục, thông suốt. Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã chung sức, đồng lòng, nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách, tập trung thực hiện “mục tiêu kép”, vừa phòng chống dịch COVID-19 vừa phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm đời sống của Nhân dân. Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm tiếp tục duy trì ổn định và đạt được kết quả tích cực trên nhiều lĩnh vực.
1. Về tình hình phòng, chống dịch COVID-19
Từ đầu năm, đại dịch COVID-19 bùng phát mạnh ở Châu Á, đặc biệt là các nước Đông Nam Á. Đến nay, trên thế giới đã ghi nhận gần 200 triệu ca mắc, trên 4 triệu trường hợp tử vong. Trong nước, đợt dịch thứ 4 với sự xuất hiện của chủng mới Delta có khả năng lây nhiễm nhanh hơn, nguy hiểm hơn, đã tác động mạnh đến một số tỉnh, thành phố phía Bắc như Bắc Giang, Bắc Ninh, Hải Dương, Quảng Ninh, Hà Nội và nghiêm trọng đến vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, vùng đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh.
Trước diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có Kết luận, Công điện về một số nhiệm vụ trọng tâm tăng cường công tác phòng, chống dịch COVID-19 và phát triển kinh tế - xã hội[1]; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị, Công điện[2] và chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương chủ động hơn, quyết liệt hơn với tinh thần “chống dịch như chống giặc” và "bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân là trên hết, trước hết"; chuyển trạng thái từ “phòng ngự” sang “tấn công” với chiến lược vắc-xin[3] và phương châm “4 tại chỗ” đi đôi với tích cực kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; triển khai nhiều giải pháp ngoại giao, thúc đẩy mọi biện pháp có thể để có vắc-xin sớm nhất, nhiều nhất và tổ chức chiến dịch tiêm chủng kịp thời, khoa học, an toàn, hiệu quả; tăng cường phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm, đề cao trách nhiệm người đứng đầu trong phòng, chống dịch.
Phát huy hiệu quả vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ban Dân vận Trung ương, các đoàn thể, Tổ Covid cộng đồng và kêu gọi sự ủng hộ, hưởng ứng của người dân, doanh nghiệp. Chủ động hợp tác với các quốc gia, tổ chức quốc tế; tranh thủ các nguồn lực, kinh nghiệm, hỗ trợ của các nước trong phòng, chống dịch. Tích cực, quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy mua, nghiên cứu, sản xuất và tiêm vắc-xin; thành lập Quỹ Vắc-xin phòng, chống COVID-19 và đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của toàn dân, cộng đồng doanh nghiệp và đồng bào ta ở nước ngoài, tạo sự lan tỏa sâu rộng trong xã hội. Trong điều kiện khan hiếm vắc-xin trên toàn cầu, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, đặc biệt là Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành đã vận động các quốc gia, tổ chức quốc tế bằng nhiều hình thức để tiếp cận, mua vắc-xin cho Nhân dân.
Nhân dịp này, Chính phủ trân trọng cảm ơn đồng bào, chiến sĩ cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài, các cấp, các ngành, nhất là lực lượng tuyến đầu như Y tế, Quân đội, Công an cùng các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân luôn đoàn kết, đồng lòng, nỗ lực khắc phục khó khăn, chung tay trong công tác phòng, chống dịch. Trân trọng cảm ơn sự hợp tác chặt chẽ, sự giúp đỡ quý báu của các quốc gia, tổ chức, bạn bè quốc tế trong cuộc chiến phòng, chống dịch COVID -19.
2. Về kinh tế
Tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm đạt 5,64%[4], là mức khá cao so với các nước trên thế giới. Nhiều địa phương có dịch nhưng tăng trưởng khá[5]. Kinh tế vĩ mô ổn định; lạm phát tiếp tục được kiểm soát ở mức thấp[6]. Các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Thị trường tiền tệ, tín dụng, tỷ giá, lãi suất ổn định. Thu ngân sách nhà nước đạt kết quả tích cực, lũy kế 6 tháng đạt 58,2% dự toán, tăng 16,3% so với cùng kỳ. Chi ngân sách được quản lý chặt chẽ, tiết kiệm, bảo đảm nhu cầu chi cho phòng chống dịch, an ninh, quốc phòng và các nhiệm vụ cấp bách khác. Cân đối ngân sách trung ương được bảo đảm[7]. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu 6 tháng tăng 32,2% so với cùng kỳ. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội thực hiện tăng 7,2%; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện đạt trên 9,2 tỷ USD, tăng 6,8%. Công tác quản lý thị trường, giá cả, phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại được tăng cường; thương mại điện tử phát triển mạnh, trở thành kênh phân phối quan trọng trong bối cảnh dịch bệnh, hỗ trợ tích cực cho tiêu thụ nông sản[8].
Đẩy mạnh cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu; kiểm soát chất lượng tín dụng; bảo đảm an toàn hệ thống. Thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước; đang tích cực tập trung xử lý các dự án, doanh nghiệp thua lỗ, yếu kém. Kịp thời tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án kết cấu hạ tầng trọng điểm. Huy động được nhiều nguồn lực cho đầu tư phát triển, nhất là đầu tư tư nhân với nhiều dự án lớn đang được triển khai mạnh mẽ.
Sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định, bảo đảm an ninh lương thực, là trụ đỡ của nền kinh tế trong khó khăn. Thực hiện đồng bộ các giải pháp cơ cấu lại nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Việc cơ cấu lại các ngành công nghiệp chuyển biến tích cực; công nghiệp chế biến, chế tạo giữ vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; an ninh năng lượng được bảo đảm. Khởi công một số công trình trọng điểm và dự án đường bộ cao tốc; đẩy mạnh triển khai nhiều dự án kết cấu hạ tầng quan trọng quốc gia[9]. Tập trung xây dựng, hoàn thiện các Đề án quy hoạch quốc gia chuyên ngành về giao thông vận tải, năng lượng[10]. Phát triển các ngành dịch vụ có tiềm năng, lợi thế, hàm lượng khoa học công nghệ cao, như công nghệ thông tin, tài chính, ngân hàng... Sửa đổi, bổ sung nhiều Nghị định, Nghị quyết[11] để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội và tạo chuyển biến tích cực trong môi trường đầu tư, kinh doanh. Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, doanh nghiệp thành lập mới tăng[12].
Chính phủ đã tổ chức nhiều hội nghị tháo gỡ, giải quyết theo thẩm quyền những điểm nghẽn, bất cập, vướng mắc tồn tại trên cơ sở đề xuất, kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương, người dân, doanh nghiệp. Ban hành và triển khai Nghị quyết về thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công và xuất khẩu bền vững. Rà soát, điều chỉnh danh mục các dự án đầu tư công theo hướng tập trung, ưu tiên có trọng tâm, trọng điểm; số dự án giai đoạn 2021 - 2025 dự kiến dưới 5.000, giảm mạnh so với các nhiệm kỳ trước[13]. Ban hành Nghị định quy định tiêu chí phân loại doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2021 - 2025; tiếp tục sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp theo Kết luận của Bộ Chính trị.
3. Về phát triển văn hoá, xã hội
Thực hiện tốt các chính sách người có công; đẩy mạnh các hoạt động “đền ơn đáp nghĩa”, “uống nước nhớ nguồn”[14]. Những giá trị văn hóa, đạo đức xã hội, truyền thống gia đình tốt đẹp, gương người tốt, việc tốt tiếp tục được nhân rộng, phát huy. Các ngày lễ lớn được tổ chức ý nghĩa, trang trọng, tiết kiệm, phù hợp với tình hình. Công tác an sinh xã hội tiếp tục được chú trọng[15]; đời sống đồng bào các dân tộc thiểu số được cải thiện; đã kịp thời xuất cấp gạo cứu trợ đồng bào vùng khó khăn và trong thời kỳ giáp hạt; hỗ trợ người lao động, người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19[16]. Đồng thời, tiếp tục thực hiện các chính sách giãn, hoãn, miễn, giảm thuế, phí, lệ phí[17], giảm giá điện, nước, dịch vụ viễn thông cho người dân và doanh nghiệp.
Đẩy mạnh triển khai đồng bộ các cơ chế, chính sách, giải pháp phát triển giáo dục nghề nghiệp và nhân lực có kỹ năng nghề; đã dành 2.000 tỷ đồng vốn đầu tư công cho các trung tâm quốc gia đào tạo, thực hành nghề chất lượng cao. Hình thức dạy và học trực tuyến tiếp tục được triển khai rộng rãi, góp phần bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ năm học 2020 - 2021. Nhiều học sinh, sinh viên đạt thành tích cao trong các kỳ thi quốc tế[18]. Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (đợt 1) diễn ra an toàn, nghiêm túc. Tích cực triển khai các Chương trình khoa học công nghệ quốc gia[19] và hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia[20]. Công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng; chất lượng dịch vụ y tế nhìn chung được nâng cao; ứng dụng công nghệ thông tin, khoa học công nghệ trong khám chữa bệnh, quản lý y tế được tăng cường, nhất là trong phòng, chống dịch COVID-19. Các chính sách tôn giáo, tín ngưỡng được quan tâm; công tác người cao tuổi, trẻ em, gia đình, bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ[21] được chú trọng; thể thao thành tích cao tiếp tục đạt kết quả ấn tượng.
4. Về công tác quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu
Nguồn lực tài nguyên được quản lý, sử dụng hiệu quả hơn; bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu được chú trọng; tập trung tổng kết, đánh giá việc thực hiện các chủ trương, chính sách pháp luật về đất đai; công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất 5 năm cấp tỉnh giai đoạn 2021 - 2025 được quan tâm, chỉ đạo quyết liệt. Tăng cường kiểm tra về tình hình quản lý, sử dụng đất đai, khoáng sản làm vật liệu xây dựng tại một số địa phương; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về vật liệu xây dựng cho thi công các dự án đường bộ cao tốc[22] và công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư. Nhiều chỉ tiêu môi trường đạt kết quả tích cực[23]. Chú trọng nâng cao nhận thức và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.
5. Về xây dựng thể chế, cải cách hành chính; sắp xếp tổ chức, bộ máy nhà nước và phòng chống tham nhũng, lãng phí
Đổi mới mạnh mẽ công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thi hành pháp luật. Chính phủ giao Bộ trưởng, người đứng đầu các cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, theo dõi, kiểm tra, đôn đốc tổ chức thực hiện công tác xây dựng thể chế và thi hành pháp luật. Khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện những cơ chế, chính sách, quy định pháp luật còn bất cập theo hướng đồng bộ, thống nhất, phù hợp với cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế. Tiếp tục cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính[24]. Thúc đẩy chuyển đổi số[25], đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Đưa Dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Dự án sản xuất, cấp, quản lý căn cước công dân đi vào hoạt động.
