Trong phiên chất vấn chiều nay của Quốc hội về lĩnh vực thông tin và truyền thông, Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Công an giải trình làm rõ một số vấn đề về tin giả, tin sai sự thật.
Bộ trưởng cho biết, hậu quả của tin giả, tin sai sự thật là rất lớn, gây nhiều hệ lụy nghiêm trọng, trở thành mối đe dọa lớn với kinh tế - xã hội, đe dọa trực tiếp tới chủ quyền quốc gia và an ninh toàn cầu.
Đại tướng Lương Tam Quang nêu các hành vi vi phạm pháp luật phổ biến như tạo dựng, tán phát, đăng tải, chia sẻ, lưu trữ tin giả, tin sai sự thật; xuyên tạc chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, phá hoại khối đại đoàn kết; xuyên tạc, bôi nhọ, hạ uy tín các tổ chức, cá nhân; gây hoang mang, ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống sinh hoạt của nhân dân; xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của các tổ chức, cá nhân.
Ngoài ra còn có thông tin giả, sai sự thật nhằm "câu view, câu like", thậm chí trục lợi, lừa đảo; hành vi phát trực tiếp trên nền tảng mạng xã hội để phát ngôn, tuyên truyền những nội dung chứa tin giả, tin sai sự thật tác động tiêu cực tới tâm trạng xã hội và tình hình an ninh trật tự.
Hệ lụy của tin giả ảnh hưởng phát triển kinh tế cũng rất lớn, đặc biệt đối với thị trường chứng khoán, tài chính, bất động sản. "Có những thông tin gây thiệt hại vốn hóa nhiều nghìn tỷ đồng trên thị trường chứng khoán", Bộ trưởng dẫn chứng.
Ông cũng nêu một số hành vi như lập, sử dụng hội nhóm tiêu cực, tác động, gây nhận thức lệch lạc, kích động những hành vi lệch chuẩn, bạo lực, cổ suý hủ tục, mê tín dị đoan, đồi trụy, kích dục...; hành vi tạo lập hội, nhóm thông tin đối phó, kích động phản kháng, chống đối lại lực lượng chức năng.
"Chúng tôi tập trung phát hiện các hội, nhóm như 'Báo chốt 141', 'Thông chốt kiểm soát nồng độ cồn'... hoặc đối phó với lực lượng chức năng trong công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông", Bộ trưởng điểm tên.
Cùng với đó là hành vi tạo lập các hội, nhóm mua bán ngoại tệ, tiền giả, giấy tờ, văn bằng chứng chỉ giả, sách, báo, ấn phẩm bị cấm lưu hành; mua bán ma túy, mua bán vũ khí, vật liệu nổ...
Về giải pháp, Đại tướng Lương Tam Quang cho biết, cần nắm tình hình, đấu tranh quyết liệt, xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật với đối tượng vi phạm.
Bộ trưởng Công an nhấn mạnh, những đối tượng đưa tin giả, tin sai sự thật có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự.
Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, mức xử phạt hành chính hiện chưa đủ sức răn đe. Nghị định 15 của Chính phủ quy định khung 5-10 triệu đồng, vừa qua cơ quan chức năng cơ bản xử lý ở mức 7,5 triệu đồng.
Ngoài ra, còn thiếu các quy định mang tính định lượng cụ thể để xác định xử lý hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự. Bộ trưởng phân tích, xúc phạm danh dự nhân phẩm người khác đến mức độ nào thì được xác định là nghiêm trọng. Trong khi đó, chỉ cần bịa đặt hoặc lan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm người khác thì đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Do vậy, Bộ Công an kiến nghị có thể không cần xem xét những hậu quả xảy ra với các hành vi này để xử lý nghiêm.
Bộ trưởng Lương Tam Quang cũng nhấn mạnh, phải đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, tin giả, tin sai sự thật; đồng thời định hướng dư luận, ý thức cảnh giác của người dân, nhất là những người sử dụng mạng xã hội, tạo ra sức đề kháng với tin giả, tin sai sự thật, nhất là thông tin xuyên tạc, kích động. Như vậy mới đấu tranh và ngăn chặn được các thủ đoạn hoạt động của các đối tượng cố tình vi phạm trên không gian mạng, mạng xã hội.
Bộ Công an khi hợp tác đấu tranh phòng, chống tội phạm với các cơ quan thực thi pháp luật các nước thì đều thống nhất là chia sẻ thông tin.
Bộ trưởng Công an nhấn mạnh nguyên tắc "không để cho bất cứ tổ chức, cá nhân nào ở nước ngoài có hành vi đưa thông tin giả, tin sai sự thật gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, gây ảnh hưởng đến tổ chức, cá nhân của nước khác...".