Thời gian gần đây, liên tiếp xảy ra những vụ tai nạn giao thông thương tâm, làm nhiều người chết. Cụ thể, khoảng 23h đêm 2/6, tại ngã tư Hùng Vương - Hoàng Văn Thụ (TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang) đã xảy ra vụ tai nạn nghiêm trọng giữa một xe ô tô và 1 xe máy.

Ô tô Audi mang biển số 98A- 499.44 do tài xế Nguyễn Đức Thịnh (SN 1987, trú phường Ngô Quyền, TP Bắc Giang) cầm lái đã tông tử vong 3 người đi xe máy là anh Nguyễn Mạnh H. (SN 1974) vợ anh H. là chị Dương Thị Q. (SN 1978) và con gái là cháu Nguyễn Thùy D. (SN 2009, cùng trú tại phường Thọ Xương, TP Bắc Giang).

Công an xác định tài xế Thịnh gây tai nạn trong tình trạng có nồng độ cồn ở mức rất cao 0,604 mg/l khí thở.

Chiều 4/6, Cơ quan CSĐT Công an TP Bắc Giang đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam đối với Nguyễn Đức Thịnh để làm rõ hành vi “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”.

Ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cho rằng, người gây tai nạn công tác trong ngành Giao thông vận tải nên càng phải xử lý nghiêm khắc; Công an TP Bắc Giang cần khẩn trương điều tra, coi đây là án điểm về vi phạm pháp luật giao thông đường bộ.

Cũng trong chiều 4/6, tại Hòa Bình, một vụ tai nạn nghiêm trọng khác xảy ra tại Km472+960 đường Hồ Chí Minh thuộc địa phận xóm Hợp Lý, xã Bảo Hiệu, huyện Yên Thủy.

Hiện trường vụ tai nạn

Chiếc xe ben chở đất BKS 29H - 770.16 có dấu hiệu cơi nới thùng, chở quá tải, vượt sai quy định, không giữ khoảng cách và làm chủ tốc độ ở mức an toàn đã lật ngang, đè lên ô tô BKS 30A - 615.85. Vụ tai nạn khiến 3 người trên ô tô con tử vong tại chỗ, 1 người bị thương được đưa đi cấp cứu.

Ngay trong tối đó, ông Khuất Việt Hùng có mặt tại hiện trường, yêu cầu các cơ quan chức năng tỉnh Hoà Bình khẩn trương điều tra, làm rõ; nhanh chóng đưa vụ việc ra xử lý theo đúng quy định để làm án điểm về xe chở quá khổ, quá tải gây tai nạn chết người.

Chiều 7/6, lãnh đạo Công an huyện Yên Thuỷ cho biết, đơn vị vừa ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam đối với tài xế Nguyễn Văn Doanh (SN 1993, trú tại xã Hợp Tiến, Mỹ Đức, Hà Nội).

Cần làm rõ trách nhiệm bên liên quan

Trao đổi với VietNamNet, tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, vụ xe ben gây tai nạn khiến 3 người tử vong là vụ việc rất thương tâm; có dấu hiệu vi phạm của chủ xe và người điều khiển chiếc xe này. 

Bởi vậy cơ quan chức năng sẽ làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân có liên quan. Hành vi nào thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm thì sẽ khởi tố vụ án hình sự để xử lý đối với người vi phạm theo quy định của pháp luật.

Theo luật sư, nếu xe quá khổ mà vẫn được đăng kiểm để tham gia giao thông, dẫn đến tai nạn thì đơn vị đăng kiểm cũng phải chịu trách nhiệm.

Trong vụ việc này, cơ quan chức năng sẽ làm rõ hành vi chở quá tải có phải là nguyên nhân dẫn đến lật xe hay không để làm cơ sở xác định trách nhiệm pháp lý của chủ xe, cũng như là người điều khiển phương tiện.

