- Trả lời báo chí sau hội nghị AMM 48 ở Kuala lumpur tối nay, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh việc lần đầu tiên vấn đề tôn tạo, bồi đắp các đảo đá ở Biển Đông được nêu trong Thông cáo chung của các Bộ trưởng.

{keywords}

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh (giữa) tại hội nghị AMM 48 ở Kuala Lumpur.

 

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, Biển Đông là một trong những vấn đề được các Bộ trưởng quan tâm nhất do không chỉ tác động đến an ninh trong khu vực mà tác động đến các vấn đề liên quan đến các nước bên ngoài khu vực.

- Những điểm đề cập trong Thông cáo chung của hội nghị liên quan Biển Đông thể hiện điều gì, thưa Phó Thủ tướng?

- Vấn đề Biển Đông không chỉ là vấn đề giải quyết tranh chấp về chủ quyền, mà còn liên quan đến các tuyến đường giao thông vận tải hàng hải cũng như hàng không; do đó, không chỉ liên quan đến các nước trong khu vực mà cả các nước bên ngoài khu vực.

Tình hình Biển Đông thời gian qua diễn biến phức tạp, đặc biệt là việc bồi đắp mở rộng, tôn tạo quy mô lớn các đảo đá tại Biển Đông, khiến các nước hết sức lo ngại. Tại tất cả các hội nghị ASEAN liên quan, các nước đều nêu lo ngại về tình hình Biển Đông.

Đây là một trong những chủ đề được các Bộ trưởng ASEAN đạt sự nhất trí khá cao, bày tỏ quan ngại. Trong Thông cáo chung của hội nghị, các Bộ trưởng bày tỏ quan ngại sâu sắc đối với các diễn biến gần đây và đang diễn ra ở Biển Đông. Đây cũng là lần đầu tiên vấn đề tôn tạo, bồi đắp các đảo đá được nêu hẳn trong Thông cáo chung của hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN.

Các Bộ trưởng cũng nhấn mạnh cần phải thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), đặc biệt là Điều 5, thực hiện tự kiềm chế, không làm phức tạp thêm tình hình tại khu vực Biển Đông, khẳng định quyết tâm cần phải thúc đẩy đàm phán để sớm có Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông.

Mấu chốt là sự đoàn kết

- Thưa Phó Thủ tướng, một trong những trọng tâm lớn của hội nghị tại Kuala lumpur được các Bộ trưởng thảo luận đó là việc hình thành cộng đồng ASEAN vào cuối năm nay. Vấn đề được đề cập cụ thể ra sao, ASEAN đề cao nguyên tắc nào trong việc hướng đến mục tiêu chung lớn nhất của cộng đồng?

- Các Bộ trưởng đã thảo luận những biện pháp thực hiện toàn bộ những cam kết để cuối năm nay ASEAN trở thành cộng đồng. Mức thực hiện các cam kết hiện đạt trên 90%, trong đó Việt Nam đạt mức rất cao trên 93%. Thúc đẩy trọng tâm được đề ra đó là vấn đề kết nối trong ASEAN, vì kết nối trong ASEAN thực hiện thành công thì sẽ kết nối được với bên ngoài, và giảm khoảng cách phát triển giữa các nước ASEAN.

Cụ thể, việc thành lập cộng đồng ASEAN vào cuối năm nay không phải là điểm dừng, mà là sự bắt đầu của một tiến trình mới cao hơn sau năm 2015. Các Bộ trưởng đã trao đổi nội dung, định hướng lớn của Tầm nhìn ASEAN sau 2015, định hình phát triển cho ASEAN trong 10 năm tới để trình lãnh đạo thông qua vào cuối năm nay.

Tinh thần chủ đạo là cần xây dựng một ASEAN lấy người dân làm trung tâm, trong đó người dân không những được thụ hưởng những lợi ích thiết thực từ các nội dung, hoạt động hợp tác mà còn đóng vai trò chủ thể, tham gia và đóng góp xây dựng một Cộng đồng ASEAN ngày càng vững mạnh.

Thứ hai là nâng cao vai trò, đặc biệt là vai trò trung tâm của ASEAN khi trở thành cộng đồng vào cuối năm nay. Vai trò trung tâm đó hết sức quan trọng với ASEAN vì ASEAN muốn có một vai trò không chỉ trong khu vực mà còn trên thế giới; do vậy, cần phát huy được vai trò trung tâm của ASEAN trong tất cả các cơ cấu, cấu trúc của khu vực cũng như cấu trúc trong ASEAN. Để đảm bảo vai trò trung tâm, các Bộ trưởng ASEAN đã thảo luận vấn đề mấu chốt là sự đoàn kết, thống nhất, hay nói một cách khác là có một tiếng nói chung trên tất cả các vấn đề.

Thứ ba là quan hệ của ASEAN với các đối tác bên ngoài. Tính chất trao đổi và thúc đẩy quan hệ của ASEAN được thể hiện trong quan hệ với từng nước đối tác, cũng như với một nhóm nước, hay trong cơ chế rộng rãi hơn là vấn đề an ninh khu vực. Các Bộ trưởng tập trung nêu rõ việc ASEAN sẽ trở thành cộng đồng chung vào cuối năm nay, một thị trường rộng lớn hơn 600 triệu dân, ASEAN sẽ trở thành khu vực phát triển kinh tế thứ tư, hay là khu vực thương mại lớn thứ 4 thế giới.

Thông điệp Việt Nam

- Tại các hội nghị, Phó Thủ tướng đã tham gia phát biểu nêu quan điểm của Việt Nam trong nhiều nội dung. Xin Phó Thủ tướng cho biết thêm?

- Việt Nam khẳng định cam kết đảm bảo thực hiện toàn bộ những cam kết với ASEAN để đóng góp vào việc xây dựng Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015, đặc biệt là tại những lĩnh vực quan trọng đối với cả Cộng đồng và với Việt Nam, như kết nối trong ASEAN, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các nước thành viên.

Chúng ta cũng đóng góp vào việc tăng cường vai trò của ASEAN, nhất là vai trò trung tâm, mà vấn đề mấu chốt là xây dựng sự đoàn kết, nhất trí trên các vấn đề. Đây là yếu tố quan trọng đảm bảo vai trò trung tâm của ASEAN.

Việt Nam đã đóng góp nhiều đề xuất cụ thể nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các đối tác trên các lĩnh vực, từ kinh tế, thương mại, đầu tư đến các đóng góp vào vấn đề an ninh trong cuộc họp giữa Bộ trưởng ASEAN và các đối tác.

  • Linh Thư