Cao Bằng là tỉnh miền núi, vùng cao, biên giới, dân số năm 2023 là 547.857 người, với 35 dân tộc, trong đó dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm gần 95%. Phần lớn đồng bào DTTS sinh sống ở các xã vùng sâu, vùng xa, sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, trình độ lao động, kỹ thuật chưa cao, đời sống còn nhiều khó khăn.
Do vậy, các chính sách dân tộc; chương trình, dự án triển khai trong vùng đồng bào DTTS, trọng tâm là các chương trình mục tiêu quốc gia luôn được cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Nhiều hoạt động chăm lo vật chất, tinh thần cho đồng bào DTTS được triển khai.
Với nhiều cách làm linh hoạt, các chính sách dân tộc thực sự đi vào cuộc sống đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh.
Đến nay, 98,8% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được cứng hóa; 83% xóm, bản có đường ô tô đến trung tâm được nhựa hóa, bê tông hóa; 85,71 xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế xã; 83% phòng học được kiên cố hóa; 36% trường đạt chuẩn quốc gia; 80% trụ sở xã được xây dựng kiên cố; 60% xã có nhà văn hóa; 97,3% xóm có nhà sinh hoạt cộng đồng; 87% hộ đạt tiêu chuẩn văn hóa; 59% làng, xóm, tổ dân phố đạt tiêu chuẩn văn hóa.
Trên 95% hộ được sử dụng điện lưới quốc gia, 94% hộ được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Giảm số hộ nghèo, hộ cận nghèo trên 4%/năm, tỷ lệ lao động qua đào tạo 50,9%, tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề 38,8%; 96% hộ DTTS có thẻ bảo hiểm y tế; trật tự an toàn xã hội được giữ vững, góp phần củng cố thêm niềm tin của đồng bào DTTS đối với Đảng và Nhà nước.
Góp phần vào kết quả chung của Cao Bằng là sự nỗ lực, chủ động của các địa phương trên toàn tỉnh trong triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719).
Nỗ lực từ các địa phương
Tại huyện Bảo Lâm (Cao Bằng), đồng bào DTTS chiếm 98% dân số toàn huyện trong đó đồng bào dân tộc Mông chiếm trên 52%. Công tác dân tộc luôn được địa phương quan tâm, tập trung mọi nguồn lực thực hiện tốt các chương trình, chính sách đầu tư vào vùng đồng bào DTTS.
Giai đoạn 2021 - 2024, huyện được cấp 423 tỷ đồng thực hiện Chương trình MTQG 1719. Huyện đầu tư thực hiện 6 công trình nước sinh hoạt; hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán cho 1.542 hộ nghèo; hỗ trợ chuyển đổi nghề, thực hiện mua sắm 60 máy móc nông cụ cho hộ nghèo; sắp xếp ổn định dân cư với quy mô thực hiện 115 hộ tại 2 xã Quảng Lâm và Vĩnh Quang;
167 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, hỗ trợ cộng đồng; 4 công trình trường phổ thông dân tộc bán trú; 106 công trình, dự án giao thông nông thôn, hạ tầng giáo dục, y tế, kinh tế, thiết chế văn hóa…
Giai đoạn 2021 - 2025, huyện Hà Quảng (Cao Bằng) dự kiến được giao trên 655,7 tỷ đồng đầu tư thực hiện Chương trình MTQG 1719 (ngân sách Trung ương trên 652,2 tỷ đồng, ngân sách địa phương trên 3,5 tỷ đồng). Riêng năm 2024, huyện được giao hơn 240,3 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách Trung ương (tính cả vốn chuyển nguồn và vốn giao mới năm 2024).
Từ nguồn vốn, huyện phân bổ thực hiện 40 công trình giao thông, 23 công trình nước sinh hoạt tập trung, 6 mương thủy lợi, cải tạo, sửa chữa 5 trường phổ thông dân tộc bán trú, 2 công trình điện sinh hoạt, 1 công trình chợ, 2 công trình hỗ trợ, đầu tư điểm du lịch và 1 công trình thiết lập điểm hỗ trợ đồng bào DTTS&MN ứng dụng công nghệ thông tin tại các xã đặc biệt khó khăn.
Để hỗ trợ đồng bào DTTS&MN phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng, miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị, từ nguồn vốn của chương trình, huyện đầu tư hơn 35,3 tỷ đồng thực hiện 47 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng (18 dự án hỗ trợ bò sinh sản, 15 dự án hỗ trợ trâu sinh sản, 8 dự án hỗ trợ làm chuồng trại...).
V.v,...
Huyện đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, thu nhập bình quân của người DTTS trên địa bàn huyện đạt 29 triệu đồng/người/năm, giảm 7,75% hộ nghèo/năm, 98% đồng bào DTTS tham gia bảo hiểm y tế, 100% đồng bào DTTS được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, có điện sinh hoạt…