11 cách giúp phụ nữ tránh bị trầm cảm sau sinh

- Mang thai và sinh nở là một quá trình mệt mỏi và áp lực, nếu không được chuẩn bị kỹ về mặt tâm lý thì khó tránh khỏi chuyện thay đổi tính nết, hay nghiêm trọng hơn là trầm cảm sau sinh.

80% những người mới làm mẹ đều trải nghiệm sự thay đổi tính nết nghiêm trọng sau sinh, được biết đến là hội chứng “baby blues”.

Đây là trạng thái người mẹ khóc lóc và ủ rũ do mệt và không thể ngủ khi chăm con, một số người thấy mình vụng về, lo lắng mình làm mẹ chưa tốt…

10% các bà mẹ bị trầm cảm sau sinh trong năm đầu tiên.

Đừng kỳ vọng mình phải là một bà mẹ hoàn hảo. Nghiên cứu chỉ ra rằng những người bị trầm cảm sau sinh chủ yếu là những bà mẹ theo chủ nghĩa hoàn hảo.

Vậy trầm cảm sau sinh là gì? Trầm cảm sau sinh là một dạng trầm cảm ảnh hưởng chủ yếu đến phụ nữ và một số ít nam giới sau khi đứa con sinh ra đời. 

Một số triệu chứng thường gặp ở bà mẹ trầm cảm sau sinh là dễ cáu gắt, dễ lo âu và hoảng sợ, buồn bã, sao nhãng trong việc chăm con, mất ngủ, ăn uống thất thường, cảm thấy trống rỗng, giảm thiểu giao tiếp với người khác…

Với tình trạng bị trầm cảm nặng, những ý nghĩ ám ảnh có thể xuất hiện và thường liên quan đến bạo lực đối với trẻ. Nặng hơn người mẹ có thể xuất hiện ý nghĩ và hành vi giết đứa trẻ.

Dưới đây là một số biện pháp phòng tránh trầm cảm sau sinh:

Nói ra nỗi lòng

Hãy trò chuyện ngay với bác sĩ tâm lý khi thấy bạn thấy lo lắng, buồn bã sau khi sinh. Tất cả những người mới làm mẹ đều phải tự điều chỉnh cuộc sống của mình mỗi ngày, một số sẽ cảm thấy việc điều chỉnh này là quá sức nên dẫn đến lo lắng, buồn bã. 

Cảm xúc lúc vui, lúc buồn là chuyện khó tránh khỏi, tuy nhiên, bạn càng chuẩn bị kỹ tinh thần làm mẹ bao nhiêu thì càng giúp bạn dễ dàng điều tiết cảm xúc bấy nhiêu sau khi đứa trẻ ra đời.

Hãy tranh thủ chợp mắt bất cứ lúc nào để bù lại lúc thức trông con.

Học cách thư giãn

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng đứa trẻ mới sinh sẽ phát triển tốt hơn nếu có một bà mẹ thư thái. 

Tiến sĩ Diane Sanford, trường ĐH St. Louis cũng chỉ ra rằng, những bà mẹ mới sinh con dành ít nhất 15 phút mỗi ngày để thư giãn, dù là hít thở sâu, thiền hay ngâm mình trong bồn tắm, sẽ dễ vượt qua các áp lực làm mẹ hơn những người không dành thời gian để thư giãn.

Tranh thủ ngủ khi con ngủ

Bà mẹ nào cũng đều được khuyên là hãy tranh thủ chợp mắt khi con ngủ, nhưng hầu hết đều không chú ý đến lời khuyên này. Họ dành thời gian rảnh để dọn dẹp giường ngủ hay làm việc vặt.

Theo nghiên cứu của TS. Michael O’Hara, Trường ĐH Iowa, những bà mẹ mới sinh con tranh thủ ngủ đề bù lại những lúc thức trông con sẽ ít bị trầm cảm hơn.

“Bạn có thể nhờ bạn bè, các thành viên trong gia đình hoặc thuê một người trông bé để bạn được ngủ đủ giấc”, TS. Michael nói.

Đi bộ với tốc độ nhanh trước và sau sinh rất có lợi cho sức khoẻ và tâm trạng của mẹ.

Dành thời gian để tập thể dục nhẹ nhàng

Theo một nghiên cứu trên hơn 1.000 bà mẹ mới sinh con, những người tập thể dục trước và sau khi sinh thường có tâm trạng tốt hơn và dễ thích nghi với cuộc sống sau khi làm mẹ hơn.

“Đi bộ với tốc độ nhanh, tận hưởng không khí trong lành, nhìn ngắm cỏ cây hoa lá có thể cải thiện tâm trạng của bạn”, Tiến sĩ tâm lý Karen Rosenthal ở Connecticut, Mỹ đưa ra lời khuyên.

Đừng cố ép mình theo các bài tập aerobics mất sức bởi điều đó sẽ khiến bạn mệt mỏi và căng thẳng hơn.

