Có nên giảm một nửa số Phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, huyện?

Theo tờ trình được Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân trình bày, Chính phủ đề nghị giảm số lượng Phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, Phó trưởng Ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh từ 2 người xuống còn 1.

Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân. Ảnh: Minh Đạt

Thẩm tra dự thảo luật, Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho hay, luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành quy định HĐND cấp tỉnh, cấp huyện có 2 Phó chủ tịch nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả cho hoạt động của HĐND.

“Quy định này không làm tăng thêm biên chế ở địa phương so với trước đó, vì thực chất 1 biên chế được nâng từ chức danh ‘ủy viên thường trực của HĐND lên Phó chủ tịch.

Việc giữ nguyên số lượng Phó trưởng ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh là nhằm bảo đảm thực hiện tốt các nhiệm vụ, quyền hạn của các ban”, ông Định nói.

Đây là những vấn đề đã được báo cáo và được sự đồng ý của Bộ Chính trị (khóa 11) trước khi QH biểu quyết đưa vào luật hiện hành.

Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị, Chính phủ cần có đánh giá tác động thật kỹ vì đổi mới phải đáp ứng yêu cầu nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng công việc chứ không chỉ nhằm giảm biên chế.

Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định. Ảnh: Minh Đạt

“Việc đánh giá tác động cần làm rõ nếu giảm số lượng các chức danh này thì trên toàn quốc sẽ giảm được bao nhiêu biên chế và số lượng cán bộ dôi dư sẽ sắp xếp, bố trí thế nào cho phù hợp. Đồng thời, chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND tăng lên hay giảm đi”, ông Định nói.

Do hồ sơ Chính phủ trình chưa có đánh giá tác động kỹ nên ý kiến thảo luận trong UB Pháp luật còn khác nhau.

Nhiều ý kiến đề nghị giữ nguyên như hiện hành; một số ý kiến đề nghị chỉ giảm 1 Phó chủ tịch HĐND cấp huyện, còn giữ nguyên số Phó chủ tịch HĐND, Phó trưởng Ban chuyên trách HĐND cấp tỉnh.

Một số ý kiến khác lại đề nghị giữ nguyên 2 Phó chủ tịch HĐND ở TP trực thuộc TƯ và các tỉnh là đơn vị hành chính loại 1, các tỉnh còn lại và cấp huyện thì giảm 1 người…

Không nặng nề 1 hay 2 người

Góp ý về vấn đề này, Phó chủ nhiệm UB Kiểm tra TƯ Hoàng Văn Trà nhấn mạnh, luật Chính quyền địa phương hiện hành đang giao cho HĐND rất nhiều việc.

“Bây giờ HĐND rất nhiều việc, quyết sách nhiều vấn đề lớn. Đặt vấn đề giảm bớt Phó chủ tịch HĐND nhất là cấp tỉnh thì không thực tế”, ông Trà nói.

Ông kiến nghị cấp huyện có thể 1 Phó chủ tịch HĐND, nhưng cấp tỉnh phải duy trì 2.

Phó chủ nhiệm UB Kiểm tra TƯ Hoàng Văn Trà

Ông cũng nhấn mạnh, Phó trưởng Ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh rất quan trọng vì đây là “người tác nghiệp chuyên môn, người thợ”, vì giảm biên chế mà bớt kiểu này thì “không trúng lắm”.

Nguyên Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm nhận định, HĐND hoạt động có hình thức hay không phụ thuộc vào năng lực, tâm huyết của cán bộ Đảng cử, dân bầu và điều kiện cụ thể của mỗi địa phương.

Bà chia sẻ, cơ cấu tổ chức bộ máy của HĐND hiện nay chưa tương xứng với nhiệm vụ theo quy định của pháp luật dù làm việc hết công suất, thứ 7, chủ nhật không nghỉ.

Từ đó, bà đề nghị đánh giá tác động sâu sát, lý giải vấn đề khoa học hơn, chứ không nặng nề là 1 hay 2 người.

ĐB Ngọ Duy Hiểu (Hà Nội) cho rằng nên giữ số lượng 2 Phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, nếu không giữ, nhất là với các tỉnh, TP lớn thì rất khó khăn.

Khi hướng dẫn nhân sự bầu cử ĐBQH, với vị trí Phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh nên cơ cấu làm Phó đoàn ĐBQH chuyên trách, đảm bảo thông tin giữa TƯ và địa phương, hội tụ “2 trong 1”. Còn với HĐND cấp huyện thì để 1 Phó chủ tịch là phù hợp.

“Tôi đã gặp rất nhiều phó Chủ tịch HĐND huyện, công việc cũng nhàn, nên để 1 Phó chủ tịch là phù hợp”, ông Hiểu nói.

Bộ trưởng, chủ tịch tỉnh vào Quốc hội hết, lấy ai chất vấn?

GS.TS Nguyễn Hữu Khiển, nguyên Phó giám đốc Học viện Hành chính quốc gia đề nghị nghiên cứu hạn chế việc bộ trưởng, chủ tịch tỉnh làm ĐBQH.

Hương Quỳnh - Thu Hằng