Chuột đồng quay lu là đặc sản có tiếng ở Đồng Tháp, từng lọt top 100 món ăn đặc sản Việt Nam 2021-2022 do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietkings) và Tổ chức Top Việt Nam (VietTop) bình chọn.

Đúng như tên gọi, món ăn này được chế biến từ nguyên liệu chính là chuột đồng. Giống chuột này sống ở đồng ruộng, chủ yếu ăn lúa nên thường được bà con bản địa bắt về, sơ chế làm thức ăn vì thịt thơm, không hôi, lại có độ béo, chắc.

phương nam quán   cao lãnh 0.jpg
Chuột đồng quay lu là đặc sản được ưa chuộng ở Đồng Tháp. Ảnh: Phương Nam Quán - Cao Lãnh

Anh Võ Phát (sống ở phường Mỹ Trà, tỉnh Đồng Tháp) cho biết, chuột đồng quay lu là món nhậu khoái khẩu của người địa phương, phổ biến nhất là khu vực huyện Cao Lãnh cũ.

Ngoài chuột đồng, bà con bản địa còn ưa chuộng sử dụng cả thịt chuột cống nhum. Đây là hai giống chuột có nhiều ở Đồng Tháp. Chúng thường sống ở những nơi mát mẻ, chủ yếu ăn lúa gạo, bắp, khoai mì và thức ăn có sẵn trong tự nhiên như cua, ốc… nên thịt béo, chắc, lại thơm ngon.

Theo anh Phát, chuột ở đây được săn bắt quanh năm hoặc theo thời vụ. Tuy nhiên, thời điểm chuột đạt chất lượng nhất là vào mùa gặt, khoảng tháng 9, tháng 10 dương lịch hằng năm.

Khi ấy, chuột ăn no lúa chín nên béo mũm mĩm, khi chế biến sẽ càng dậy vị thơm ngon.

chuột đồng nướng lu   bao tran.jpg
Chuột đồng sau mùa gặt ở Đồng Tháp được xem là ngon nhất để làm món quay lu. Ảnh: Bao Tran

“Chuột đồng sau mùa gặt béo múp vì được ăn lúa chín, trọng lượng khoảng 5-6 con/kg. Lúc đó, bà con gặt lúa xong lại tranh thủ quây lưới, đuổi chuột trên đồng rồi bắt sống, đem về bán hoặc chế biến món ăn.

Người nhiều kinh nghiệm có thể bắt được cả chục cân chuột mỗi ngày”, anh Phát kể.

Người đàn ông này cũng cho hay, chuột đồng bắt về đem trụng sơ với nước sôi để vặt lông, sau đó mổ bụng, làm sạch ruột và cắt bớt móng vuốt cùng phần đầu, đuôi.

Sơ chế xong, người ta tẩm ướp thịt chuột với một vài gia vị như dầu hào hoặc ngũ vị hương, mắm hoặc muối…, chờ ngấm đều rồi móc từng con, cho vào lu.

Lu dùng để quay thịt chuột thường được bà con địa phương khoét một lỗ ở đáy, thông ra ngoài để bỏ than vào nướng. Chuột sẽ được quay trong lu, khoảng năm, mười phút mở nắp một lần, trở đều cho chín. 

“Mỗi mẻ sẽ quay được từ 8 đến 30 con. Trong quá trình quay, đầu bếp phải chú ý mở nắp lu, trở đều tay, thêm mỡ và nước gia vị để thịt chuột thêm đậm đà.

Chuột quay khoảng từ 45 phút đến 1 tiếng là chín. Khi thịt chín, người ta sẽ phết lên lớp da một chút mật ong. Cách làm này giúp món ăn dậy mùi thơm và lên màu đẹp mắt”, anh nói thêm.

thumb chuột đồng.gif
Để cho ra món chuột đồng quay lu ngon, người ta thường chọn con to, mập, còn sống, cân nặng đạt từ vài lạng trở lên. Ảnh: Nhàn Kato Vlog

Món chuột quay lu đạt chất lượng khi phần da phồng lên, ửng màu đỏ nâu hoặc cánh gián, còn thịt chín đều, mềm mọng.

Ở Đồng Tháp, món chuột đồng quay lu được thưởng thức kèm các loại rau thơm, chấm với muối tiêu chanh hấp dẫn.

Món này ngon nhất khi ăn nóng, thích hợp làm món nhậu lai rai trong những buổi tụ tập cùng bạn bè, người thân.

phương nam quán.jpg
Chuột đồng quay lu có lớp da giòn rụm, bên trong thịt mềm, tươm mỡ rất hấp dẫn. Ảnh: Phương Nam Quán - Cao Lãnh

Chị Mai Chi (TPHCM) từng có dịp thưởng thức chuột đồng quay lu ở huyện Cao Lãnh cũ cho biết, bản thân ban đầu cảm thấy dè chừng, có chút e ngại khi nghe hướng dẫn viên giới thiệu về món ăn.

Tuy nhiên, sau khi mạnh dạn nếm thử, chị thấy mùi vị của thịt chuột quay khác xa tưởng tượng, thậm chí ngon như món heo sữa quay mà chị từng ăn.

“Nếu chỉ nhìn hình thức món ăn thì khó ai nhận ra nó được chế biến từ thịt chuột nhưng biết nguyên liệu rồi, không phải thực khách nào cũng dám thử”, chị Chi hài hước chia sẻ.

Nữ du khách nhận xét, món chuột đồng quay lu có lớp da giòn rụm, còn phần thịt bên trong mềm mọng, tươm mỡ, ăn béo ngậy và có vị ngọt thơm rất riêng.

Khi ăn thịt chuột quay cùng muối tiêu chanh và rau răm, chuối chát, cà chua, dưa leo…, chị không có cảm giác ngấy vì dầu mỡ.