Thực hiện nghiêm, có hiệu quả các Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội về sắp xếp tổ chức, bộ máy theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, gắn với tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Kỷ luật, kỷ cương hành chính được tăng cường; trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu được đề cao. Phân cấp, phân quyền được đẩy mạnh và thực chất hơn, đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực và nâng cao hiệu quả phối hợp trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành. Tích cực triển khai mô hình chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh và thí điểm đối với Hà Nội, Đà Nẵng.
Đẩy nhanh xây dựng, ban hành và thực hiện các kết luận, kiến nghị về thanh tra, nhất là đối với các vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo; chấn chỉnh, xử lý nghiêm và khắc phục vi phạm, nhất là trong lĩnh vực quản lý đất đai, đầu tư xây dựng. Tỷ lệ giải quyết khiếu nại, tố cáo tăng 4,6% so cùng kỳ, giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc phức tạp kéo dài; tình hình khiếu nại tố cáo giảm[26]. Tiếp tục hoàn thiện thể chế và tập trung xây dựng các kế hoạch, chương trình hành động để triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương về công tác phòng, chống tham nhũng; hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng, thu hồi tiền và tài sản qua công tác thanh tra có chuyển biến tích cực.
6. Về quốc phòng, an ninh, đối ngoại
Quốc phòng, an ninh được tăng cường; chủ quyền quốc gia được giữ vững. Thực hiện tốt chủ trương bảo đảm quốc phòng, an ninh gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội. Các lực lượng quân đội, công an phát huy tốt vai trò xung kích trên tuyến đầu phòng, chống dịch COVID-19. Bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn các mục tiêu, sự kiện quan trọng của đất nước, nhất là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Chủ động đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động, không để bị động bất ngờ. Công tác phòng, chống tội phạm đạt và vượt các chỉ tiêu Quốc hội đề ra, tạo chuyển biến tích cực về trật tự, an toàn xã hội. Tai nạn giao thông giảm cả 3 tiêu chí.
Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được triển khai tích cực, chủ động, đồng bộ, hiệu quả. Xây dựng và tích cực triển khai Chương trình hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, làm sâu sắc hơn quan hệ song phương với các đối tác quan trọng; tăng cường hình thức hội đàm, trao đổi trực tuyến; đồng thời bước đầu nối lại hình thức trực tiếp đối với một số hoạt động. Đảm nhận thành công trọng trách Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 - 2021; tích cực tham gia, đóng góp tại các diễn đàn, hội nghị đa phương[27] với những đề xuất, sáng kiến được nhiều nước hưởng ứng và đánh giá cao. Tiếp tục phát huy vai trò chủ động, tích cực trong ASEAN[28]. Ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa tiếp tục được đẩy mạnh và đạt kết quả thực chất. Triển khai khẩn trương, hiệu quả công tác ngoại giao về vắc-xin phòng COVID-19. Làm tốt công tác bảo hộ công dân.
7. Về thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội
Công tác thông tin, truyền thông được đẩy mạnh, nhất là về Đại hội XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 và phòng, chống đại dịch COVID-19..., góp phần lan tỏa năng lượng tích cực, khơi dậy tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, truyền cảm hứng cho Nhân dân và tạo đồng thuận xã hội[29]. Phát huy thế mạnh của báo chí, truyền thông; chấn chỉnh, xử lý nghiêm các sai phạm. Chủ động phát hiện, ngăn chặn thông tin giả, xấu, độc, vi phạm pháp luật; đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Bên cạnh các kết quả đạt được là cơ bản, vẫn còn những hạn chế, yếu kém và khó khăn, thách thức trên các lĩnh vực, trong đó có những vấn đề cần giải quyết trong trung và dài hạn. Đất nước ta tiếp tục đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức do đại dịch COVID-19 với biến chủng mới gây ra, nhất là ở Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Đông Nam Bộ. Tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu cần được nhanh chóng khắc phục. Tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp do biến chủng vi-rút mới lây nhiễm nhanh hơn, nguy hiểm hơn; các quy định, hướng dẫn trong phòng, chống dịch chưa được hoàn thiện, bổ sung kịp thời; sự quản lý, giám sát của một số cấp chính quyền có lúc, có nơi còn sơ hở, thiếu chặt chẽ, chưa thực sự chủ động; trong khi ý thức chấp hành và việc tuân thủ quy định phòng, chống dịch của một bộ phận người dân chưa nghiêm. Kinh tế vĩ mô chưa thực sự ổn định và bền vững. Nợ xấu của các tổ chức tín dụng có xu hướng tăng. Tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công ở nhiều bộ, ngành, địa phương chậm được khắc phục, nhất là trong điều kiện phòng, chống dịch hiện nay để phát huy vai trò kích cầu, thúc đẩy tăng trưởng. Cổ phần hóa, thoái vốn tại doanh nghiệp nhà nước còn chậm. Thúc đẩy hợp tác công tư trong đầu tư phát triển hạ tầng chiến lược còn nhiều hạn chế, bất cập, cần sớm được giải quyết. Xử lý các dự án, doanh nghiệp thua lỗ, các tổ chức tín dụng yếu kém còn chậm, nhiều vướng mắc, cần được tháo gỡ.
