Lần đầu tiên, doanh số tiêu thụ của các thiết bị di động dùng hệ điều hành Android đi xuống - đây có thể coi là một sự cố bất ngờ đối với hệ điều hành miễn phí vốn đang lên như diều gặp gió này.
Google hẳn là đang rất hoảng hốt với tin này. iOS, hệ điều hành đang chạy trên iPhone và iPad đang lấn át Android toàn diện ngay lúc này, sau một thời gian nhường cho Android tung hoành. Nhiều nhà phân tích thậm chí lo ngại rằng đây chính là bước ngoặt của Android cũng như cộng đồng OEM của Google, bởi suy cho cùng, nếu như bạn không thể chiến thắng một sản phẩm có giá 700 USD bằng một sản phẩm tốt tương đương nhưng miễn phí thì mọi chuyện thực sự là hỏng bét.
Tất nhiên, khái niệm "đánh bại" đối với Android chỉ là tương đối. Apple đã bán được 75 triệu smartphone trong quý IV, trong khi Android bán được tới 206 triệu thiết bị. Android vẫn là gã khổng lồ so với Apple "bé nhỏ". Nhưng suốt từ khi ra đời đến giờ, Android chưa từng chứng kiến một quý nào mà doanh số đi xuống cả. Thường thì thị phần giữa Android và Apple vẫn cứ thay đổi liên tục, nhưng quý sau, Android luôn bán được nhiều hơn quý trước. Ấy thế mà quý này lại là ngoại lệ. Lý đúng ra, Android không thể bị như thế!
Trên lý thuyết, iPhone là con dế của giới nhà giàu, của một số ít thị trường phương Tây nơi mức giá 700 USD không phải là thu nhập cả tháng của người mua. Android thì dành cho tất cả những ai còn lại, giai cấp công nhân, người dân thường, người thu nhập thấp. Trong nhiều năm, 80% số điện thoại bán ra đều là điện thoại Android. Ngoại trừ London, New York hay San Francisco, thực tế thì thế giới còn lại thuộc về Android. Ở nhiều nước, Apple chỉ kiểm soát thị phần một chữ số mà thôi.
Thậm chí trong năm 2014, Google còn giới thiệu dự án Android One tại Ấn Độ và một số nước đang phát triển với giá bán vẻn vẹn 100 USD. Hãng này tuyên bố muốn đưa Android đến với bàn tay của 5 tỷ người tiếp theo trên hành tinh. Các nước đang phát triển đang tiêu thụ 100 triệu smartphone mỗi quý và đại đa số trong đó là điện thoại Android.
Thế nhưng chuyện suy giảm vẫn xảy ra.
Không, không phải là Android kém hơn iOS. Thậm chí với nhiều người, Android còn ưu việt hơn đối thủ khi hỗ trợ thanh toán NFC nhiều năm trước khi Apple Pay ra mắt, Android có nút Back, người dùng có thể tùy biến thoải mái.....
Nhưng dường như trong đầu người dùng, tất cả sự so sánh hơn kém này đều không liên quan. Trong Q4/2014, Apple không chỉ bán được rất nhiều iPhone 6 mà hãng còn dấn thêm một bước khi cướp đoạt được thị phần từ tay Android.
Theo Business Insider, một phần nguyên nhân là vì cuộc chạy đua về giá đã không còn nhiều ý nghĩa như trước. Thường khi người dùng bắt gặp 2 sản phẩm tốt ngang nhau, nhưng một cái rẻ hơn cái còn lại thì sản phẩm rẻ hơn thường có được thị phần mạnh hơn. Việc iPhone là con dế đắt nhất thị trường cho phép suy đoán túi tiền người dùng sẽ nghiêng về phía Android.
Nhưng số liệu thực tế mà hãng nghiên cứu ABI thu thập được (nếu chính xác) lại phản ánh một tình thế mà ngay cả người dùng với thu nhập khiêm tốn cũng đang "bỏ ống" để mua iPhone. Rất hiếm sản phẩm khiến họ khao khát và có động lực để làm như thế (ô tô và đám cưới sang trọng là hai trong số đó). Có lẽ Apple đã tiếp cận được cả những nấc thang bên dưới trong nền kinh tế xã hội.
Rồi các nhà sản xuất Android cũng không thể thoát khỏi việc quy trách nhiệm. Samsung đang trượt dốc. Sau nhiều năm khai thác lợi thế của màn hình lớn, thời hoàng kim của Samsung đã qua khi những siêu phẩm đầu bảng của hãng này hoàn toàn lép vế trước iPhone 6 và 6 Plus.
Xiaomi thì học theo iPhone một cách quá lộ liễu. Những sản phẩm do hãng này chế tạo cũng khá ổn, nhưng chúng chỉ được bán ở một số nước châu Á. Nhiều hãng như Amazon thậm chí còn muốn chấm dứt sự phụ thuộc vào Google ở Android hoàn toàn.
Nói cách khác, Android đang chệch hướng. Chưa bao giờ nó phải đối mặt với nhiều nguy cơ như vậy, cả từ bên trong lẫn bên ngoài. Chỉ cần một sai lầm nhỏ về chiến lược từ Google trong vòng 5 năm tới, Android sẽ gặp nguy lớn.
Và kể từ giờ trở đi, Google cần phải chấp nhận một sự thật "đắng ngắt": tầm phủ sóng của iPhone rộng hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây, và những lựa chọn rẻ hơn/tầm tầm không bao giờ có thể cạnh tranh nổi với Táo khuyết.
Trọng Cầm