Hãy nghĩ làm mẹ như một sự thay đổi về công việc

Tiến sĩ Rosenthal chia sẻ: “Tôi thường nói với các cặp đôi rằng làm cha mẹ cũng là một công việc, nhưng không phải dạng công việc 9 tiếng hay 5 tiếng, mà là việc 24 tiếng/ngày”.

Hầu hết phụ nữ đều biết rằng những tháng đầu tiên làm mẹ sẽ rất căng thẳng, nhưng họ thường không lường trước được cụ thể những căng thẳng đó là gì.

Denise Madison, một bà mẹ có hai con sinh đôi ở New York cho biết, chị thấy hạnh phúc hơn khi tự nhủ với mình rằng “các con là công việc của mình”, những thứ khác như đọc tin tức có thể đợi sau khi hoàn thành công việc.

Hãy thường xuyên ra ngoài đi dạo để hít thở không khí trong lành.

Đừng kỳ vọng mình phải là một bà mẹ hoàn hảo

Không ai là hoàn hảo, làm mẹ ai cũng sẽ có lúc quên mặc bỉm cho con sau khi tháo bỉm lúc nửa đêm hay ra ngoài mặc áo ngược cũng không biết.

Joyce A. Venis, điều dưỡng tâm lý, cho biết, những bà mẹ bị trầm cảm là những người theo chủ nghĩa hoàn hảo.

“Họ cảm thấy tội lỗi khi không thể làm mọi thứ đúng ý, họ nghĩ rằng mọi người mẹ đều làm tốt việc chăm con. Vì thế họ tự đặt mình vào những kỳ vọng viển vông”, Joyce nói.

Tìm cách nhận càng nhiều giúp đỡ càng tốt

Hãy loại bỏ các công việc vặt trong nhà, để bạn bè mang bữa tối đến cho bạn hoặc nhờ chị/em gái hoặc mẹ chồng/mẹ ruột trông con để đi mua sắm.

“Nếu bạn cảm thấy quá tải hoặc mệt mỏi, bạn cần cho phép bản thân chủ động nhờ mọi người giúp đỡ chứ không phải ngồi đợi người khác lên tiếng giúp bạn”, Tiến sĩ Sanford nói.

Đối mặt với nỗi sợ hãi

Hãy nói chuyện với chồng về những điều khiến bạn sợ hãi khi làm mẹ, có thể là nỗi sợ hai vợ chồng sẽ không có thời gian riêng tư bên nhau, sợ việc cho con bú hay những cơn đau bụng.

Hãy chủ động nhờ ông bà/anh chị/bạn bè trông con để bạn ra ngoài mua sắm. Đừng ngồi đợi người ta hỏi bạn có cần giúp đỡ không.

Hãy linh động

“Chuyện tắm gội và uống cà phê vào buổi sáng có thể đến trưa bạn mới thực hiện được”, Tiến sĩ Rosenthal nói. Thay vì giữ các thói quen cũ, cố gắng làm mọi thứ “đúng giờ” như trước khi sinh con thì hãy linh động làm mọi thứ dựa theo điều kiện của bạn. 

Đừng hoảng khi cuộc sống của bạn bị đảo lộn khi có con, hãy vứt “thời khoá biểu” vào sọt rác và linh động trong mọi việc.

Tham gia nhóm các bà mẹ mới sinh con

Thiếu giao tiếp với xã hội chính là thứ nuôi dưỡng bệnh trầm cảm. Hãy tham gia vào các hội nhóm của các bà mẹ mới sinh con như bạn để hiểu rằng không chỉ mình bạn đối mặt với áp lực, sự thay đổi từ khi có con. Chia sẻ và thấu hiểu sẽ giúp bạn giải toả sự căng thẳng.

Hãy luôn nhắn nhủ bản thân rằng điều tốt đẹp sẽ tới

Hãy nhớ rằng rồi con bạn sẽ lớn, rồi bạn sẽ trở lại với công việc. Chuyện ở nhà chăm con chỉ làm tạm thời khi con còn nhỏ. Những năm tháng tươi đẹp vẫn đang chờ bạn phía trước.

Tại sao bạn nên học cách nuôi con từ người chưa từng làm mẹ? “Cô ta chưa từng làm mẹ, làm sao có đủ tư cách khuyên tôi nên làm gì với con của tôi?”, chắc hẳn bạn sẽ nghĩ thế khi ai đó chưa làm mẹ góp ý về cách nuôi con của bạn. Cảnh gà trống nuôi con của người cha 9X bị mất hai tay Hải mất đôi cánh tay sau một tai nạn lao động, người vợ cũng dứt áo ra đi bỏ lại anh và con trai 14 tháng tuổi còn khát sữa mẹ. Bất hạnh bao trùm gia đình người cha 27 tuổi.

Kim Minh (Theo Parents)