Trong khi tại Philippines đang xảy ra biểu tình phản đối Trung Quốc xung quanh vụ đụng độ ở một khu vực tranh chấp thuộc Biển Đông, Ấn Độ đã lên tiếng kêu gọi kiềm chế.

Tàu Trung Quốc ở gần bãi cạn Scarborough. Ảnh: Guardian

Trong một tuyên bố khác thường thể hiện mối quan tâm ngày một lớn của Ấn Độ ở Biển Đông, Bộ Ngoại giao nước này (MEA) đã bày tỏ quan điểm về vụ việc xảy ra giữa tàu Trung Quốc và Philippines. Thừa nhận Ấn Độ quan tâm tới diễn biến tình hình, người phát ngôn MEA nói: "Duy trì hoà bình và an ninh trong khu vực là lợi ích sống còn với cộng đồng quốc tế. Ấn Độ thúc giục hai nước thể hiện sự kiềm chế và giải quyết vấn đề theo con đường ngoại giao, phù hợp với các quy định của luật pháp quốc tế".

Theo giới phân tích, không chỉ gia tăng mối quan tâm trong lĩnh vực thăm dò dầu khí tại Biển Đông, mà sự hiện diện của Ấn Độ ở khu vực này đang góp phần đảm bảo an toàn và cởi mở cho các lộ trình vận chuyển trên biển.

Nhiều phương tiện truyền thông đưa tin, hơn 1.000 người lên kế hoạch biểu tình tại Manila hôm nay (11/5) để phản đối cái mà Philippines gọi là vụ tranh chấp chủ quyền một hòn đảo ở Biển Đông. Trung Quốc gọi đó là Hoàng Nham đảo, còn Manila gọi là bãi cạn Panatag (tên quốc tế là Scarborough). Khi căng thẳng gia tăng, Bắc Kinh đã yêu cầu Manila bảo đảm an toàn cho công dân Trung Quốc tại Philippines cũng như đưa ra các khuyến cáo đi lại.

Trong khi đó, Nhật báo quân đội Trung Quốc hôm qua đã xuất bản bài bình luận với lời lẽ khá cứng rắn như: "Với bất kỳ ai cố gắng giành chủ quyền đảo Hoàng Nham, không chỉ chính phủ Trung Quốc không đồng ý, mà người dân cũng không đồng ý, và quân đội Trung Quốc cũng như vậy".

Hồi đầu tháng trước, Manila và Bắc Kinh đã có nhiều tranh cãi xung quanh vụ đụng độ ở bãi cạn Scarborough ở ngoài khơi tây bắc Philippines. Vụ việc bắt đầu khi Philippines cho biết, tàu hải quân của họ đã phát hiện ra 8 tàu cá Trung Quốc ở bãi cạn. Philippines cho rằng, các tàu cá đã xâm nhập và đánh bắt trái phép ở khu vực này. Hai tàu hải giám Trung Quốc sau đó đã tới khu vực, ngăn không cho hải quân Philippines bắt giữ ngư dân và để cho tàu cá rút đi.

Báo chí Philippines hôm 9/5 đưa tin, các tàu hàng hải Trung Quốc đang cản trở ngư dân Philippines tiếp cận ngư trường truyền thống trong các đầm phá tại bãi đá ngầm Panatag (tên quốc tế là Scarborough - Trung Quốc gọi là Hoàng Nham), ngoài khơi tỉnh Zambales của Philippines. Theo nguồn tin quân sự Philippines, số tàu Trung Quốc tại bãi đá ngầm đã lên tới 33 tàu, tăng từ 14 chiếc tuần trước. Trong khi đó, Philippines chỉ có hai tàu ở khu vực này. Đó là tàu phòng vệ bờ biển BRP Edsa II và tàu của cục Ngư nghiệp và Tài nguyên thủy sản.

Manila đã yêu cầu Bắc Kinh giải quyết tranh chấp tại Tòa án quốc tế về Luật biển. "Chúng tôi không muốn leo thang căng thẳng”, người phát ngôn của Tổng thống Philippines Benigno Aquino nói với báo giới. "Vì thế, những gì chúng tôi làm hiện tại là xem xét tình hình và đưa trường hợp này ra tòa án quốc tế”. Nhưng Trung Quốc bác bỏ điều này.
Cả Trung Quốc và Philippines đều khẳng định bãi cạn Scarborough nằm trong phạm vi chủ quyền của mình. Manila khẳng định nó nằm trong phạm vi vùng đặc quyền kinh tế của Philippines được Công ước LHQ về Luật Biển công nhận. Còn Bắc Kinh thì viện dẫn chủ quyền với bãi cạn này từ thế kỷ 13.

Bãi cạn xảy ra vụ đụng độ nằm cách tỉnh Zambales của Philippines 124 hải lý và cách tỉnh Hải Nam (Trung Quốc) tới 472 hải lý. Đây là một trong số hàng trăm hòn đảo, bãi đá ngầm tranh chấp ở Biển Đông - vùng biển được tin là giàu trữ lượng dầu và khí, nguồn cá và có những tuyến vận chuyển quan trọng nhất thế giới. Trung Quốc đưa ra tuyên bố chủ quyền với hầu hết vùng biển này, dù Philippines và những nước khác cũng khẳng định chủ quyền ở Biển Đông.

Thái An (theo Indiatimes)