Hoạt động sản xuất kinh doanh trong nhiều ngành, lĩnh vực, nhất là khu vực dịch vụ, du lịch[30] tiếp tục gặp nhiều khó khăn. Số doanh nghiệp rút khỏi thị trường có xu hướng tăng lên. Tỷ lệ người dân thất nghiệp, thiếu việc làm và tình trạng thiếu lao động cục bộ gia tăng. Giá một số hàng hóa, nguyên, nhiên vật liệu, chi phí vận tải, đầu vào... tăng cao. Môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh ở một số lĩnh vực cải thiện còn chậm. Đời sống một bộ phận người lao động, người dân gặp khó khăn, nhất là tại các địa phương bùng phát dịch và thực hiện giãn cách xã hội. Phân cấp, phân quyền đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực cần được đẩy mạnh hơn nữa. Tình hình an ninh, trật tự, tội phạm hình sự, ma túy, an ninh mạng tiếp tục diễn biến phức tạp trên một số địa bàn. An ninh quốc phòng, nhất là trên biển còn tiềm ẩn yếu tố khó lường; trật tự an toàn xã hội có thể diễn biến phức tạp hơn do thiếu công ăn việc làm dưới tác động của đại dịch COVID-19 (Các nguyên nhân của các hạn chế, yếu kém và bài học kinh nghiệm đã được phân tích kỹ trong báo cáo đầy đủ của Chính phủ).
Đánh giá chung: Mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng nhờ sự nỗ lực và quyết tâm của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, sự đoàn kết, thống nhất của toàn dân, tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm đạt những kết quả tích cực là cơ bản; kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định, tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn so với cùng kỳ, các cân đối lớn được bảo đảm. Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng an ninh, đối ngoại đạt nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, việc kiểm soát dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, khó lường, tăng trưởng chưa đạt mục tiêu đề ra. Một số ngành kinh tế và đời sống một bộ phận người dân còn gặp nhiều khó khăn, nhất là vùng có dịch, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Bảo vệ an ninh, trật tự an toàn xã hội tiềm ẩn yếu tố khó lường.
II. PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ THỜI GIAN TỚI
1. Dự báo tình hình quốc tế và trong nước
Bối cảnh quốc tế và trong nước có những cơ hội, thuận lợi, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn. Tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, khó lường. Đại dịch COVID-19 còn rất phức tạp, có thể xuất hiện các biến chủng mới nguy hiểm hơn, lây lan nhanh hơn, mạnh hơn; nguy cơ bùng phát dịch là hiện hữu, kể cả tại các quốc gia đã đạt được độ bao phủ tiêm chủng cao. Nhiều quốc gia, nền kinh tế lớn đang mở cửa trở lại, tăng trưởng được khôi phục, nhưng không đồng đều, chưa ổn định, thiếu bền vững. Nợ công, rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng. Triển vọng kinh tế thế giới 6 tháng cuối năm 2021 phụ thuộc nhiều vào mức độ ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19 và việc triển khai tiêm vắc-xin trên toàn cầu.
Trong nước, dù kinh tế vẫn giữ đà tăng trưởng nhưng gặp rất nhiều khó khăn, thách thức; các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ đều chịu ảnh hưởng lớn bởi dịch bệnh. Nguy cơ dịch lan rộng ở nhiều địa phương có thể làm đứt gãy chuỗi sản xuất và xuất khẩu. Thực hiện mục tiêu tăng trưởng cả năm 2021 gặp rất nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi phải có nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, hiệu quả, vừa kiểm soát tốt dịch COVID-19, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
2. Nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu
Trong những tháng còn lại của năm 2021, Chính phủ tiếp tục quán triệt các Nghị quyết, Kết luận của Đảng, Quốc hội; tích cực triển khai Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, theo dõi sát diễn biến tình hình, có giải pháp kịp thời, linh hoạt, sáng tạo, phù hợp và tổ chức chỉ đạo, điều hành đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả; quyết tâm thực hiện “mục tiêu kép”, nhưng ưu tiên lúc này là tập trung phòng, chống dịch COVID-19 hiệu quả để đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh và phấn đấu đạt cao nhất các mục tiêu đề ra, trong đó tập trung vào các trọng tâm sau:
(1) Về phòng, chống dịch COVID-19
Với tinh thần "chống dịch như chống giặc", “bảo vệ sức khỏe, tính mạng người dân là trên hết, trước hết”, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp:
Thứ nhất, quyết tâm kiềm chế, không để dịch tiếp tục bùng phát và lây lan rộng, nhanh chóng ổn định tình hình. Tập trung thực hiện nghiêm các biện pháp chủ động phòng ngừa, triển khai hiệu quả chiến lược vắc-xin và nâng cao ý thức của người dân trong việc chấp hành nghiêm các quy định phòng, chống dịch vẫn là cơ bản, chiến lược, có tính chất quyết định. Tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác; tiếp tục thực hiện chủ trương “5K + vắc-xin” và tăng cường ứng dụng công nghệ chặt chẽ, rộng rãi; chủ động các phương án, kịch bản để kịp thời ứng phó với mọi tình huống, nhất là khi dịch đang xâm nhập vào khu công nghiệp, khu đô thị có mật độ dân số cao, khu đông dân cư. Trước mắt, tập trung lực lượng để dập dịch nhanh nhất, sớm nhất tại Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh đang bùng phát mạnh. Tăng cường thông tin tuyên truyền và kêu gọi người dân tự giác thực hiện các quy định phòng, chống dịch.
Thứ hai, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, sự điều hành của chính quyền; tiếp tục huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xác định người dân vừa là trung tâm, vừa là chủ thể; tham gia phòng chống dịch là trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của mọi người dân. Giữ vững tình hình an ninh trật tự, bảo đảm an toàn cho Nhân dân trong mọi tình huống.
Thứ ba, các cấp, các ngành, địa phương thực hiện chủ động, hiệu quả phương châm “4 tại chỗ”. Bám sát thực tiễn, đánh giá đúng tình hình để có giải pháp kịp thời, phù hợp, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả đối với từng địa phương, từng thời điểm; triển khai giãn cách, phong tỏa, cách ly linh hoạt, phù hợp, nhưng phải triệt để, hiệu quả, khi cần có thể áp dụng các biện pháp mạnh mẽ hơn. Tập trung điều trị các ca bệnh nặng, giảm tối đa các ca tử vong.
