ĐB Nguyễn Duy Thanh (Cà Mau) không tán thành việc giao Bộ GD-ĐT biên soạn một bộ SGK theo Nghị quyết 88.
Nói về lý do, ông chỉ ra về cơ sở pháp lý, việc này không phù hợp với Nghị quyết 122/2020 của Quốc hội và Luật Giáo dục năm 2019. Theo ông Duy Thanh, về cơ sở thực tiễn, việc giao Bộ GD-ĐT biên soạn một bộ SGK không phù hợp chủ trương xã hội hóa.
Về hậu quả, việc này dễ dẫn đến triệt tiêu xã hội hóa, quay lại tình trạng độc quyền, trái với chủ trương khuyến khích xã hội hóa và đi ngược lại xu hướng quốc tế.
“Tôi tin rằng, nếu đoàn giám sát có đầy đủ thông tin về chính sách SGK của các nước trên thế giới, có thể đã không nêu lên kiến nghị này”, ông Thanh nói.
Tranh luận sau đó, ĐB Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp) cho rằng, xã hội hóa biên soạn SGK là một trong những điểm nhấn và thành công khi triển khai đổi mới chương trình và SGK giáo dục phổ thông. Quá trình xã hội hóa biên soạn SGK với sự tham gia của lực lượng rất lớn các nhà khoa học, nhà giáo (hơn 1.500 người). Do đó, ghi nhận thành công trong xã hội hóa SGK là cần thiết.
Về ý kiến của ĐB Thanh đặt ra việc Bộ GD-ĐT làm một bộ SGK có trái với Nghị quyết 122 của Quốc hội hay không, bà Hoa nhấn mạnh Nghị quyết 88 là nghị quyết gốc và yêu cầu Bộ GD-ĐT làm một bộ SGK.
Nhưng đến năm 2020, trong kỳ họp thứ 9 của Quốc hội, do sắp vào năm học mới nhưng chưa có bộ sách lớp 1 do Bộ GD-ĐT biên soạn nên Quốc hội cho phép nếu có một bộ SGK của một môn xã hội hóa thì không dùng ngân sách Nhà nước biên soạn.
"Tuy nhiên, qua giám sát, Đoàn giám sát thấy vẫn rất cần thực hiện trách nhiệm của Nhà nước trong xây dựng nội dung, chương trình SGK.
Đối với việc Bộ GD-ĐT không biên soạn một bộ SGK không nên nghĩ là không tin tưởng vào xã hội hóa. Tuy nhiên, cần có một bộ sách để hoàn toàn chủ động trong mọi tình huống khi cần thiết vẫn đảm bảo đến năm học mới có SGK. Đồng thời, thể hiện trách nhiệm của Nhà nước với biên soạn SGK".
Sau đó, tranh luận lại với ĐB Nguyễn Thị Mai Hoa, ĐB Lưu Bá Mạc (Lạng Sơn) cho rằng, thời điểm này, không nên giao cho Bộ GD-ĐT biên soạn bộ SGK mà Bộ nên tập trung nghiên cứu, lựa chọn hiệu quả các bộ SGK đã và đang sử dụng hiện tại.
Theo ĐB Lưu Bá Mạc, việc biên soạn bộ SGK mới tại thời điểm này là không thực sự cấp thiết. Trên cơ sở các bộ SGK hiện tại, lựa chọn bộ SGK phù hợp với năng lực giảng dạy của giáo viên, đồng thời phù hợp với năng lực học tập của học sinh từng trường, từng địa phương.
Ông cũng cho rằng, cần giao cho chính những chủ thể này quyền được lựa chọn bộ SGK phù hợp với môn học và tình hình thực tiễn tại cơ sở giáo dục. Các cơ quan quản lý chỉ kiểm tra, đôn đốc và giám sát việc lựa chọn SGK, không nên can thiệp vào chuyên môn của giáo viên trong việc lựa chọn SGK.
ĐB Lưu Bá Mạc nhấn mạnh, việc Bộ GD-ĐT tổ chức chủ trì biên soạn 1 SGK chỉ nên được thực hiện sau khi tổng kết, đánh giá cụ thể, khách quan và khoa học.
"Quan trọng nhất thời điểm hiện tại phải giữ được sự tin tưởng, đồng lòng của đội ngũ giáo viên, học sinh, phụ huynh và cả xã hội để đảm bảo chất lượng giáo dục, từ đó giảm thiểu sự bất an, gia đình, nhà trường, xã hội cũng giảm được sự lãng phí nguồn lực xã hội", ĐB nêu quan điểm.