Sự khắc nghiệt ở thành phố nằm xa nhất ở cực bắc thế giới đã biến Norilsk là nơi không du khách nào muốn ghé thăm. Vốn được biết tới là trung tâm khai thác mỏ ở vùng Krasnoyarsk Krai, miền đông nước Nga, Norilsk hiện có khoảng 170.000 người sinh sống.
Là một trong những thành phố xa xôi nhất trên hành tinh và không thể tiếp cận bằng đường bộ, Norilsk có tới hai tháng liên tiếp trong năm chìm hoàn toàn trong bóng tối, không thấy ánh nắng Mặt Trời. Norilsk chỉ các Bắc Cực khoảng 2400 km nên luôn lạnh lẽo và âm u.
Không có con đường nào dẫn tới Norilsk ngoài một tuyến đường sắt vận chuyển hàng hóa chạy trong và ngoài thành phố. Ngoài ra, thành phố cảng Dudinka cách đó khoảng 60 km cũng duy trì một tuyến đường trên biển tới đây, mặc dù nó bị đóng băng hoàn toàn vào mùa đông. Cách duy nhất để đến được thành phố xa xôi này là bằng đường hàng không kéo dài khoảng 4 giờ từ thủ đô Moscow của Nga.
Norilsk chỉ mới có kết nối Internet vào năm 2017, nhưng cho đến nay mạng lưới này vẫn không hề ổn định.
Lịch sử kinh hoàng
Norilsk được phát hiện vào khoảng đầu thế kỷ 20 bởi một nhà địa chất học. Nơi đây được cho là mỏ niken-đồng-palladium lớn nhất hành tinh. Tuy nhiên, các tài liệu lịch sử đã ghi nhận khoảng 18.000 nhân công đã thiệt mạng ở đây trong suốt 20 năm làm việc vì điều kiện khắc nghiệt của thời tiết.
Ngày nay, khoảng 1/5 lượng niken và hơn một nửa lượng palladium, một kim loại được sử dụng trong ống xả xe hơi và đồ trang sức trên thế giới, được khai thác từ Norilsk.
Khí độc và mưa axit
Hầu như mọi người dân ở Norilsk đều đang làm việc trong các nhà máy niken hoặc những công ty có liên quan. Các chuyên gia cho rằng những người lao động này đang phải trả một cái giá quá đắt về sức khỏe khi Norilsk ngày nay là thành phố ô nhiễm nhất ở Nga và là một trong 10 thành phố ô nhiễm nhất hành tinh.
Mỗi năm, nhà máy niken thải ra hơn hai triệu tấn khí độc, bao gồm sulfur dioxide, nitơ oxit, carbon, phenol và nhiều hơn nữa. Khoảng 1% tổng lượng khí thải sulfur dioxide toàn cầu thuộc về thành phố này.
Điều này không chỉ gây ra mưa axit làm chết nhiều cây cối trong vùng mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người dân. Tuổi thọ của một công nhân ở Norilsk chỉ khoảng 59 tuổi, thấp hơn 10 năm so với mức trung bình của Nga.
Tỷ lệ ung thư ở thành phố này cũng cao gấp đôi so với phần còn lại của nước Nga. Một nghiên cứu sức khỏe cho thấy tỷ lệ bệnh máu của trẻ em ở Norilsk cao hơn 44% so với trẻ em trung bình ở Siberia, trong khi tỷ lệ mắc các bệnh về hệ thần kinh cao hơn 38% và các bệnh về xương và cơ cao hơn 28%.
Những 'dòng sông máu'
Vào tháng 9 năm 2016, dòng sông Daldykan ở Norilsk gần như đã chuyển hoàn toàn sang màu đỏ. Không có lời giải thích chính thức nào được đưa ra cho hiện tượng đáng sợ này. Tuy nhiên, một số người dân địa phương cho rằng đây là "thông điệp từ Chúa về một cuộc chiến tranh thế giới mới sắp xảy ra".
Nhiều khả năng nguyên nhân bắt nguồn từ các chất thải của nhà máy luyện kim gần đó. Tuy nhiên, phát ngôn viên của công ty này đã ngay lập tức phủ nhận và cho rằng: “Bộ phận Cực của Norilsk Nickel không xác nhận việc rò rỉ chất thải công nghiệp khẩn cấp ra sông Daldykan gây ra tình trạng đổi màu nước này".
Vào ngày 3 tháng 6 năm 2020, sông Ambarnaya bên ngoài Norilsk cũng chuyển sang màu đỏ như máu sau một vụ tràn dầu diesel lớn do một công ty con của Norilsk Nickel gây ra.
Sự cố tràn hơn 20.000 tấn dầu diesel xuống sông sau sự cố vỡ bể chứa nhiên liệu tại một nhà máy điện khiến Tổng thống Nga Vladimir Putin phải ban bố tình trạng khẩn cấp và chỉ trích công ty có liên quan.
Gần 2 tháng chìm trong bóng tối
Ngoài không khí độc hại, thì vì nằm trong lớp băng vĩnh cửu ở Bắc Cực nên Norilsk phải trải qua 45 ngày liên tục chìm trong bóng tối. Tuy nhiên, vào mùa hè, Mặt trời sẽ không lặn trong suốt 65 ngày.
Trong khoảng 2/3 thời gian của năm, thành phố và các khu vực xung quanh bị bao phủ bởi tuyết. Nhiệt độ trung bình ở Norilsk vào tháng Giêng là -30°C, thậm chí có thể đạt mức thấp kỷ lục vào khoảng -53,1°C.
Dù có cuộc sống vô cùng khắc nghiệt những vẫn có những người mạo hiểm, liều mình tới Norilsk vì thu nhập ở đây cao hơn mức trung bình. Theo đó, mỗi công nhân ở Norilsk có thể kiếm được hơn 1400 USD/tháng, cao hơn 350 USD so với mức trung bình ở Nga.
Đỗ An (Tổng hợp)
.svg){kind=icon}
