Bàn giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của HTX nông nghiệp ở vùng đại ngàn

Khuyến khích, tạo điều kiện thành lập mới HTX

Chiều 19/9, Liên hiệp các Hội khoa học - Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Liên minh Hợp tác xã tỉnh và UBND huyện Ngọc Hồi tổ chức Hội thảo khoa học bàn giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của hợp tác xã (HTX) nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Xác định rõ vai trò và tầm quan trọng của HTX, những năm qua, Đảng bộ, chính quyền các cấp của tỉnh đã ban hành nhiều kế hoạch, chương trình để tập trung phát triển thành phần kinh tế quan trọng này; lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các giải pháp để phát triển kinh tế tập thể; khuyến khích, tạo điều kiện thành lập mới HTX; đầu tư, hỗ trợ các tổ hợp tác, HTX hoạt động có hiệu quả.

Tính đến nay, trên địa bàn tỉnh có 232 HTX hoạt động trên các lĩnh vực: Nông - Lâm nghiêp, Công nghiệp - Tiểu thủ công nghiệp, Xây dựng, Vận tải, Thương mại - Dịch vụ, Tín dụng; trong đó 10,8% hoạt động tốt, 30 % hoạt động khá, 32 % hoạt động trung bình, số HTX hoạt động yếu kém giảm đáng kể.

Trong lĩnh vực Nông nghiệp hiện có 180 HTX (chiếm 78 % các HTX trên địa bàn tỉnh). Hoạt động kinh doanh của các HTX đã góp phần giảm nghèo, tạo việc làm, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho các thành viên, tạo điều kiện cho các thành viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau để sản xuất; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất- chế biến- tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, góp phần xây dựng nông thôn mới và thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp.

Tuy trong phát triển HTX, nhất là các HTX trong lĩnh vực nông nghiệp vẫn còn những tồn tại, hạn chế như: Đa số HTX có quy mô nhỏ, liên kết sản xuất- chế biến- tiêu thụ sản phẩm chưa bền vững, sản phẩm còn thiếu sức cạnh tranh; hiệu quả mang lại cho các thành viên chưa cao; nội dung, cách thức hoạt động chưa được đổi mới, năng lực quản lý còn yếu, công tác quản lý tài chính còn lỏng lẻo; một số địa phương chưa quan tâm đúng mức đến việc phát triển HTX, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp…

Kế hoạch phát triển kinh tế tập thể năm 2024

Kế hoạch số 2950/KH-UBND về phát triển kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX) năm 2024 của tỉnh đã đề ra một số giải pháp phát triển kinh tế tập thể năm 2024 như sau:

Tiếp tục thực hiện và hoàn thiện thể chế, chính sách: 

Tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16 tháng 6 năm 2022 của Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT trong giai đoạn mới; Nghị quyết số 134/NQ-CP ngày 25 tháng 9 năm 2020 của Chính phủ, Quyết định số 1804/QĐ-TTg ngày 13 tháng 11 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình hỗ trợ phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021 - 2025; Quyết định 340/QĐ-TTg ngày 12 tháng 3 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021-2030;

Quyết định 167/QĐ-TTg ngày 03 tháng 2 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả tại các địa phương trên cả nước giai đoạn 2021-2025; Quyết định số 01/QĐ-TTg ngày 03 tháng 01 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Hỗ trợ HTX do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lao động nữ”; Chương trình số 41-CTr/TU ngày 07 tháng 10 năm 2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XVI thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16 tháng 6 năm 2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII “về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể.

Củng cố tổ chức Liên minh HTX tỉnh, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động; tăng cường trách nhiệm của Liên minh HTX tỉnh với vai trò nòng cốt trong phát triển KTTT, HTX và là tổ chức đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các thành viên.

Tuyên truyền, tập huấn Luật HTX các chính sách, văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành và nâng cao năng lực nguồn nhân lực HTX

Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền để nâng cao nhận thức trong hệ thống chính trị và Nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của KTTT, HTX trong phát triển nông nghiệp bền vững nói riêng và kinh tế - xã hội địa phương nói chung.

Huy động sự tham gia đồng bộ, quyết liệt của các tổ chức đoàn thể, chính trị từ tỉnh đến cơ sở và các đảng viên, công chức trong tổ chức tuyên truyền, vận động Nhân dân và hỗ trợ hoạt động THT, HTX. Tập trung xây dựng các mô hình THT, HTX tiêu biểu ở các cấp; lấy các mô hình THT, HTX hoạt động có hiệu quả kết hợp các tin, bài viết phân tích chuyên sâu để tuyên truyền, vận động.

Thực hiện công tác củng cố, nâng chất hoạt động, kiên quyết giải thể, chuyển đổi sang loại hình khác đối với các HTX hoạt động kém hiệu quả, ngừng hoạt động.

Liên minh HTX tỉnh phối hợp các cấp, các ngành tổ chức các lớp vừa tuyên truyền vừa tập huấn nâng cao nhận thức trong công tác quản lý, điều hành, giám sát kiểm tra hoạt động THT, HTX cho các đối tượng là cán bộ quản lý nhà nước về KTTT, HTX các cấp, các ngành và cho bộ máy quản lý điều hành, các bộ phận chuyên môn, nghiệp vụ ở các THT, HTX. Phối hợp với các cơ quan truyền thông của tỉnh, tổ chức thực hiện tốt công tác truyền thông, xây dựng và duy trì chuyên mục trên các báo, đài để tuyên truyền về KTTT, HTX.Tổng kết, biểu dương nhân rộng các điển hình tiên tiến, các mô hình THT, HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả.

Triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển HTX:

Các sở, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo, triển khai có hiệu quả các chính sách ưu đãi hỗ trợ cho KTTT, HTX. Ban hành những quy định cụ thể để triển khai xây dựng mối liên kết bốn nhà và thúc đẩy doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị sản phẩm.

Tiếp tục huy động, tranh thủ nguồn lực từ các lực lượng xã hội, các tổ chức đoàn thể trong nước và quốc tế tham gia phát triển KTTT. Hỗ trợ HTX xúc tiến thương mại, thương mại điện tử, chuyển đổi số.Tạo điều kiện và môi trường thuận lợi để các HTX phối hợp với doanh nghiệp, liên doanh, liên kết trong việc cung ứng dịch vụ và bao tiêu sản phẩm hàng hóa. Hỗ trợ các HTX trong các hoạt động xuất khẩu, tìm kiếm thị trường, tham gia các hội chợ, hội chợ triển lãm, chương trình kết nối và tăng cường công tác khuyến công giúp các HTX đầu tư ứng dụng máy móc thiết bị phát triển sản xuất.

Nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực KTTT, HTX:

Tiến hành rà soát tình hình hoạt động của các HTX, hướng dẫn tổ chức, củng cố lại hoạt động của các HTX trên tất cả các mặt hoạt động, theo quy định của Luật HTX và pháp luật liên quan. Phối hợp giải thể các HTX hoạt động hình thức, kém hiệu quả, ngừng hoạt động. Tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ các chính sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển KTTT, HTX theo quyết định của Thủ tướng chính phủ và của Hội đồng nhân dân tỉnh; triển khai thực hiện (giai đoạn 02) kế hoạch thực hiện Đề án lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh.

Nâng cao năng lực hoạt động của các HTX, củng cố lại tổ chức, đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực, xúc tiến thương mại, đầu tư kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất, chế biến sản phẩm. Hướng dẫn, hỗ trợ các HTX xây dựng phương án sản xuất kinh doanh có hiệu quả, trong đó đa dạng hóa các khâu dịch vụ, chú trọng đưa giống mới có năng suất, chất lượng cao, sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn và kết nối tiêu thụ ổn định.

Thực hiện có hiệu quả các chương trình hỗ trợ, chính sách ưu đãi cho đối tượng HTX, nhất là HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và tiêu thụ nông sản.

Hướng dẫn, hỗ trợ các HTX xây dựng phương án sản xuất kinh doanh có hiệu quả, trong đó đa dạng hóa các khâu dịch vụ, chú trọng sản xuất hàng hóa, đưa giống mới có năng suất, chất lượng tốt vào sản xuất, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật để sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn.

Hỗ trợ, vận động các HTX, THT trong ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi số vào sản xuất kinh doanh, chủ động chuyển đổi hình thức bán hàng trực tiếp sang trực tuyến; đẩy mạnh xúc tiến thương mại nước ngoài, để tìm đầu ra xuất khẩu, tạo thị trường ổn định phát triển KTTT và các HTX trong tỉnh; phát triển KTTT theo hướng gắn sản xuất, kinh doanh với chuỗi giá trị sản phẩm đi đôi với hỗ trợ xây dựng tổ chức bộ máy, xây dựng phương án hoạt động đảm bảo chất lượng, thống nhất cao trong nội bộ thành viên trước khi tổ chức thành lập.

Tăng cường năng lực quản trị HTX theo hướng công khai, minh bạch; củng cố bộ máy kế toán, kiểm toán. Tạo điều kiện cho HTX tham gia thực hiện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Hỗ trợ trang thiết bị, cơ sở vật chất nhằm ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại để nâng cao năng lực quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhằm từng bước thực hiện chuyển đổi số, theo Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 03 tháng 6 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ, về đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác, HTX.

Tăng cường công tác quản lý nhà nước về KTTT:

Đổi mới phương thức quản lý Nhà nước về KTTT, HTX. Phát huy vai trò của các thành viên Ban chỉ đạo Phát triển KTTT, HTX cấp tỉnh, cấp huyện. Quan tâm đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về KTTT, HTX các cấp. Nâng cao vai trò, trách nhiệm và tạo điều kiện để Liên minh HTX tỉnh, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, hội, hiệp hội hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ phát triển KTTT, HTX.

Các sở, ban, ngành và chính quyền địa phương chú trọng hơn nữa vào nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với KTTT. Thanh tra, kiểm tra thực hiện pháp luật về HTX, xử lý vi phạm pháp luật HTX, phát huy sự tham gia tích cực của người dân, tổ chức trong phát triển KTTT, HTX.

Huy động các lực lượng xã hội, các tổ chức đoàn thể trong nước và quốc tế tham gia thúc đẩy phát triển KTTT:

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội phát huy vai trò nòng cốt, đẩy mạnh công tác tuyên truyền Nhân dân tự nguyện tham gia HTX, phát huy vai trò làm chủ của Nhân dân trong các tổ chức này. Các đoàn thể thường xuyên thông tin, giới thiệu, nhân rộng các mô hình KTTT, HTX hoạt động có hiệu quả đến các hội viên, đoàn viên và người dân.