Thưa bác sĩ, tôi thường thức dậy đi tiểu vào ban đêm. Việc này khiến tôi cảm thấy bất tiện và không có giấc ngủ ngon. Tại sao lại xảy ra tình trạng này và xin bác sĩ cho biết làm thế nào để khắc phục?
Độc giả Lê Thị Hà (Hà Nội)
Nếu thức dậy để đi tiểu từ hai lần trở lên mỗi đêm, đó là một dấu hiệu rõ ràng của chứng tiểu đêm. Tiểu đêm làm ảnh hưởng đến giấc ngủ và chất lượng cuộc sống. Tiểu đêm là một dấu hiệu cho thấy có điều gì đó rắc rối đang xảy ra trong cơ thể. Bản thân nó không phải là một căn bệnh.
Nguyên nhân gây ra chứng tiểu đêm
Tiểu đêm có thể do một thói quen như uống quá nhiều chất lỏng trước khi đi ngủ. Người mắc chứng này cũng có thể do một số loại thuốc, các bệnh nền khác (như bệnh tiểu đường hoặc bệnh tim) hoặc giảm dung tích bàng quang. Các nguyên nhân khác gây ra chứng tiểu đêm như:
Đa niệu: khi cơ thể bài tiết ra quá nhiều nước tiểu trong 24 tiếng.
Đa niệu về đêm: khi cơ thể bài tiết ra quá nhiều nước tiểu về đêm.
Vấn đề chứa đựng của bàng quang: khi bàng quang không lưu trữ hoặc thải nước tiểu tốt.
Tiểu đêm hỗn hợp: khi có nhiều hơn một trong những vấn đề kể trên diễn ra cùng một lúc.
Các triệu chứng của tiểu đêm
Chúng ta có thể ngủ trong 6-8 giờ mà không cần thức dậy đi tiểu. Thức dậy để đi vệ sinh hai lần trở lên trong một đêm, sẽ khiến ảnh hưởng rõ ràng đến chất lượng giấc ngủ và chất lượng cuộc sống. Hầu hết mọi người không làm việc hiệu quả vào ban ngày nếu như không có giấc ngủ tốt.
Làm thế nào để chẩn đoán chứng tiểu đêm?
Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến chứng tiểu đêm, người bệnh sẽ được hỏi về các triệu chứng của mình và tiền sử sức khỏe. Để giúp chẩn đoán, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh ghi nhật ký bàng quang. Một số xét nghiệm cận lâm sàng có thể được chỉ định:
- Cấy nước tiểu và tổng phân tích nước tiểu: kiểm tra các dấu hiệu của nhiễm khuẩn niệu, sự xuất hiện của hồng cầu, protein hoặc các bất thường khác trong nước tiểu.
- Xét nghiệm máu: kiểm tra chức năng thận.
- Siêu âm bàng quang: đo thể tích tuyến tiền liệt (nam giới), đánh giá tình trạng bàng quang, đo lượng nước tiểu còn lại trong bàng quang sau khi đi tiểu.
- Nội soi bàng quang
- Đánh giá niệu động học: đánh giá toàn diện chức năng chứa đựng và tống xuất của bàng quang.
Điều trị tiểu đêm như thế nào?
Thay đổi lối sống:
Hạn chế uống nước vào ban đêm: Uống nhiều nước trong ngày nhưng hạn chế uống nước từ 2-4 giờ trước khi đi ngủ. Bên cạnh đó, bạn cần hạn chế caffein và rượu.
Quản lý việc sử dụng thuốc lợi tiểu: Nếu phải sử dụng thuốc lợi tiểu, uống từ 6 giờ trở lên trước khi ngủ. Điều này sẽ giúp giảm số lần tiểu đêm.
Nâng cao chân hoặc sử dụng tất chuyên dụng: Nếu người bệnh có phù 2 chân, nên nâng cao chân khi ngủ và sử dụng tất đàn hồi có thể hữu ích.
Có những giấc ngủ ngắn buổi chiều: Khi bạn ngủ đêm không ngon giấc, một giấc ngủ ngắn buổi chiều có thể giúp bạn đỡ mệt mỏi. Giấc ngủ ngắn cũng có thể cho phép dịch đi vào lòng mạch tuy nhiên bạn lưu ý đừng ngủ trưa quá nhiều.
Các vấn đề liên quan:
Nếu người bị tiểu dầm gây ướt giường nên dùng những sản phẩm hỗ trợ như nệm chống thấm, bìa, quần lót thấm hút và các sản phẩm chăm sóc da.
Điều trị bằng thuốc: Nếu thay đổi lối sống không hiệu quả, một số loại thuốc có thể: Giúp thận bài tiết ra ít nước tiểu hơn; Điều trị các vấn đề về cơ bàng quang (thuốc kháng cholinergic giúp thư giãn bàng quang nếu bàng quang co thắt; thường được sử dụng cho bàng quang tăng hoạt); Điều chỉnh việc bài tiết nước tiểu và huyết áp cao bằng thuốc lợi tiểu.
Nếu bệnh lý nền dẫn đến chứng tiểu đêm, chúng ta cần điều trị bệnh đó ổn định, tình trạng tiểu đêm cũng sẽ đỡ, đặc biệt lưu ý: tiểu đường, huyết áp cao, suy tim sung huyết, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính…
BSCK1 Nguyễn Viết Hiếu (Khoa Tiết niệu dưới, Trung tâm Tiết niệu và Nam khoa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108)
Tiểu đêm nhiều lần ở người huyết áp cao không chỉ khiến người bệnh mất ngủ, mệt mỏi mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đáng lo ngại. Đây là dấu hiệu đầu tiên của tình trạng thận hư, thận yếu, nặng hơn là suy thận, đột quỵ.
.svg){kind=icon}
