- Liên tiếp những clip sex được gán mác của học sinh, sinh viên trong thời gian gần đây khiến dư luận xã hội và các bậc cha mẹ không khỏi lo lắng: Liệu đây chỉ là hiện tượng hay trào lưu đáng báo động, thể hiện suy nghĩ lệch lạc của người trẻ? TS Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội cho rằng tất cả những hiện tượng và sự việc này, giới trẻ hoàn toàn tự ý thức được.
TS Khuất Thu Hồng

Không thể bó buộc

“Những năm gần đây, hình như chuyện người trẻ có quan hệ tình dục sớm gia tăng. Những lo ngại là có cơ sở. Cha mẹ lo cho con cái sẽ bị ảnh hưởng chuyện học hành rồi công danh sự nghiệp sau này khi bản thân các em còn chưa chín chắn.

Lo ngại của xã hội trước đây là những vấn đề liên quan đến đạo đức. Những gì xảy ra ngoài giá trị hôn nhân gia đình dễ bị cho là vi phạm đạo đức. Rồi khi có dịch HIV mối lo ngại lại tăng thêm về bệnh tật, sức khỏe, chất lượng dân số, cuộc sống” -  TS Khuất Thu Hồng chia sẻ.

TS Hồng tạm gọi các quan điểm trên là "những lo lắng của người lớn”.

“Giới trẻ không phải không ý thức được những vấn đề đến đạo đức, sức khỏe, sự nghiệp, gia đình. Nhưng họ có những đặc điểm về độ tuổi. Nhiều bạn khá chín chắn và ngược lại. Tất nhiên, không phải những người chín chắn thì không có quan hệ tình dục (QHTD) trước hôn nhân và ngược lại.

Việc có hay không QHTD dựa vào mức độ mối quan hệ và sự tin tưởng của hai phía.

Tuy nhiên, có bộ phận bước vào QHTD không dựa trên những suy nghĩ, cân nhắc, quyết định chín chắn. Nó để lại những hậu quả về sức khỏe, ảnh hưởng đến học tập và cuộc sống tương lai của các em. Và điều đó thật đáng tiếc”.

Đứng trên góc độ người mẹ, cảm nhận đầu tiên của TS Hồng khi xem, đọc về những clip sex của người trẻ là “tiếc”, sau đó là lo lắng: “Bởi các bạn chưa ý thức được trách nhiệm, suy nghĩ chưa chín chắn”.

Dưới góc độ người nghiên cứu, TS Hồng cho đó là cách thể hiện bản thân: “Điều này có hai mặt. Mặt tích cực là các bạn chủ động, tích cực, tự tin, dám vượt qua những quan niệm có tính chất truyền thống. Các bạn làm những điều mình muốn, không phải lo lắng sợ sệt. Có thể các bạn có niềm vui khi làm chuyện đó.

Ở khía cạnh tiêu cực, có thể nhìn thấy là những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. Không chỉ thế các bạn còn chịu búa rìu dư luận, ảnh hưởng lớn đến tương lai sau này”.

Thiếu không gian lành mạnh

Nguyên nhân dẫn tới chuyện “lộ hàng, clip phòng the” của người trẻ, TS Hồng cho rằng đó là: “Vì xã hội hiện đang quá chật hẹp, không có nhiều không gian để người trẻ khám phá, thể hiện bản thân, những khu vui chơi giải trí, những nơi các bạn có thể thoải mái thể hiện vẻ đẹp, sức khỏe một cách lành mạnh”.

Còn về mặt cá nhân, TS Khuất Thu Hồng đưa ra một số nguyên nhân: “Các bạn trai thấy bạn mình có quan hệ như thế, mình không có thì kém hoặc mình không chinh phục được bạn gái cũng là kém.

Bạn gái thì sợ không chứng tỏ được tình cảm với bạn trai nên nhiều khi chấp nhận quan hệ chứ không hẳn là nhu cầu thôi thúc.  

Và nếu quả thật, các bạn làm điều đó chỉ vì muốn thể hiện mình, không muốn thua kém bạn bè thì điều đó rất lãng xẹt. QHTD ở khía cạnh này thường không lâu bền và dễ dẫn tới những hậu quả như: bạn gái mang thai ngoài ý muốn hay là bệnh tật và những mất mát, tổn thương về tâm hồn, về tương lai sau này.

Những động cơ để các bạn thể hiện, chứng tỏ trước bạn bè nhiều hơn lý trí của các bạn có thể tạo ra trào lưu, chỉ làm mà không nghĩ mình có thực sự muốn điều đó và có trách nhiệm không. Tâm lí của lớp trẻ dễ bị ảnh hưởng bởi người khác, nhất là số đông bạn bè chẳng hạn”.

Một số bạn là nạn nhân khi bị tung lên clip “nóng” có thể được thông cảm. Tuy nhiên, đa phần vẫn sẽ là những cái nhìn tiêu cực, coi đó là phản cảm, không chấp nhận được”.

Đủ chín chắn thì "sex" ở tuổi nào cũng không quan trọng

Nhân câu chuyện, TS Hồng cũng tâm sự: “Bản thân tôi cũng là người thuộc thế hệ 6X, từng trải qua chiến tranh. Quan niệm về tình yêu của những người đi trước rằng tiến đến hôn nhân là điều hết sức phải thận trọng, hôn nhân là trong sáng và không có tình dục.

