Ấn Độ đã liên quan vào cuộc tranh chấp lãnh thổ phức tạp và ngày càng căng thẳng ở Biển Đông với việc Trung Quốc không ngừng cảnh báo ONGC - Tập đoàn Dầu khí Ấn Độ - rằng kế hoạch thăm dò dầu khí của họ trong vùng biển là vi phạm chủ quyền của Trung Quốc.
Chính phủ Ấn Độ phản ứng với lời cảnh báo gần đây nhất của Trung Quốc bằng cách tái khẳng định cam kết của họ tiếp tục thăm dò tìm kiếm năng lượng ở Biển Đông, nơi diễn ra tuyên bố chủ quyền chống lấn giữa Trung Quốc với bốn nước Đông Nam Á (Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei). Trung Quốc là nước khẳng định chủ quyền lớn nhất, bao trùm hầu hết vùng biển.
Ảnh: theborneopost |
"Chúng tôi dự kiến khởi động lại hoạt động khoan thăm dò ở đây", Chủ tịch ONGC A.K. Hazarika nói. "Bộ Ngoại giao Ấn Đọ đã thông tin với chúng tôi rằng, các lô thăm dò hoàn toàn thuộc phạm vi chủ quyền của Việt Nam và không có vấn đề nào với hoạt động tại đây".
Cuộc đấu khẩu công khai diễn ra sau một vụ việc bất thường hồi tháng 7 khi, theo chính phủ Ấn Độ thì, một tàu hải quân nước này đã thăm Việt Nam trong một phần của nỗ lực mở rộng quan hệ quốc phòng song phương, đã nhận được thông điệp cảnh báo rằng, họ đang tiến vào vùng biển Trung Quốc. Trung Quốc đã bác bỏ thông tin của Ấn Độ về vụ việc này và cho rằng nó "vô căn cứ".
Theo giới phân tích, cuộc đối đầu mới giữa hai cường quốc kinh tế và quân sự đang trỗi dậy của châu Á, cũng vốn là hai bên từng có chiến tranh xung quanh tranh chấp biên giới đất liền ở Himalaya năm 1962, có nguy cơ gia tăng thành đụng độ quân sự tại Biển Đông. Trung Quốc đã có nhiều vụ việc đụng độ với Việt Nam và Philippines trong năm nay, khi các tàu Trung Quốc có hành động phá hoại hoặc quấy nhiễu các tàu thăm dò dầu khí, tàu cá của hai nước.
Mỹ trong khi đó đã phớt lờ cảnh sự phản đối của Trung Quốc và các hoạt động của nước này trong khu vực, đồng thời nỗ lực thúc đẩy các liên minh dân chủ và đối tác, đặc biệt là Ấn Độ, Australia và Nhật Bản nhằm đóng một vai trò tích cự hơn trong việc bảo vệ tự do hàng hải Biển Đông.
Biển Đông ngoài trữ lượng dầu khí giàu có còn là một trong những vùng biển nhộn nhịp với các tuyến vận chuyển hàng hải quan trọng nhất thế giới. Giờ đây, nó cũng là một trong những điểm nóng nhất khu vực khi các nền kinh tế châu Á đang trỗi dậy đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ gia tăng hoả lực quân sự và tăng cường cuộc tìm kiếm năng lượng cũng như các tài nguyên khác mà họ cần để tăng trưởng.
"Bắc Kinh lo lắng rằng, những bên tuyên bố chủ quyền khác trở nên tích cực hơn và điều đó sẽ ảnh hưởng tới lòng tin cũng như thương thuyết trong các cuộc đàm phán tương lai", Jingdong Yuan, một chuyên gia về Biển Đông tại Trung tâm Nghiên cứu an ninh quốc tế thuộc Đại học Sydney nói.
Một trong những lời cảnh báo gần đây nhất của Trung Quốc và Ấn Độ xuất hiện hôm thứ năm trong bài báo đăng trên trang web của Nhân dân Nhật báo được viết bài chính các phóng viên của báo này trú tại Việt Nam và Ấn Độ. "Không đáng để Việt Nam và Ấn Độ làm hỏng các lợi ích lớn hơn của hoà bình, ổn định và phát triển kinh tế giữa Trung Quốc và Việt Nam, Trung Quốc và Ấn Độ và trong toàn khu vực chỉ vì mục tiêu những lợi ích nhỏ ở Biển Đông", bài báo nhấn mạnh.
Người phát ngôn bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cũng nhắc lại tuyên bố chủ quyền của chính phủ nước này với toàn bộ vùng biển. "Bất kỳ công ty nước ngoài nào liên quan tới các hoạt động thăm dò dầu khí ở vùng biển thuộc thẩm quyền của Trung Quốc mà không có sự chấp thuận của Trung Quốc là vi phạm chủ quyền, quyền lợi và lợi ích của Trung Quốc", ông nói trong cuộc họp báo hôm thứ Năm. Ông này nhấn mạnh. "Điều đó là trái phép và không có hiệu lực".
Vishnu Prakash, người phát ngôn bộ Ngoại giao Trung Quốc đã giảm nhẹ bài bình luận đăng ở tờ báo trên cũng như vụ việc xảy ra với tàu hải quân Ấn Độ và từ chối bình luận về các thông tin báo chí nói rằng, Trung Quốc đã có một cuộc phản đối ngoại giao chính thức xung quanh kế hoạch ONGC. Tuy nhiên, ông khẳng định, Ấn Độ tin tưởng mạnh mẽ vào tự do hàng hải ở Biển Đông và sẽ tiếp tục công việc thăm dò trong khu vực như một phần "cuộc tìm kiếm an ninh năng lượng". "Chúng tôi đang tham gia chặt chẽ với Trung Quốc", ông nói. "Và khi chúng tôi hợp tác chặt chẽ với Trung Quốc, chúng tôi cũng hợp tác chặt chẽ với Việt Nam".
Ấn Độ và Trung Quốc đã mở rộng quan hệ kinh tế trong ít năm qua, nhưng nhiều quan chức và chuyên gia Ấn Độ cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc về sức mạnh quân sự đang gia tăng của Bắc Kinh cũng như việc họ gia tăng ảnh hưởng trong các nước láng giềng, đặc biệt là Pakistan.
Chi nhánh của ONGC ở nước ngoài, ONGC Videsh, chiếm phần lớn đầu tư của Ấn Độ vào Việt Nam. ONGC Videsh đã giành được một hợp đồng năm 2006 để cùng thăm dò với PetroVietnam ở các lô 127 và 128. Khi đó Trung Quốc đã phản đối và cho rằng hai lô này đều nằm trong vùng biển của họ, và tiếp tục duy trì lập trường ấy tới bây giờ, theo bài báo của Nhân dân Nhật báo.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm thứ năm nói rằng, hai lô 127 và 128 đều thuộc lãnh hải Việt Nam. Ông từ chối bình luận chi tiết.
Việt Nam đã tiến hành cấp phép mới cho việc thăm dò các lô này trong năm nay và chúng không ở vùng nước tranh chấp.
Thái An (theo WSJ)