Bức ảnh hé lộ cách não người mã hóa hình ảnh

Các nhà nghiên cứu Anh đang sử dụng một trong những bức tranh siêu thực của họa sĩ Tây Ban Nha lừng danh thế kỷ 20 Salvador Dalí để khám phá bí mật về cơ chế xử lý thông tin hình ảnh của bộ não người.

Bức tranh sơn dầu "Slave Market with the Disappearing Bust of Voltaire", vẽ năm 1940 của Salvador Dalí. Ảnh: Wikimedia Commons/Fair Use

Theo tạp chí Scientific Reports, bức tranh sơn dầu "Slave Market with the Disappearing Bust of Voltaire" (tạm dịch: Chợ nô lệ với tượng bán thân biến mất của Voltaire") do họa sĩ Dalí vẽ năm 1940 khắc họa một ảo ảnh thị giác có chủ ý, trong đó khuôn mặt của nhà triết học Pháp Voltaire được tạo thành từ hình ảnh của hai nữ tu sĩ.

Mặc dù bạn có thể nhìn thấy cả 2 hình ảnh sau khi quan sát đủ lâu và kỹ lưỡng, nhưng mọi người thường chỉ nhìn thấy một trong hai hình ảnh trước khi phát hiện hình ảnh còn lại.

Các chuyên gia đến từ Đại học Glasgow (Scotland, Anh) đã nghiên cứu hoạt động não của những người tình nguyện trong khi họ xem xét bức tranh siêu thực nói trên, rồi đề nghị họ cho biết đã nhìn thấy hình ảnh nào. Đúng như phỏng đoán, nhóm nghiên cứu phát hiện, bán cầu phải của bộ não xử lý phía bên trái của bức tranh, trong khi bán cầu trái của bộ não phụ trách bên phải của tranh. Tuy nhiên, chỉ trong vòng một phần nhỏ của giây, 2 bán cầu não bắt đầu giao tiếp với nhau và chắp nối toàn bộ bức tranh.

Giáo sư Philippe Schyns giải thích: "Chúng tôi phát hiện từ rất sớm rằng, sau khoảng 1/10 giây hậu kích thích, bọ não xử lý các đặc điểm rất cụ thể, chẳng hạn như mắt trái, mắt phải, góc mũi hay góc miệng, ... Nhưng ngay sau đó, khoảng 2/10 giây sau kích thích, chúng tôi nhận thấy, bộ não trao đổi các đặc điểm đó giữa 2 bán cầu não nhằm xây dựng một miêu tả đầy đủ về kích thích".

Tuy nhiên, bí mật về bộ não vẫn tiếp tục. Các nhà nghiên cứu hiện vẫn chưa rõ về cơ chế quyết định hình ảnh nào chúng ta quan sát thấy ban đầu. Giáo sư Schyns và các cộng sự sẽ tiếp tục nghiên cứu của họ nhằm khám phá ra các bí mật về khả năng cảm nhận và nhận thức của bộ não người.

Theo giáo sư Schyns, nghiên cứu sẽ giúp phát triển khả năng xử lý dữ liệu hình ảnh của các robot, để chúng có thể nhìn nhận thế giới giống như những người sáng tạo ra chúng, phục vụ nhiều ứng dụng hữu ích cho tương lai.

Tuấn Anh (theo IFLScience)