Trải qua biết bao biến động, xã hội Việt Nam có thay đổi chóng mặt về những giá trị sống căn bản. Bây giờ, người trẻ thường nghĩ và xem tình yêu đi kèm với tình dục. Theo tôi, khi các bạn đủ chín chắn, đến với nhau bằng sự chân thành, tin cậy thì tuổi bao nhiêu có quan hệ tình dục không là điều quan trọng”.

“Xã hội nên bình tĩnh nhìn nhận từng trường hợp, xem đâu là trường hợp cố tình, trường hợp nào là nạn nhân, không nên “vơ đũa cả nắm”. Nếu chỉ phê phán thì không đủ, không thể hiện đầy đủ trách nhiệm mà điều quan trọng là giáo dục cho người trẻ biết cần làm gì, làm gì là tốt và không tốt”.

TS Khuất Thu Hồng bày tỏ quan điểm: “Nếu chỉ nhìn và những hiện tượng này để đánh giá người trẻ thì thật không công bằng”.
  • Văn Chung
TS Khuất Thu Hồng:
Báo chí cần phải có những bài mang tính chất giáo dục để nâng tầm dân trí, cung cấp kiến thức cần thiết cho việc phát triển nhân cách, tâm hồn, trí tuệ cho người trẻ. Gia đình, nhà trường, xã hội cũng cần đối mặt chứ không thể mãi né tránh, lấp liếm”.  

Xuất phát từ sức ép thương mại, cần bán được sản phẩm, nhiều khi báo chí viết về những câu chuyện này quá nhiều, quá đi sâu mô tả tình tiết vô hình chung khiến bạn đọc nghĩ điều này là phổ biến.

Để viết một bài báo như thế thì quá dễ, bạn đọc lại tò mò thích đọc, thích xem. Còn viết về gương người tốt việc tốt, nếu không chịu viết thì dễ rơi vào lối mòn, nhàm chán. “Hơi nổ” chút thì bị độc giả chê cười”.
Phóng viên Ngọ Văn Anh:
Phóng sự truyền hình "9x vào nhà nghỉ" được thực hiện khá mất công, từng gây xôn xao dư luận và lan truyền hồi tháng 10/2007.
Phóng viên Ngọ Văn Anh - người thực hiện - sau đó, cứ mở máy là thấy tin nhắn "bỏ bom", dọa nạt. Nguyên nhân là nhân vật 9x "hành sự" ở nhà nghỉ  truy ra tác giả. Ngọ Anh và đồng nghiệp đã lia được cảnh "nóng" của hai đôi bạn trẻ ở hai nhà nghỉ khác nhau. Họ dắt nhau vào đây khi trên vai áo còn nguyên phù hiệu nhà trường (và tất nhiên, những cảnh chỉ có hai người với nhau phải dùng kỹ thuật dựng để che bớt khi đưa lên mạng).

Những người thực hiện lúc đó cho rằng, đây là một vấn đề xã hội ngày càng trở nên nóng bỏng. Một bộ phận không nhỏ các bạn trẻ thuộc thế hệ 9x đang có quan điểm và cách hành xử rất "thoáng" về vấn đề tình dục. Kết quả (hay hậu quả?) là những khủng hoảng tinh thần ập đến, là những ca nạo phá thai ngoài ý muốn và những "bà mẹ trẻ con" phải rời ghế nhà trường.

Gần hai năm sau phát giác hiện tượng "9x vào nhà nghỉ", phóng viên Ngọ Anh (sinh năm 1976, công tác tại một đài truyền hình), trăn trở: "9x giờ còn bạo hơn trước, dám nghĩ, dám làm, quyết đoán và nổi loạn hơn trước. Điều này có thể chứng minh qua hàng loạt vụ việc có thể thấy ngay trên đường phố hay qua các trang báo, diễn đàn, blog trên mạng".  

"Cái nhìn về 9x của tôi đến nay có một vài thay đổi so với khi làm phóng sự đó", Ngọ Anh trầm ngâm.

"Khi đó, tôi nhìn 9x với con mắt của người anh, người chú chứ không có sự chia sẻ. Còn bây giờ, nếu làm lại, tôi muốn hiểu hơn về các bạn trẻ. Tôi muốn các em tự tin nói lên suy nghĩ của mình, để các bạn đồng trang lứa cho biết họ nghĩ gì về bạn bè mình, về những cuộc "nổi loạn" kia và khi xã hội lên án các em thì có quá không?".

Rồi Ngọ Anh tự trả lời: "Tôi có thể chia sẻ được với lối sống mà nhiều người cho là nổi loạn của 9x, thế nhưng vẫn không thể "đồng lõa" khi hậu quả của nó nhiều hơn kết quả. Cái được là sự hưởng thụ nhất thời của cá nhân, nhưng cái mất thì rất nhiều, có khi mất cả đời".  
 
Với câu hỏi "truyền thông đi quá đà khi mô tả một số hiện tượng, về một bộ phận giới trẻ để rồi khái quát lên cả một thế hệ?", Ngọ Anh nói:
"Tôi nghĩ rằng truyền thông làm nhiệm vụ chỉ dẫn cũng cần, nhưng điều thế hệ 9x cần không kém là môi trường sống, môi trường giáo dục tốt để các em có thể hòa nhập và khẳng định bản thân theo chiều hướng tích cực.

Kinh tế, văn hóa, truyền thông... của Việt Nam chưa bằng phương Tây. Tại sao không học những thứ để làm cho mình giỏi hơn, theo kịp họ về những lĩnh vực ấy mà lại học họ về lối sống và chuyện quan hệ tình dục? Chúng ta đã phù hợp với điều ấy hay chưa?",  Ngọ Anh đặt vấn đề.

  • Đinh Phương Linh