Đại gia công nghệ Trung Quốc đua nhau nhái Apple Store

Tháng 9 năm nay, nhà sản xuất drone DJI mở cửa hàng “đinh” tại khu vực Causeway Bay náo nhiệt của Hồng Kông. Một khu vực ở tầng trệt được vây quanh bởi lưới đen giống như một cái lồng, cho phép khách hàng dùng thử máy bay. Tầng hai mô phỏng viện bảo tàng với các bức tường trang trí bằng ảnh rừng trúc tại Kyoto (Nhật Bản) được đóng khung; con thuyền lướt bọt trắng xóa tại Philippines; trang trại tại Hà Lan chụp từ trên cao. Tầng 3 là nơi sửa chữa.

DJI đã thành lập được 10 năm nhưng bán tại cửa hàng là một điều hoàn toàn mới. Không như các doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc khác, DJI nổi tiếng hơn ở nước ngoài. Khoảng 80% doanh thu đến từ thị trường quốc tế, hơn một nửa đến từ Mỹ.

Nước Mỹ đã dạy cho DJI bài học về giá trị của các cửa hàng truyền thống, theo Michael Perry, Giám đốc đối tác chiến lược của công ty. Giao dịch với Apple đặt drone Phantom 4 tại hơn 400 Apple Store khắp thế giới, dẫn đến doanh thu tăng mạnh và khiến DJI nghĩ nhiều hơn về mở rộng sự hiện diện trong cửa hàng.

Năm ngoái, DJI mở các cửa hàng tại Thâm Quyến, Bắc Kinh (Trung Quốc), Seoul (Hàn Quốc) và Hồng Kông. “Có một nơi để người dùng nhìn thấy máy bay và bay thử lần đầu tiên rất quan trọng. Chúng tôi muốn khách hàng đến xem, sờ và đặt câu hỏi”, ông Perry nói.

DJI không đơn độc. Tại thị trường TMĐT lớn nhất hành tinh, các công ty công nghệ hàng đầu đang dành sự chú ý lớn hơn vào cửa hàng vật lý. Đồng sáng lập Jack Ma của Alibaba gây ngạc nhiên cho các cổ đông khi viết trong lá thư gửi ngày 13/10, có đoạn “Các đối tác TMĐT thuần túy sẽ sớm đối mặt với thách thức khủng khiếp”. Ngày nay, khi người dùng Internet không còn tăng trưởng 2 chữ số, “trong vài năm tới, chúng ta chuẩn bị đón nhận sự ra đời của ngành bán lẻ được hình dung lại, dẫn dắt bởi sự kết hợp giữa trực tuyến, ngoại tuyến, hậu cần và dữ liệu”.

CEO Alibaba Daniel Zhang phát biểu trong báo cáo kết quả kinh doanh ngày 2/11 rằng cơ hội lớn nhất trong TMĐT là hợp tác với bán lẻ. “Trực tuyến và ngoại tuyến sẽ trở thành trải nghiệm xuyên suốt, không chỉ trong tương tác khách hàng mà trong cả hoạt động kinh doanh”.

Năm 2015, Alibaba chi 4,6 tỷ USD mua 20% cổ phần trong chuỗi bán lẻ điện tử Suning. Người tiêu dùng có thể đến khoảng 1.600 điểm để thử hàng hóa trước khi quyết định có mua qua mạng hay không. Trong tháng 10 vừa qua, hai công ty thông báo kế hoạch đầu tư 1 tỷ nhân dân tệ (148 triệu USD) để mở quỹ mạo hiểm TMĐT nhằm quản lý sự xuất hiện của Suning trên các trang Alibaba và củng cố dịch vụ khách hàng.

Các thương hiệu khác lại đầu tư trực tiếp vào mô hình mua sắm tương tự Apple Store, nơi khách hàng được dùng thử và đề nghị nhân viên bán hàng giải đáp thắc mắc. Sự chuyển dịch thấy rõ nhất trong kinh doanh smartphone, theo CK Lu, nhà phân tích thị trường tại Gartner. Nửa sau năm 2015, khoảng 30% di động mua tại Trung Quốc được đặt qua mạng; 6 tháng đầu năm 2016, con số giảm xuống hơn 20%.

Huawei, nhà sản xuất điện thoại lớn thứ 3 thế giới, điều hành 515 cửa hàng khắp Trung Quốc và bắt tay với các chuỗi bán lẻ. 5 năm trước, bộ phận smartphone của công ty còn chưa tồn tại. Colin Giles, Phó Chủ tịch mảng tiêu dùng Huawei, cho biết các cửa hàng truyền thống mang lại lợi ích lớn cho công ty. “Người dùng Trung Quốc chắc chắn tìm kiếm trải nghiệm mua sắm cao cấp”.

Xiaomi, cái tên quen mặt vì các đợt bán hàng chớp nhoáng trên mạng, đang tìm tới bán lẻ để nâng cao hình ảnh thương hiệu và khuyến khích người dùng tiêu tiền trên các ứng dụng của mình. Những cửa hàng 36 Mi Home của Xiaomi trưng bày smartphone mới nhất cùng các đồ điện tử khác. Theo Xiaomi, công ty sẽ mở 1.000 cửa hàng nữa trong 5 năm tới tại quê nhà. Jessie Ding, nhà phân tích của Canalys, nhận định các cửa hàng ngày càng quan trọng hơn vì mang đến cơ hội trình diễn giá trị sản phẩm. Chính sự yếu kém trong mảng này đã khiến Xiaomi bị đối thủ qua mặt.

Cùng quan điểm với Ding, Shaun Rein, Giám đốc quản lý China Market Research, cho rằng thị trường điện tử bão hòa đã tăng thêm gánh nặng cho các doanh nghiệp. “Nó là điều bắt buộc khi khách hàng Trung Quốc ngày càng có thị hiếu tốt hơn và sẵn sàng chi nhiều hơn. Họ muốn có trải nghiệm bán lẻ riêng tư. Nếu họ chi nhiều hơn, họ quan tâm đến các dịch vụ tiếp theo”.