Thứ tư, cùng với việc thực hiện có hiệu quả chiến lược vắc-xin, phân bổ linh hoạt, khoa học, hợp lý cho các đối tượng ưu tiên; đồng thời chuẩn bị đầy đủ nhân lực, cơ sở vật chất cần thiết và tổ chức triển khai chiến dịch tiêm chủng toàn quốc kịp thời, an toàn, khoa học, hiệu quả, sớm đạt miễn dịch cộng đồng, chậm nhất vào nửa đầu năm 2022. Huy động rộng rãi các nguồn lực hợp pháp, nhất là hợp tác công tư trong phòng, chống dịch; đẩy nhanh nhập khẩu vắc-xin; chuyển giao công nghệ, nghiên cứu, sản xuất vắc-xin trong nước, tiến tới tự chủ vắc-xin nhanh nhất, sớm nhất có thể nhưng bảo đảm an toàn, hiệu quả.
Thứ năm, kiểm soát chặt chẽ hoạt động xuất nhập cảnh; tăng cường truy vết, quản lý cách ly, sau cách ly; có giải pháp đồng bộ, hữu hiệu về kiểm soát các tuyến biên giới. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; đồng thời khen thưởng, biểu dương kịp thời những cơ quan, đơn vị, địa phương và cá nhân làm tốt trong công tác phòng, chống dịch.
(2) Tiếp tục củng cố nền tảng vĩ mô, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng
Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Điều hành chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ giữa các chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách khác, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ phục hồi kinh tế. Kiểm soát lạm phát, tăng trưởng tín dụng hợp lý gắn với nâng cao chất lượng tín dụng, bảo đảm vốn cho nền kinh tế, nhất là các lĩnh vực ưu tiên; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính - ngân sách nhà nước. Tiết kiệm chi thường xuyên 10% (không kể tiền lương), kiên quyết cắt giảm các khoản chi không cần thiết, các nhiệm vụ chi chậm triển khai, nhất là việc rà soát, cắt giảm phù hợp các khoản chi sự nghiệp có tính chất đầu tư.
Kiên định “mục tiêu kép”, thực hiện linh hoạt, sáng tạo, không máy móc, cứng nhắc, tùy từng thời điểm, từng nơi, từng địa phương, địa bàn, cơ quan, đơn vị để lựa chọn ưu tiên phù hợp giữa phòng chống dịch và phát triển kinh tế - xã hội. Thực hiện kịp thời, có hiệu quả Nghị quyết của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công và xuất khẩu bền vững; xây dựng các kịch bản phục hồi tăng trưởng và mở cửa từng bước, thận trọng, an toàn, hiệu quả theo tình hình kiểm soát dịch COVID-19 và độ bao phủ tiêm chủng. Kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, tồn tại để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các chương trình mục tiêu quốc gia, vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài[31]. Tận dụng triệt để sự phục hồi thương mại toàn cầu, chuyển dịch đầu tư và các hiệp định tự do thương mại thế hệ mới. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu gắn với xây dựng thương hiệu hàng hóa Việt Nam. Phát triển mạnh mẽ các kênh phân phối thông qua nền tảng thương mại điện tử, thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng nội địa.
Tăng cường quản lý thị trường, giá cả; bảo đảm lưu thông hàng hóa và nhu yếu phẩm, dịch vụ thiết yếu cho người dân, nhất là người dân vùng dịch. Theo dõi sát diễn biến giá cả hàng hóa, dịch vụ trong nước và quốc tế; kịp thời đưa ra cơ chế, chính sách phù hợp bình ổn giá cả.
Thực hiện quyết liệt, hiệu quả cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, hội nhập kinh tế quốc tế; cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, phát triển kinh tế tư nhân và tái cơ cấu các tổ chức tín dụng. Phát triển kinh tế nông nghiệp gắn với cơ cấu lại nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới; chú trọng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, chế biến nông sản, liên kết chuỗi giá trị, bảo đảm đầu ra ổn định và tăng thu nhập cho người dân; chấm dứt tình trạng đánh bắt hải sản trái phép, không đăng ký, không khai báo. Phát triển mạnh công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghiệp hỗ trợ, công nghệ thông tin; khuyến khích ứng dụng công nghệ cao, loại bỏ công nghệ lạc hậu. Đẩy nhanh tiến độ, đưa vào vận hành các công trình công nghiệp trọng điểm. Tiếp tục chỉ đạo các cấp, các ngành lập, phê duyệt và tổ chức triển khai các quy hoạch theo Luật Quy hoạch[32].
(3) Thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các đột phá chiến lược
Hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, trước hết là thể chế phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật[33]. Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo điều kiện cho sản xuất, kinh doanh phục hồi và phát triển. Thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số phát triển nền kinh tế số, xã hội số[34].
Tiếp tục cơ cấu lại, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công gắn với xây dựng, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại; khắc phục tình trạng manh mún, chia cắt, dàn trải, kéo dài, kém hiệu quả; đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào hạ tầng chiến lược, các ngành, lĩnh vực then chốt, các dự án lớn, quan trọng của quốc gia, kết nối vùng và liên vùng, tạo sự liên kết, hiệu ứng lan tỏa, phát huy vai trò vốn “mồi” của đầu tư công, lấy đầu tư công dẫn dắt, thúc đẩy các nguồn lực đầu tư ngoài nhà nước, nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển. Thúc đẩy tiến độ dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đường ven biển, đường sắt đô thị...
