Có trường hợp chuyển hàng triệu USD ra nước ngoài mua nhà nhưng không kiểm soát được. Có lẽ vì thế mà có cán bộ “đi khám bệnh” rồi không về.
Ông Nguyễn Sỹ Cương – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội cho rằng, cơ chế thì có nhưng các cơ quan không thực hiện hết trách nhiệm của mình nên không kiểm soát được tài sản của cán bộ và người ta có thể chuyển tài sản ra nước ngoài.
“Họ tẩu tán tài sản lâu rồi”
PV: Qua một số vụ việc cán bộ xin đi khám bệnh rồi không trở về vừa qua, liệu chăng cần xem xét trách nhiệm của cơ quan quản lý cán bộ, thưa ông?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Người ta đi khám bệnh thì không nhất thiết phải có bệnh. Đôi khi cán bộ nói rằng đi ra nước ngoài kiểm tra sức khỏe mà nghỉ đúng quy định thì vẫn phải giải quyết.
Theo quy định thì nếu không có quyết định khởi tố thì không thực hiện được biện pháp ngăn chặn, tức là cấm xuất cảnh. Trong lúc đó người ta lợi dụng tranh thủ đi được vì anh không có quyền cấm, trừ khi đi mà không xin phép hay không về đúng hạn thì có thể tiến hành kỷ luật.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương. Ảnh: VOV |
Trong trường hợp đối tượng vi phạm pháp luật trốn ra nước ngoài, với nước mà Việt Nam có ký hiệp định về hỗ trợ tương trợ tư pháp thì thuận lợi hơn trong việc truy nã và dẫn độ. Còn với các nước chưa ký hiệp định thì phải thông qua tổ chức quốc tế như Interpol để truy bắt nhưng khó hơn.
Tuy nhiên, thông thường trường hợp trốn đi nước ngoài với mục đích lẩn trốn tội đã phạm trong nước thì trước sau cơ quan chức năng cũng tìm mọi cách can thiệp để có thể bắt được.
PV: Có ý kiến đặt vấn đề rằng nếu không có tài sản ở nước ngoài thì những cán bộ vi phạm cũng không dễ dàng ra nước ngoài rồi không về vì khó tồn tại được?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Kiểm soát tài sản của chúng ta kém, kê khai tài sản và thu nhập còn hình thức nên không biết người ta đã tẩu tán tài sản ra nước ngoài lâu rồi. Cơ chế thì có nhưng các cơ quan không thực hiện hết trách nhiệm của mình nên không kiểm soát được.
Ví dụ mình mang quá mấy nghìn USD qua sân bay là bị ách lại để xử lý rồi, trong khi đó người khác chuyển hàng trăm tỷ đồng ra nước ngoài thì có chuyện sơ hở ở đâu? Gửi cho con học ở nước ngoài mấy trăm USD bằng đường chính thống ở ngân hàng qua rất nhiều thu tục, nhưng tôi không hiểu tại sao có trường hợp chuyển hàng triệu USD ra nước ngoài để mua nhà cửa mà vẫn thực hiện trót lọt! Cần tìm ra đường dây chuyển bằng cách nào, chuyển ra làm sao để từ đó có biện pháp kiểm soát.
Kê khai tài sản phải làm đến nơi đến chốn
PV: Việc cán bộ gây thua lỗ hàng nghìn tỷ hay tham nhũng rồi ôm tiền bỏ trốn ra nước ngoài như vậy rõ ràng đặt ra nhiều vấn đề, thưa ông?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Đối tượng tham nhũng bao giờ cũng có động thái tẩu tán tài sản để tránh việc bị kiểm soát, bị thu hồi… Đương nhiên khi thực hiện hành vi phạm tội thì người ta đã phải nghĩ đến chuyện tài sản.
Tuy nhiên, qua chuyện này cho thấy việc kiểm soát tài sản, thu nhập hay chuyển tiền ra nước ngoài của cán bộ công chức của mình là quá yếu. Nhiều vụ việc khi phát hiện thì người ta tẩu tán rồi, có trường hợp mua nhà cửa, chuyển tiền vào tài khoản nước ngoài. Hệ thống cơ quan có cả nhưng không kiểm soát được điều này.
PV: Thực tế lâu nay kê khai tài sản thì rất nhiều nhưng việc xác minh bản kê khai đó còn ít. Quan điểm của ông thế nào về việc cần xác minh tài sản với cán bộ trước khi bổ nhiệm?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Tôi từng phát biểu rất nhiều lần là kê khai mà không xác minh để chốt tài sản thì kê khai để làm gì. Kê khai rồi đút ngăn kéo thì chả giải quyết vấn đề, không có ý nghĩa gì cả.
PV: Dự luật Phòng chống tham nhũng (sửa đổi) cũng nhấn mạnh kiểm soát tài sản, tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng giải pháp chưa khả thi. Theo ông, vấn đề này cần được quan tâm như thế nào trong việc sửa luật sắp tới?
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương: Mình cứ đưa ra biện pháp nhưng còn hình thức, không hiệu quả. Kê khai nay mở rộng, mai thu hẹp nhưng cái thực chất kiểm soát và trách nhiệm cơ quan quản lý cán bộ công chức không được phát huy một cách cụ thể. Biện pháp đưa ra nói rất hay nhưng bấy lâu nay không thực hiện được.
Bao nhiêu trường hợp phát hiện ra là tham nhũng như thế nhưng rồi cuối cùng qua kê khai tài sản lại không phát hiện được. Hàng triệu bản kê khai chỉ phát hiện mấy trường hợp kê khai sai, thế thì thể hiện việc kê khai chỉ là hình thức.
Việc mở rộng hay thu hẹp đối tượng không nên quá quan tâm, mà quan trọng là nếu xác định dối tượng nào phải làm cho đến nơi đến chốn. Tôi chưa biết sắp tới dự luật PCTN sẽ được điều chỉnh như thế nào, nhưng vừa qua chưa trình Quốc hội được một phần do chất lượng chưa đảm bảo.
PV: Xin cảm ơn ông./.
Ngọc Thành/ theo VOV.VN