Sáng 19/7, Bệnh viện Nội tiết Trung ương cho hay, vừa phẫu thuật cắt cụt bàn chân cho bệnh nhân trẻ tuổi mắc đái tháo đường biến chứng, viêm hoại tử cân mạc cẳng chân lan rộng.

Bệnh nhân là chị P.T.Q (40 tuổi, trú tại Quảng Ninh). Chị Q. làm nghề đánh bắt cá trên biển, được chuyển tuyến đến viện trong tình trạng nhiễm trùng bàn cẳng chân lan rộng do biến chứng thần kinh ngoại vi - đái tháo đường mất cảm giác bàn chân và không được điều trị kịp thời.

Nhập viện, cẳng bàn chân trái của chị bị loét diện rộng, sưng nề tấy đỏ, dịch thấm băng nhiều kèm mùi hôi thối do hoại tử; sốt trên 38 độ C có những cơn rét run.

Tình trạng bệnh diễn biến nhanh và xấu, vết loét hoại tử lan rộng lên trên đùi và một phần bộ phận sinh dục; nhiễm khuẩn huyết, nhiễm độc, viêm phổi, suy tim, suy kiệt cơ thể, biến chứng thần kinh ngoại vi, rối loạn chuyển hóa lipid.

Bệnh nhân phải cắt chân vì biến chứng đái tháo đường

ThS.BS. Nguyễn Ngọc Thiện - Phó trưởng khoa Chăm sóc bàn chân, nhận định bệnh nhân Q. là ca viêm hoại tử cân mạc cẳng chân lan rộng. Chỉ định phẫu thuật cấp cứu cắt tháo chi trái ngăn hiện tượng loét, nhiễm trùng lan rộng, bảo toàn tính mạng cho người phụ nữ trẻ tuổi được nhanh chóng đưa ra sau hội chẩn liên khoa.

Với tình trạng trên, phần lớn bệnh nhân phải cắt cụt đùi. Tuy nhiên do bệnh nhân còn trẻ, với mong muốn giữ tối đa chiều dài của chi cắt cụt để sau phẫu thuật có thể sử dụng chân giả cho bệnh nhân sinh hoạt, lao động và hòa nhập cộng đồng, kíp phẫu thuật đã thảo luận chi tiết trước khi quyết định cắt cụt 1/3 giữa cẳng chân chị Q.

Chăm sóc mỏm cụt cẳng chân sau phẫu thuật sẽ khó khăn cho việc liền vết thương mỏm cụt. Đồng thời, các bác sĩ cũng tính toán đến nguy cơ biến chứng nặng trong và sau phẫu thuật.

Do vậy, sau phẫu thuật cắt cụt cẳng chân, các bác sỹ vẫn phải rạch rộng, cắt lọc phần hoại tử ở đùi, khoeo và hầu hết phần mỏm cụt hàng ngày.

Bệnh nhân được điều trị hồi sức tích cực, bơm hút rửa phần hoại tử đùi và mỏm cụt thường xuyên. Khu vực viêm loét ở đùi, khoeo, mỏm cụt được đặt máy hút áp lực âm liên tục nhằm giúp loại bỏ dịch tiết, giảm phù nề, cải thiện cung cấp máu đến mô và thúc đẩy quá trình liền vết thương.

Sau gần 2 tháng theo dõi, điều trị tích cực, bệnh nhân Q. đã phục hồi thể trạng, vết thương tại khu vực phẫu thuật đã liền, ăn uống sinh hoạt bình thường và được xuất viện. Tới đây, chị tiếp tục được điều trị để kiểm soát đường huyết, tập phục hồi chức năng, lắp chân giả để trở về cuộc sống bình thường.

Hoàn cảnh bệnh nhân rất khó khăn, không có khả năng trả viện phí, Bệnh viện đã hỗ trợ toàn bộ suất ăn trong thời gian bệnh nhân Q. điều trị. Ngoài ra, Bệnh viện kêu gọi các tổ chức từ thiện, cá nhân hỗ trợ toàn bộ chi phí trong quá trình điều trị và phục hồi sau phẫu thuật của bệnh nhân Q.  

Đái tháo đường là một trong những bệnh không lây nhiễm phố biển trên toàn cầu, gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm, là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tim mạch, mù lòa, suy thận và cắt cụt chi. Bệnh tiến triển âm thầm, nhiều người đi khám lần đầu khi đã xuất hiện các biến chứng.

Biến chứng bàn chân do đái tháo đường để lại hậu quả vô cùng nặng nề đối với người bệnh và xã hội. Cắt cụt chi là biện pháp cuối cùng để ngăn vùng hoại tử ở chân mở rộng, nhằm đảm bảo tính mạng cho người bệnh.

Các vùng hoại tử này thường bắt nguồn từ các vết loét, nhiễm trùng bàn chân hoặc tắc mạch chân nhưng không được điều trị kịp thời.

Năm 2021, trên thế giới ước tính có 537 triệu người trưởng thành (20-79 tuổi) đang sống chung với căn bệnh đái tháo đường.

Tại Việt Nam, khoảng hơn 3,8 triệu người đang mắc bệnh này, theo số liệu của IDF (Tổ chức phi Chính phủ tập hợp hơn 230 hiệp hội Đái tháo đường ở 170 quốc gia) năm 2019. Tỷ lệ người mắc đái tháo đường tăng nhanh và ngày càng trẻ hóa. Dự kiến số người mắc đái tháo đường tại Việt Nam sẽ tăng lên gần 6,3 triệu vào năm 2045.

Thanh Hiền