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chú trọng đào tạo nghề chất lượng cao gắn với đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng và phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ để đáp ứng yêu cầu của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động; ưu tiên nguồn lực cho đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho các ngành chế biến, chế tạo. Hoàn thiện hệ thống thông tin dự báo thị trường lao động và nâng cao chất lượng dịch vụ việc làm. Hoàn thiện các cơ chế, chính sách thúc đẩy chuyển đổi số; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ công tác phòng, chống dịch. Phát triển mạnh hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; tăng cường liên kết doanh nghiệp với các viện nghiên cứu, trường đại học, lấy doanh nghiệp làm trung tâm.
(4) Chăm lo đời sống vật chất, tinh thần nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội
Triển khai các giải pháp hỗ trợ cho người lao động, người sử dụng lao động gặp khó khăn theo Nghị quyết 68/NQ-CP của Chính phủ, Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, bảo đảm kịp thời, hiệu quả, đúng đối tượng, công khai, minh bạch, không để người dân nào thuộc đối tượng mà không nhận được hỗ trợ; tuyệt đối không để người dân thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu nhu yếu phẩm tối thiểu.
Các bộ, ngành, địa phương, nhất là các địa phương tập trung nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất tiếp tục triển khai, mở rộng cách làm sáng tạo, sản xuất, lưu trú, cách ly ngay tại nhà máy, xí nghiệp đã thực hiện trong thời gian qua. Đồng thời, xây dựng các kịch bản, thích nghi với điều kiện mới “vừa sản xuất, vừa chống dịch ngay tại nhà máy, xí nghiệp” bảo đảm nguồn lao động cho sản xuất liên tục, không làm ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị. Tiếp tục thực hiện tốt các chính sách ưu đãi người có công, bảo trợ xã hội. Thực hiện hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Chú trọng phát triển y tế ở miền núi, biên giới, hải đảo; mở rộng mạng lưới bệnh viện vệ tinh, mô hình bác sỹ gia đình. Chuẩn bị tốt các điều kiện, bảo đảm an toàn, nâng cao chất lượng cho năm học mới.
Phát huy giá trị văn hóa, truyền thống lịch sử và con người Việt Nam trở thành nguồn lực, động lực quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội. Khơi dậy tinh thần yêu nước, tính cộng đồng, ý chí tự cường, tự hào dân tộc và khát vọng vươn lên, nhất là trong bối cảnh dịch COVID-19. Tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch[35]. Khẩn trương tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ ngành du lịch như: thí điểm hộ chiếu vắc-xin[36], kích cầu du lịch nội địa phù hợp.
(5) Tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu
Tiếp tục rà soát, hoàn thiện và thực hiện nghiêm các cơ chế, chính sách, pháp luật về tài nguyên, môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu. Tập trung tổng kết, nghiên cứu để sớm trình Quốc hội dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Khẩn trương triển khai công tác lập quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch không gian biển quốc gia trung hạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Triển khai thực hiện hiệu quả Luật Bảo vệ môi trường; kiên quyết xử lý các cơ sở gây ô nhiễm; nhân rộng mô hình xử lý rác hiệu quả, bền vững. Xây dựng chiến lược an ninh nguồn nước; phát triển mạnh kinh tế biển. Chú trọng phòng chống cháy rừng, xử lý nghiêm các vi phạm. Nâng cao chất lượng công tác dự báo, cảnh báo thiên tai. Rà soát, kiểm tra, kiểm định an toàn đê điều, hồ đập trước mùa mưa bão, bảo đảm tính mạng, tài sản người dân; chuẩn bị sẵn sàng các phương án, kịch bản điều tiết lũ với các công trình thủy điện, hồ thủy lợi.
(6) Đẩy mạnh sắp xếp, tổ chức bộ máy nhà nước; tăng cường phòng chống tham nhũng, lãng phí
Kịp thời ban hành các Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các bộ, cơ quan để triển khai Đề án cơ cấu tổ chức Chính phủ nhiệm kỳ 2021 - 2026 sau khi được Quốc hội thông qua; bảo đảm bao quát đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, khắc phục sự chồng chéo, phân rõ trách nhiệm, quyền hạn. Xây dựng nền hành chính hiện đại, liêm chính, minh bạch, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Phát huy tinh thần trách nhiệm phục vụ Nhân dân của cán bộ, công chức; nâng cao tính chuyên nghiệp trong thực thi công vụ.
Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm cá nhân gắn với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực chặt chẽ, hiệu quả; phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của các cấp, các ngành. Có cơ chế bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Tiếp tục hoàn thiện và đẩy mạnh hơn nữa việc tổ chức thực hiện có hiệu quả phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, chống quan liêu, xa dân...; tập trung thanh tra các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực; xử lý nghiêm các vụ án kinh tế, tham nhũng và tăng cường thu hồi tài sản. Nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý dứt điểm những vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài.
(7) Bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững chủ quyền quốc gia, tăng cường đối ngoại và hội nhập quốc tế
Nắm chắc, dự báo đúng tình hình, kịp thời có chủ trương, đối sách xử lý hiệu quả các tình huống, không để bị động, bất ngờ; kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ và giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ. Thực hiện chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế biển và vùng ven biển gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh. Bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội; đấu tranh, trấn áp các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, nhất là tội phạm ma túy; sẵn sàng ứng phó hiệu quả với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống; tăng cường phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn.
Tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả hoạt động đối ngoại, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, giữ vững môi trường hoà bình, ổn định và điều kiện thuận lợi để phát triển đất nước. Kiên định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá; tiếp tục mở rộng và đưa quan hệ với các đối tác đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả, bền vững, đan xen lợi ích. Kiên trì thúc đẩy giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế. Nâng tầm đối ngoại đa phương, hoàn thành tốt các trọng trách quốc tế; tiếp tục phát huy vai trò và đóng góp có trách nhiệm tại ASEAN. Triển khai hiệu quả “ngoại giao vắc-xin”, hợp tác quốc tế trong phòng, chống COVID-19. Đẩy mạnh ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển. Làm tốt công tác bảo hộ công dân và tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt Nam ở nước ngoài đóng góp cho sự phát triển của đất nước.
(8) Tăng cường chỉ đạo, thực hiện tốt hơn công tác thông tin, truyền thông, tạo đồng thuận xã hội
Đa dạng hóa phương thức, đổi mới nội dung, nâng cao hiệu quả công tác truyền thông, nhất là trong phòng, chống dịch COVID-19. Chủ động đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, thù địch, các thông tin sai trái, không đúng sự thật; ngăn chặn các nội dung xấu, độc trên mạng xã hội. Thực hiện nghiêm quy định về việc phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Nâng cao hiệu quả công tác dân vận, thực hiện tốt nguyên tắc dân chủ cơ sở, phát huy hơn nữa vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Chú trọng tuyên truyền, cổ vũ những gương người tốt, việc tốt, những điển hình tiên tiến, vượt khó vươn lên.
*
* *
Thưa Quốc hội,
Trong bối cảnh đất nước đạt được nhiều thành tựu quan trọng thời gian qua nhưng còn nhiều khó khăn, thách thức trong thời gian tới với những diễn biến và tác động khó lường của đại dịch COVID-19, nhiệm vụ thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian còn lại của năm 2021 là rất nặng nề, khó khăn, đòi hỏi chúng ta phải phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và tiếp tục củng cố, tăng cường niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước; kế thừa, phát huy những kết quả đạt được; với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất định chúng ta sẽ sớm đẩy lùi dịch bệnh, thực hiện thành công “mục tiêu kép”, vừa phòng chống dịch hiệu quả, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng và hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả.
Chính phủ trân trọng đề nghị và mong tiếp tục nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự chỉ đạo, ủng hộ, chia sẻ, giám sát của Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, sự đồng hành vào cuộc của các tổ chức, đoàn thể nhân dân và sự tham gia tích cực, đóng góp, ủng hộ nhiệt tình, hiệu quả của đồng bào, cử tri cả nước.
Xin trân trọng cảm ơn./.
[1] Kết luận 07-KL/TW của Bộ Chính trị ngày 11/6/2021 về một số nhiệm vụ trọng tâm tăng cường công tác phòng, chống dịch COVID-19 và phát triển kinh tế - xã hội.
[2] Chính phủ căn cứ vào diễn biến tình hình đã ban hành 6 Nghị quyết, 3 Công điện, 16 Thông báo kết luận. Ban Chỉ đạo, Thường trực Ban Chỉ đạo họp hàng ngày. Bộ Y tế đã ban hành hàng trăm văn bản chỉ đạo điều hành, hướng dẫn.
[3] Bao gồm: khẩn trương nhập khẩu, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, sản xuất vắc-xin trong nước và chiến dịch tiêm chủng; thực hiện nhất quán biện pháp “5K + vắc-xin”, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin.
[4] Cùng kỳ năm 2020 là 1,82%. Khu vực nông, lâm nghiệp, thủy sản tăng trưởng tích cực, đạt 3,82%, cao nhất trong 5 năm qua. Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,36%; trong đó ngành chế biến, chế tạo tăng trưởng cao, đạt 11,42%, chỉ thấp hơn mức tăng trưởng năm 2011 và 2018.
[5] Một số địa phương có tốc độ tăng trưởng cao như Vĩnh Phúc tăng 14,21%, Hải Phòng tăng 13,52%, Hà Nam tăng 10,41%, Bắc Giang 10,20%, Quảng Ninh 8,02%, Bắc Ninh 7,45%. Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ tăng trưởng 7,66%.
[6] CPI bình quân 6 tháng chỉ tăng 1,47%, là mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016.
[7] NSTW bội chi khoảng 63 nghìn tỷ đồng, NSĐP thặng dư xấp xỉ 150 nghìn tỷ đồng.
[8] Trong đó, Bắc Giang bán hơn 214.000 tấn vải, cơ bản thông qua thương mại điện tử.
[9] Đang triển khai 61 công trình, dự án giao thông, trong đó có 19 công trình, dự án trọng điểm. Đã hoàn tất công tác chuẩn bị và khởi công 07 công trình, dự án.
[10] Trong đó có: Đề án quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Đề án quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2030; Đề án quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2030; Đề án quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2030; Đề án quy hoạch tổng thể phát triển cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2030; Quy hoạch điện VIII.
[11] Đã ban hành 161 Nghị định, Nghị quyết của Chính phủ.
[12] Cả nước có 67,1 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký là 942,6 nghìn tỷ đồng, tăng 8,1% về số doanh nghiệp, tăng 34,3% về vốn đăng ký so với cùng kỳ. Có 26,1 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 3,9% so với cùng kỳ.
[13] Số lượng các dự án đầu tư công các giai đoạn 2011 - 2015 và 2016 - 2020 lần lượt là 22 nghìn dự án và 11,1 nghìn dự án.
