Thực hiện kế hoạch giám sát của Thường trực Thành ủy TP.HCM về chỉnh trang đô thị, sáng 19/3, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên đã có buổi làm việc với UBND quận 1 về tình hình nhà vệ sinh công cộng trên địa bàn quận và thành phố nói chung.

Buổi làm việc diễn ra trong bối cảnh báo Nikkei Asia mới đây dẫn bảng xếp hạng của QS Supplies (một công ty bán thiết bị nhà vệ sinh) đánh giá chất lượng nhà vệ sinh công cộng tại TP.HCM xếp 67/69 thành phố du lịch trên thế giới. 

Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên

UBND TP.HCM đã chỉ đạo các địa phương lên kế hoạch xây dựng thêm nhà vệ sinh, trong đó, vị trí trung tâm như quận 1 được đặc biệt quan tâm. 

Tại buổi làm việc, Bí thư Thành ủy cho biết, đã đi kiểm tra trên địa bàn thành phố và đánh giá, quận 1 triển khai tốt chương trình nhà vệ sinh công công. 

Tuy nhiên, Bí thư Nguyễn Văn Nên cho rằng, quận 1 có thể làm tốt hơn, là hình mẫu để các địa phương khác làm theo. 

Theo ông Nên, nếu coi TP.HCM như một ngôi nhà cho hơn 10 triệu dân, thì nhà vệ sinh phải để lại ấn tượng đẹp cho cả người dân và du khách. 

Giải quyết vấn đề thiếu nhà vệ sinh hiện nay, Bí thư Thành ủy thống nhất xây dựng, quản lý theo hình thức đầu tư công. Sau đó, thành phố từng bước xã hội hoá, kết hợp vận động các hộ kinh doanh hỗ trợ như sáng kiến của quận 1. 

Về lâu dài, cần bổ sung quy hoạch cho công trình phụ này nếu cần thiết. Các nhà vệ sinh cũng cần có tiêu chí, đảm bảo chất lượng. Thành phố cần chia giai đoạn để đầu tư.

"Từ nay đến 30/4 phải có hành động quyết liệt nhằm tạo sự chuyển biến cơ bản về nhà vệ sinh công cộng. Thành phố có nhiều chính sách về chương trình này, nhưng chưa đặt lên sự ưu tiên. Nhà vệ sinh là công trình phụ, nhưng tính chất và nhu cầu thiết yếu của nó không phụ chút nào”, Bí thư Thành ủy nhận định. 

Qua đó, ông giao Phó Chủ tịch UBND TP Bùi Xuân Cường báo cáo Chủ tịch TP có kế hoạch nghiên cứu xây dựng loại hình nhà vệ sinh cố định, tăng cường loại hình di động. Vị trí nhà vệ sinh phải đặt theo nhu cầu của người dân, ví dụ nơi du khách đông thì số lượng phải dày hơn.

Ưu tiên làm nhà vệ sinh lưu động

Trước đó, UBND quận 1 đã báo cáo với Bí thư Thành uỷ Nguyễn Văn Nên về tình hình triển khai chương trình nhà vệ sinh công cộng. 

Theo Chủ tịch UBND quận 1 Nguyễn Đức Thanh, trong tháng 3, quận đã vận động 100 quán cà phê tại 10 phường treo biển hiệu hướng dẫn, hỗ trợ người dân dùng nhà vệ sinh miễn phí, đồng thời lên kế hoạch xây thêm 5 nhà vệ sinh mới. 

Phó Chủ tịch quận 1 Nguyễn Vũ Quang Vinh cho biết, khó khăn lớn nhất hiện nay là quận không có quỹ đất làm nhà vệ sinh công cộng. Do đó, hiện chỉ có 18 khu vệ sinh công cộng tại 13 địa điểm, gồm: 4 chợ, 7 công viên, một trạm xe bus, và một khu dân cư.

Về giải pháp, quận 1 đề xuất UBND TP.HCM cấp ngân sách để xây thêm 5 nhà vệ sinh công cộng ở trung tâm. Chi phí ban đầu khoảng 550 triệu đồng mỗi nhà vệ sinh, chi phí quản lý vận hành khoảng 36 triệu một tháng. 

Trong thời gian ngắn chưa thể tìm được nhà đầu tư xã hội hoá, quận kiến nghị thành phố cấp ngân sách để đầu tư xây 5 điểm nhà vệ sinh mới, tổng chi phí 2,5 tỷ đồng, chi phí vận hành khoảng 2 tỷ đồng mỗi năm.

Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Nguyễn Toàn Thắng

Trong khi đó, Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Nguyễn Toàn Thắng đề xuất, quận 1 nên làm nhà vệ sinh di động vì không phụ thuộc vào quy hoạch, chỉ cần vận hành sao cho phù hợp. Hình thức này có thể xã hội hoá hoàn toàn, chính quyền giám sát.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Đặng Phú Thành cho biết, hiện dự thảo Nghị quyết 54 đang đề xuất cho phép TP làm một số công trình ngắn hạn trên diện tích đất trống mà không phụ thuộc vào quy hoạch. Về các công trình di động, quận có thể cấp phép tạm, không có quy định về thời hạn.

TP.HCM từng đưa ra nhiều chính sách phát triển, nâng cấp chất lượng nhà vệ sinh công cộng. Năm 2014, TP có 3 nhà vệ sinh công cộng với tiêu chuẩn 4-5 sao ở các công viên Tao Đàn, 23/9 và Lê Văn Tám (quận 1) do Ngân hàng Sacombank đầu tư. Năm 2016, TP triển khai đề án xây dựng 1.000 nhà vệ sinh công cộng nhưng đến nay chưa thực hiện được. Toàn thành phố hiện có khoảng 200 nhà vệ sinh.