Nỗ lực cải thiện chất lượng nguồn nhân lực tại vùng DTTS

Việt Nam là quốc gia có 54 dân tộc, trong đó có 53 dân tộc thiểu số (DTTS) với hơn 14 triệu người chiếm 14,68% dân số cả nước. Địa bàn cư trú chủ yếu ở cùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ và Tây Duyên hải miền Trung – chiếm ¾ diện tích cả nước. Tuy vậy, hiện nay vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi vẫn là vùng khó khăn nhất, chất lượng nguồn nhân lực (NNL) thấp nhất, kinh tế - xã hội phát triển chậm nhất, tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản thấp nhất, tỷ lệ hộ nghèo cao nhất.

Với những chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước, công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực hợp tác xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi trong những năm qua đã có những chuyển biến mặc dù còn vô vàn khó khăn.

106/106 xã và 9/9 huyện được công nhận đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2

Tại Trà Vinh, hiện nay, Dự án 5, Tiểu dự án 1 thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia (CTMTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 đang được triển khai trên địa bàn tỉnh.

Nắm bắt cơ hội từ chương trình, tỉnh đã sớm triển khai cải tạo, nâng cấp, mở rộng tại 8 trường dân tộc nội trú trên địa bàn tỉnh. Trong đó, năm 2022 đã thực hiện 6 dự án, 2 dự án còn lại dự kiến triển khai trong năm nay.

Về công tác xóa mù chữ thuộc Tiểu dự án 1 - Dự án 5, từ nguồn ngân sách Trung ương phân bổ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, nguồn ngân sách tỉnh đối ứng, Trà Vinh sẽ chi hỗ trợ cho học viên theo học lớp xóa mù chữ; các cơ sở giáo dục, cán bộ, giáo viên, tình nguyện viên tham gia giảng dạy các lớp xóa mù chữ; cơ quan quản lý giáo dục, tổ chức, cá nhân liên quan đến công tác xóa mù chữ. Chính sách này vừa được HĐND tỉnh (khóa X) quyết nghị tại kỳ họp thứ 8.

Đầu năm, Sở GDĐT tỉnh Trà Vinh đã ban hành kế hoạch về việc mở lớp xóa mù chữ trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2023 - 2025. Các phòng Giáo dục và Đào tạo có xây dựng Kế hoạch mở lớp xóa mù chữ trên địa bàn huyện, thành phố.

Cụ thể, người dân vùng đồng bào DTTS tham gia học xóa mù chữ được hỗ trợ 50.000 đồng/buổi/người, được chi hỗ trợ mua sổ, sách theo dõi quá trình học tập, sách giáo khoa dùng chung với mức 400.000 đồng/học viên/năm học. Ngoài ra, lớp học còn được hỗ trợ kinh phí để thắp sáng ban đêm (với mức 1 KW/buổi học). Người tham gia tuyên truyền, huy động người mù chữ, tái mù chữ đến lớp xóa mù chữ cũng được hỗ trợ 100.000 đồng/ngày/người.

Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh Lê Văn Hẳn cho biết, theo kết quả công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục và xóa mù chữ trên địa bàn, đến cuối năm 2022, 106/106 xã, phường, thị trấn và 9/9 huyện, thị xã, thành phố đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2 với gần 688.000 người trong độ tuổi từ 15 - 60 tuổi biết chữ (đạt 93,96%); số người mù chữ mức độ 1 còn trên 10.500 người (chiếm 1,44%); số người mù chữ mức độ 2 là 44.192 người (chiếm 6,04%). Do đó, việc thực hiện chính sách này thể hiện sự quan tâm của tỉnh đối với công tác xóa mù chữ vùng đồng bào DTTS nói riêng và toàn tỉnh nói chung, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo trên địa bàn.

Tính đến nay, trên toàn tỉnh Trà Vinh có 106/106 xã và 9/9 huyện được công nhận đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2, trong đó độ tuổi 15 - 25 đạt tới 99,83%.

Vẫn còn vướng mắc cần tháo gỡ

Mặc dù đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận nhưng theo Sở GDĐT tỉnh Trà Vinh, trong quá trình thực hiện Tiểu dự án 1 - Dự án 5 thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 giai đoạn 1 tại địa bàn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

Về cơ sở pháp lý và hướng dẫn thực hiện còn chưa được hiểu thống nhất, các cơ quan tham mưu của địa phương chưa thống nhất trình cấp thẩm quyền duyệt danh mục đầu tư đối với một số trường do không thuộc phạm vi thực hiện của Chương trình. Do vậy, việc đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm thiết bị dạy học, chuyển đổi số, đào tạo bồi dưỡng theo nội dung Tiểu dự án 1 - Dự án 5 CTMTQG không được áp dụng đồng bộ cho cả hệ thống trường dân tộc nội trú trên địa bàn tỉnh để phục vụ học sinh dân tộc thiểu số có cùng điều kiện chính sách.

Ngoài ra, việc huy động học viên tham gia các lớp xóa mù chữ còn gặp nhiều khó khăn do đối tượng tham gia là lực lượng lao động chính trong gia đình. Bên cạnh đó, tài liệu giảng dạy chương trình xóa mù chữ hiện nay chưa được phát hành khiến công tác này gặp nhiều khó khăn.

Là một trong những tỉnh có nhiều đặc thù như tập trung nhiều dân tộc, số lượng đông nhất là dân tộc Khmer, trên địa bàn Trà Vinh có nhiều trường dân tộc nội trú, việc tập trung nguồn lực và đầu tư có trọng điểm là rất cần thiết. Do vậy, với việc bố trí vốn đối ứng của địa phương vượt hơn 5% để thực hiện các hạng mục đầu tư thể hiện sự quan tâm rất lớn của tỉnh Trà Vinh đối với tiểu dự án 1 - Dự án 5.

Bình An