Trường hợp kết quả giám định của cơ quan chức năng cho thấy, nguyên nhân lật xe gây tai nạn chết người là do chở quá tải và chiếc xe này cơi nới quá khổ so với quy định thì sẽ xem xét trách nhiệm của người đã thực hiện hành vi cơi nới xe cũng như chỉ đạo lái xe trong việc chở quá tải.

Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ hành vi cơi nới thùng xe được thực hiện trước hay sau khi đăng kiểm. 

Trong trường hợp hành vi cơi nới thực hiện trước thời điểm đăng kiểm nhưng cơ quan đăng kiểm không phát hiện ra hoặc dung túng cho hành vi sai phạm thì phải xem xét trách nhiệm pháp lý của cơ quan này.

Trường hợp cơi nới thùng xe được thực hiện sau khi đăng kiểm, cơ quan đăng kiểm không phải chịu trách nhiệm. Lúc này, chủ xe, người đã thực hiện hành vi phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với hậu quả của vụ tai nạn.

Trong đó có trách nhiệm bồi thường thiệt hại và còn có thể xem xét trách nhiệm hình sự nếu cơ quan chức năng chứng minh được hành vi sai phạm là nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn.

Theo quy định của pháp luật, hành vi cơi nới, chở quá tải là những hành vi vi phạm hành chính. Nếu hành vi này không gây ra hậu quả nghiêm trọng, người vi phạm chỉ bị xử phạt hành chính. Mức phạt có thể tới 16 triệu đồng. 

Ngoài ra, chủ phương tiện buộc phải khôi phục lại hình dáng, kích thước, tình trạng an toàn kỹ thuật ban đầu của xe và đăng kiểm lại trước khi đưa phương tiện ra tham gia giao thông (điểm d khoản 15 Điều 30).

Nhưng nếu những hành vi này là nguyên nhân dẫn đến xe bị lật và gây tai nạn giao thông, người vi phạm sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo quy định tại điều 260 BLHS.

Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, đối với hành vi vi phạm lỗi hành chính, không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến vụ tai nạn gây hậu quả thương tâm thì cũng cần tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật để nâng cao nhận thức ý thức chấp hành pháp luật của chủ xe cơ giới, cũng như đối với những người tham gia giao thông, đồng thời áp dụng các chế tài phù hợp để răn đe, phòng ngừa chung cho xã hội...

Còn trong vụ xe Audi gây tai nạn làm 3 người chết ở Bắc Giang, người gây tai nạn là cán bộ, công tác trong lĩnh vực giao thông, nhưng lại vi phạm về nồng độ cồn và đi xe với tốc độ cao qua ngã tư khiến vụ tai nạn xảy ra.

Ngoài việc có thể phải chịu mức hình phạt đến 15 năm tù nếu bị khởi tố, người điều khiển phương tiện trong tình huống này sẽ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đã gây ra cho gia đình nạn nhân.

Người điều khiển phương tiện là người hiểu biết pháp luật, là cán bộ đảng viên phải càng gương mẫu chấp hành, nếu có hành vi vi phạm, đây cũng là yếu tố để xem xét nhân thân, tính chất của sự việc và người vi phạm sẽ phải chịu mức hình phạt nghiêm khắc để răn đe, phòng ngừa chung cho xã hội. 

Luật sư Đặng Văn Cường viện dẫn khoản 2, Điều 55 Luật giao thông đường bộ, theo đó quy định: Chủ phương tiện xe cơ giới tham gia giao thông đường bộ không được tự thay đổi kết cấu, tổng thành, hệ thống của xe không đúng với thiết kế của nhà chế tạo hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Khoản 1, điều 28 luật giao thông đường bộ cũng quy định: "Người điều khiển phương tiện phải tuân thủ các quy định về tải trọng, khổ giới hạn của đường bộ và chịu sự kiểm tra của cơ quan có thẩm quyền".

T. Nhung- Đình Hiếu