[14] Công nhận, cấp bằng Tổ quốc ghi công đối với 369 liệt sĩ, cấp đổi 4.039 bằng Tổ quốc ghi công.
[15] Tổng trị giá tiền và quà hỗ trợ cho các đối tượng là 6.906 tỷ đồng; trong đó, hỗ trợ cho người có công, thân nhân người có công là 2.540,9 tỷ, cho hộ nghèo, hộ cận nghèo là 1.354,7 tỷ; hỗ trợ cứu đói và các đối tượng bảo trợ xã hội là 1.958,4 tỷ; hỗ trợ các đối tượng khác là 1.052 tỷ.
[16] Đã ban hành Nghị quyết 68/NQ-CP về một số chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19.
[17] Đã thực hiện miễn, giảm, giãn 27,5 nghìn tỷ đồng tiền thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất.
[18] Thi Olympic Vật lý Châu Á có 8/8 học sinh đạt giải (02 HCV, 01 HCB, 03 HCĐ và 02 Bằng khen); thi Olympic Tin học Châu Á - Thái Bình Dương có 6/6 học sinh đạt giải (2 HCV, 1 HCB và 3 HCĐ) và xếp thứ 4/35 quốc gia tham dự kỳ thi; thi sáng tạo khoa học kỹ thuật thế giới có 01 dự án đoạt giải Ba Hội thi và 02 dự án đạt 03 giải đặc biệt.
[19] Quyết định số 118/QĐ-TTg ngày 25/01/2021 ban hành Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia đến năm 2030; Quyết định số 130/QĐ-TTg ngày 27/01/2021 ban hành Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2030; Quyết định số 157/QĐ-TTg ngày 01/02/2021 ban hành Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2030.
[20] Quyết định số 188/QĐ-TTg ngày 09/02/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 844/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025.
[21] Triển khai lập quy hoạch mạng lưới cơ sở trợ giúp xã hội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Phê duyệt Chương trình phòng ngừa, giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.
[22] Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 60/NQ-CP tháo gỡ vướng mắc về vật liệu xây dựng cho thi công các dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
[23] Số lượng khu công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung tăng 13 khu (tăng 1,7%), được lắp đặt thiết bị quan trắc nước thải tự động tăng 20 khu (tăng hơn 8%); số cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng hoàn thành xử lý triệt để tăng 8,8%; tỷ lệ thu gom và xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị ước đạt 87,2% (chỉ tiêu năm 2021 là 87%); tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải nguy hại ước đạt chỉ tiêu của cả năm là 85%.
[24] Đã cắt giảm 42 điều kiện kinh doanh; cắt giảm, đơn giản hóa gần 200 thủ tục hành chính, xây dựng phương án cắt giảm, đơn giản hóa 906 quy định. Bãi bỏ 510 mã số HS với danh mục hàng hóa phải khai báo Hải quan khi xuất nhập khẩu, 49 mặt hàng phải kiểm tra nhà nước về chất lượng khi xuất khẩu, 13 mặt hàng được phép nhập khẩu theo Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường.
[25] Xây dựng, quản lý, tổ chức thực hiện hiệu quả Chương trình chuyển đổi số quốc gia và ban hành Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.
[26] Số đoàn đông người giảm 15%, đơn khiếu nại giảm 25,9%, đơn tố cáo giảm 38,1%, số vụ việc khiếu nại tố cáo giảm 27,5%.
[27] Các Hội nghị Thượng đỉnh: Biến đổi khí hậu, Đối tác vì tăng trưởng xanh và các mục tiêu toàn cầu; các Diễn đàn: Tương lai châu Á, Bác Ngao, APEC, ASEM…
[28] Thủ tướng Chính phủ đã tham dự Hội nghị các Nhà Lãnh đạo ASEAN và có các bài phát biểu quan trọng tại cuộc họp cấp cao đầu tiên của ASEAN dưới hình thức trực tiếp kể từ cuối 2019 đến nay. Tham gia tích cực, hiệu quả tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN bàn về tình hình Myanmar tại Jakarta, Indonesia vào tháng 4/2021.
[29] Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 09/CT-TTg ngày 31/3/2021 về nâng cao hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, thông tin thiết yếu của các cơ quan báo chí giai đoạn 2021 - 2025; Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 12/5/2021 về tăng cường công tác tuyên truyền, định hướng hoạt động truyền thông, báo chí phục vụ nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.
[30] Trong đó có các lĩnh vực lưu trú, ăn uống, vận tải, hàng không…
[31] Đang sửa đổi Nghị định số 97/2018/NĐ-CP ngày 30/6/2018 về cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ và Nghị định số 26/2020/NĐ-CP ngày 25/5/2020 về quản lý và sử dụng ODA và vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài.
[32] Như: Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và quốc gia giai đoạn 2021 - 2025, Quy hoạch điện VIII, các quy hoạch của ngành giao thông...
[33] Sửa đổi, bổ sung các Luật: Đất đai, Tần số vô tuyến điện, Bảo hiểm y tế, Kinh doanh bảo hiểm, Luật sửa đổi, bổ sung một số luật để tháo gỡ khó khăn trong phòng chống dịch COVID-19.
[34] Chương trình cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 - 2030, Chương trình cải cách các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh, Đề án đổi mới thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính và Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021 - 2025.
[35] Hoàn thiện, trình Quốc hội các dự án sửa đổi, bổ sung các Luật Điện Ảnh, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Du lịch.
[36] Ở trung tâm du lịch có thể kiểm soát được dịch bệnh như Phú Quốc (Kiên Giang).