Ngày 8/12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp UBND tỉnh Cà Mau và Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF Việt Nam) tổ chức hội nghị sơ kết “Đề án bảo vệ và phát triển rừng ven biển nhằm ứng phó biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng xanh, giai đoạn 2021 - 2030”. Hội nghị không chỉ đánh giá kết quả bước đầu của đề án trên phạm vi cả nước, mà còn ghi nhận những nỗ lực nổi bật của các địa phương ven biển, trong đó Cà Mau được xem là điểm sáng tiêu biểu.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sau hơn 3 năm triển khai, 21 tỉnh, thành ven biển đã bảo vệ được khoảng 281.000 ha rừng ven biển, đạt 102% kế hoạch đề ra. Tổng diện tích trồng rừng đạt hơn 11.600 ha, gồm trên 7.700 ha rừng ngập mặn và gần 4.200 ha rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát, tương đương 58% mục tiêu đến năm 2030.
Các hoạt động trồng, phục hồi và phát triển rừng được triển khai đồng bộ với nhiều hình thức: trồng mới gần 6.500 ha; trồng bổ sung, phục hồi và làm giàu rừng khoảng 5.200 ha; khoanh nuôi, xúc tiến tái sinh tự nhiên trên 7.900 ha; đồng thời trồng hơn 329 triệu cây phân tán ven biển, góp phần gia tăng độ che phủ và cải thiện hệ sinh thái.

Trong bức tranh chung đó, Cà Mau nổi lên là địa phương dẫn đầu cả nước về diện tích trồng rừng ven biển trong giai đoạn 2021 - 2025, với 1.879 ha rừng được trồng mới.
Kết quả này giúp Cà Mau vượt qua nhiều địa phương có truyền thống và điều kiện trồng rừng thuận lợi như Quảng Ninh, Hải Phòng hay Thừa Thiên Huế, khẳng định quyết tâm chính trị và cách làm hiệu quả của tỉnh nơi cực Nam Tổ quốc.
Giai đoạn 2021 - 2025, các tỉnh ven biển đã triển khai 147 dự án bảo vệ và phát triển rừng, với tổng nguồn vốn huy động trên 2.630 tỷ đồng, đạt 88,5% kế hoạch. Nguồn lực được huy động đa dạng từ ngân sách trung ương, địa phương, vốn ODA và các nguồn xã hội hóa, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước cũng như sự đồng hành của cộng đồng quốc tế đối với mục tiêu phát triển rừng ven biển bền vững.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, công tác trồng và bảo vệ rừng ven biển hiện vẫn đối mặt nhiều thách thức. Các tỉnh ven biển, trong đó có Cà Mau, thường xuyên chịu tác động của triều cường và tình trạng nước biển dâng. Biến đổi khí hậu đã và đang gây xói lở bờ biển, cửa sông, làm mất đất, mất rừng, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ sinh thái và hiệu quả đầu tư trồng rừng.
Bên cạnh đó, quỹ đất dành cho trồng rừng ven biển ngày càng thu hẹp, nhiều khu vực manh mún, nhỏ lẻ. Không ít địa phương phải áp dụng các giải pháp kỹ thuật gây bồi, tạo bãi trước khi trồng rừng, dẫn đến chi phí cao. Riêng với rừng ngập mặn, việc trồng, chăm sóc và bảo vệ còn chịu tác động mạnh của sóng, gió, sinh vật gây hại, ô nhiễm môi trường và rác thải ven bờ.
Bước sang giai đoạn 2026 - 2030, đề án đặt mục tiêu tiếp tục bảo vệ vững chắc diện tích rừng hiện có, nhất là rừng phòng hộ và rừng đặc dụng, đồng thời khôi phục và phát triển hơn 23.300 ha rừng ven biển. Trong đó, trên 13.500 ha rừng phòng hộ, đặc dụng sẽ được trồng mới; gần 9.800 ha được trồng bổ sung, phục hồi và làm giàu rừng. Song song đó là các chương trình hỗ trợ sinh kế, tạo việc làm ổn định để người dân gắn bó, cùng tham gia bảo vệ rừng.
Ông Phan Minh Chí - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh nhấn mạnh, Cà Mau là địa phương hội tụ hệ sinh thái đất ngập nước đặc biệt quý giá, giữ vai trò “lá chắn xanh” trước tác động ngày càng gay gắt của biến đổi khí hậu. Rừng ngập mặn không chỉ giúp chống sạt lở, giảm thiểu tác động của nước biển dâng mà còn mang lại sinh kế bền vững cho hàng chục nghìn hộ dân ven biển.
“Đối với Cà Mau, bảo vệ môi trường và phát triển sinh kế luôn gắn bó chặt chẽ, không thể tách rời. Tỉnh cam kết tiếp tục quản lý, bảo vệ rừng chặt chẽ, đồng thời mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ về nguồn lực, kỹ thuật từ các bộ, ngành Trung ương và các tổ chức quốc tế để triển khai hiệu quả các mô hình sinh kế bền vững, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu của đề án đến năm 2030”, ông Phan Minh Chí khẳng định.
Cao Hoàng