Chính phủ Mỹ tiếp tục đóng cửa nguy hại tới mức nào?

Tính đến thời điểm hiện tại, việc Chính phủ Mỹ tạm ngưng hoạt động một phần do Tổng thống Trump chưa ký thông qua dự luật ngân sách mới đã bước sang ngày thứ 13. Hàng trăm ngàn công nhân viên chức làm việc cho chính quyền liên bang đang cảm nhận rõ nhất tác hại của điều này.

Tuy nhiên, hôm 2/1, ông Trump quả quyết sẽ tiếp tục đóng cửa chính phủ cho tới khi giành được khoản tài trợ hơn 5 tỉ USD cho việc xây dựng tường rào ngăn cách biên giới giữa Mỹ và Mexico. Ông dự kiến sẽ gặp các nhà lập pháp hàng đầu của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa tại Nhà Trắng vào cuối tuần này để đàm phán.

Trong thời gian chờ đợi, 25% các cơ quan thuộc chính quyền liên bang sẽ không có tiền hoạt động. Chỉ các công, viên chức chính phủ thực sự cần thiết mới tiếp tục làm việc, dù chưa có lương.

Công viên chức mất việc, đời sống bấp bênh

Theo BBC, 9 bộ và cơ quan ngang bộ của Mỹ bị ảnh hưởng do việc chính phủ đóng cửa một phần, bao gồm cả Bộ An ninh nội địa, Bộ Tư pháp, Bộ Nông nghiệp, Bộ Thương Mại, Bộ Nội vụ và Bộ Tài chính. Khoảng 800.000 công nhân viên chức liên bang hiện đang mất việc (tạm thời bị sa thải do cơ quan chủ quản không có tiền trả lương) hoặc làm việc không lương.

Các công nhân viên chức biểu tình phản đối việc Chính phủ Mỹ đóng cửa một phần. Ảnh: AP

Nhiều người hy vọng sẽ nhận được khoản bồi hoàn thù lao khi chính phủ khôi phục hoạt động bình thường. Song, triển vọng đó hiện vẫn chưa chắc chắn. Một phần trong số họ phải sống nhờ vào công việc thứ hai hoặc gây quỹ để vượt qua thời điểm khó khăn này.

Kể từ ngày 22/12 năm ngoái, nhiều người lao động trên khắp nước Mỹ đã bày tỏ trên mạng xã hội nỗi lo lắng và sự phẫn nộ của họ về cuộc khủng hoảng hiện tại. Họ cũng chia sẻ những khó khăn tài chính gặp phải khi chính phủ tạm thời đóng cửa một phần, chẳng hạn như không thể chi trả các hóa đơn sinh hoạt phí hay mua thuốc men, sử dụng các dịch vụ y tế.

Trên một trang gây quỹ GoFundMe, một lao động làm hợp đồng cho chính quyền liên bang viết: "Là một bà mẹ đơn thân, tôi hiện trong tình cảnh rất đáng sợ. Tôi chẳng nhận được bất kỳ khoản thù lao nào, ngay cả cho những ngày tôi đã làm việc trước khi chính phủ đóng cửa. Tôi hy vọng chính phủ sẽ thấy tác hại của điều này đối với những người dân như tôi".

Một tổ chức công đoàn đại diện cho gần 400.000 công nhân viên chức thiết yếu hồi đầu tuần này đã khởi kiện chính quyền Tổng thống Trump, vì vi phạm Đạo luật Các tiêu chuẩn lao động công bằng khi không trả lương cho người lao động kể từ ngày 22/12.

Ngừng điều tra dân số ở bang Indiana

Các tác động tiêu cực hiện vượt ra ngoài phạm vi của thủ đô Washington. Tại bang Indiana, khủng hoảng đã làm tạm ngưng công tác điều tra dân số ở đây. Theo tờ The News and Tribune, 40% nhân viên thuộc văn phòng điều tra dân số bang đã phải nghỉ việc không lương.

Rác chất đống trong các công viên quốc gia

Cơ quan quản lý công viên quốc gia Mỹ đã ngưng mọi dịch vụ phi khẩn cấp, kể cả các dịch vụ dành cho du khách như nhà vệ sinh công cộng, thu gom rác thải, sửa chữa đường và các trung tâm hỗ trợ. Hơn 21.000 người lao động tạm thời phải nghỉ việc.

