Sau khi PCA ra phán quyết, Trung Quốc nhiều lần tuyên bố không chấp nhận. Nhưng theo tạp chí National Interest, Mỹ có thể áp dụng gói giải pháp 3 bước buộc Trung Quốc phải thực thi phán quyết của PCA.

{keywords}

Hải cảnh Trung Quốc yêu cầu tàu cá Philippines rời Scarborough hôm 14/7/2016. Ảnh: Cắt từ clip của ABS-CBN

Ngày 12/7 vừa qua, Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) đã ra phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trong “đường 9 đoạn” (đường lưỡi bò) mà Trung Quốc tự vạch ra ở Biển Đông.

Sau đó, hàng loạt nước lên tiếng ủng hộ phán quyết của PCA và yêu cầu các nước liên quan tôn trọng phán quyết quốc tế đầu tiên về tranh chấp Biển Đông này. Philippines cũng tuyên bố tôn trọng phán quyết và nói Trung Quốc nên tôn trọng phán quyết.

Về phần mình, Trung Quốc vẫn kiên trì quan điểm không chấp nhận, không thừa nhận phán quyết của PCA. Trung Quốc cũng tuyên bố "không bao giờ chấp nhận bất kỳ chủ trương và hành động nào dựa trên phán quyết của PCA”.

Dẫu vậy, truyền thông Mỹ cho rằng vẫn có cách để buộc Trung Quốc thực thi phán quyết dưới tiền đề không làm Trung Quốc bị bẽ mặt.

Thứ nhất, Tổng thống Mỹ Barack Obama cần biểu thị kiên định ủng hộ lập trường của Philippines về hàng hải và lãnh thổ. Mỹ cần nhanh chóng huy động sức mạnh hải quân để cùng với hải quân Philippines bảo vệ bãi cạn Scarborough (Hoàng Nham/Panatag).

Thứ hai, Quốc hội Mỹ do đảng Cộng hòa kiểm soát cần chính thức phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).

Cuối cùng, theo National Interest, Bộ Tài chính và Bộ Thương mại Mỹ cần tích cực ứng phó, đảm bảo kinh tế không bị ảnh hưởng bởi các biện pháp trừng phạt kinh tế mà Trung Quốc có thể áp dụng đối với Philippines như rút vốn đầu tư, ngừng giao dịch thương mại….

Trong một diễn biến liên quan, sau khi Ngoại trưởng Philippines từ chối đề xuất từ phía Trung Quốc nối lại đàm phán song phương với điều kiện không đề cập tới phán quyết của PCA, xuất hiện thông tin trên tờ Wall Street Journal rằng Tổng thống Philippines Duterte đã rất tức giận trước vì cảm thấy phía Trung Quốc đang giễu cợt mình.

Trong cuộc họp Nội các hôm 12/7, nguồn tin là một trong những trợ thủ thân tín nhất của ông Duterte cho hay tân Tổng thống Philippines đã tuyên bố hoan nghênh tàu sân bay Mỹ phô diễn sức mạnh.

Ông Duterte nói với các bộ trưởng của mình: “Hãy để họ (Mỹ) gửi tàu chiến của họ đến đây. Nhưng tôi không thể nói điều đó một cách công khai”.

Theo TTXVN