Rác tồn không có người thu gom gần khu vực Nhà Trắng. Ảnh: BBC

Các công viên vẫn mở cửa cho công chúng, nhưng trong điều kiện không đảm bảo do thiếu nhân viên chăm sóc. Rác bắt đầu chất cao thành đống ở bên ngoài nhiều địa danh, kể cả quanh Nhà Trắng và Công viên quốc gia National Mall ở trung tâm thủ đô Washington.

Ảnh: BBC

Báo Los Angeles Times đưa tin, chất thải của người gây mất vệ sinh nghiêm trọng ở Yosemite, sau khi các du khách bắt đầu đại tiện bừa bãi bên đường thay vì vào nhà vệ sinh công cộng.

Không có máy cào tuyết hoặc nhân viên giúp xử lý tình trạng khắc nghiệt của mùa đông, các công viên quốc gia Sequoia và Kings Canyon ở California đã chứng kiến sự gia tăng các vụ tai nạn giao thông do đường đóng băng nguy hiểm.

Việc thiếu nhân viên cũng ảnh hưởng đến an toàn của du khách, xét về khâu cứu hộ. Ví dụ, một nhân viên kiểm lâm đã phải một mình cõng một du khách gãy chân ở Texas suốt 2 giờ liên tục.

Ảnh: NYT

Ngoài ra, các công trình kiến trúc hoặc tượng đài thuộc quyền quản lý của mọi công viên quốc gia Mỹ cũng phải đóng cửa, không đón khách tham quan, kể cả di tích lịch sử Frederick Douglass, Nhà hát Ford và Đài tưởng niệm quốc gia về bình đẳng cho nữ giới Belmont-Paul.

Tổn thất cho khoa học

Bởi nhiều nhà khoa học do chính phủ liên bang thuê đang làm việc tại những cơ quan như Quỹ khoa học quốc gia, nên các phòng thí nghiệm trên khắp nước Mỹ đang chịu tác động tiêu cực. Các nhà nghiên cứu lo ngại họ không thể tiếp cận dữ liệu quốc gia và kết nối với các quan chức chịu trách nhiệm về việc tài trợ dự án của họ.

"Bất kỳ việc đóng cửa nào của chính quyền liên bang đều có thể phá hủy hoặc trì hoãn các dự án nghiên cứu, dẫn đến tình trạng bất định cho các nghiên cứu mới và hạn chế sự tiếp cận của các nhà nghiên cứu đối với các dữ liệu và cơ sở hạ tầng cần thiết", Rush Holt, lãnh đạo Hiệp hội Mỹ vì sự tiến bộ của khoa học nhấn mạnh.

Khó khăn cho các bộ lạc thổ dân

Các bộ lạc thổ dân Mỹ lâu nay được chính quyền liên bang trợ cấp về các dịch vụ thiết yếu như chăm sóc y tế và thực phẩm. Tuy nhiên, theo tờ New York Times, cuộc khủng hoảng hiện thời khiến một bộ lạc người Chippewa ở bang Michigan bắt đầu phải tự bỏ tới 100.000USD để duy trì hoạt động cho các trạm xá và cửa hàng thực phẩm địa phương.

Điều tương tự cũng đang diễn ra ở những nơi khác ở Mỹ. Một số bộ lạc Navajo ở các bang New Mexico, Arizona và Utah đang bị mắc kẹt trong nhà mà không có nguồn cung thuốc men hay thực phẩm do đường sá ngập tuyết, không thể đi lại.

Ở bang Minnesota, các cảnh sát làm việc tại Khu bảo tồn Anh-điêng Boise Forte đang phải làm việc không lương.

Đám cưới không hôn thú

Vợ chồng anh Dan Pollock chưa thể đăng ký kết hôn do văn phòng phụ trách việc này đang tạm dừng hoạt động. Ảnh: Twitter

Việc chính phủ phải đóng cửa một phần cũng ảnh hưởng đến một số đám cưới vào cuối tháng 12 ở thủ đô Washington. Một cặp đôi chia sẻ, đám cưới của họ diễn ra không hôn thú do văn phòng đăng ký kết hôn đang tạm dừng hoạt động. Song, theo trang Buzzfeed News, những ai muốn ly hôn vẫn có thể tiến hành các thủ tục như bình thường, do trung tâm phụ trách vấn đề này vẫn mở cửa.

Tuấn Anh