- Luật Tiếp cận thông tin vừa được QH biểu quyết thông qua với tỉ lệ 88,46% tán thành.

Khi luật ở dự thảo, nhiều ý kiến thảo luận xoay quanh quy định về những thông tin công dân không được tiếp cận (điều 6).

Theo đó, công dân không được tiếp cận những thông tin thuộc bí mật nhà nước, bao gồm những thông tin có nội dung quan trọng thuộc lĩnh vực chính trị, quốc phòng, an ninh quốc gia, đối ngoại, kinh tế, khoa học, công nghệ, các lĩnh vực khác theo quy định của luật.

{keywords}
Ảnh: Hoàng Long

Khi thông tin thuộc bí mật nhà nước được giải mật thì công dân được tiếp cận theo quy định của luật này.

Công dân cũng không được tiếp cận những thông tin mà nếu để tiếp cận sẽ gây nguy hại đến lợi ích của Nhà nước, ảnh hưởng xấu đến quốc phòng, an ninh quốc gia, quan hệ quốc tế, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng, gây nguy hại đến tính mạng, cuộc sống hoặc tài sản của người khác; thông tin thuộc bí mật công tác; thông tin về các cuộc họp nội bộ của cơ quan; các tài liệu do cơ quan soạn thảo cho công việc nội bộ.

Trong các thông tin công dân không được tiếp cận còn có “ý kiến của các chuyên gia trong quá trình hoạch định chính sách”, nhưng qua tiếp thu ý kiến ĐBQH, điểm này đã được loại bỏ.

Cũng có những thông tin công dân được tiếp cận có điều kiện: Thông tin liên quan đến bí mật kinh doanh được tiếp cận trong trường hợp chủ sở hữu bí mật kinh doanh đó đồng ý.

Thông tin liên quan đến bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân được tiếp cận trong trường hợp được người đó đồng ý; thông tin liên quan đến bí mật gia đình được tiếp cận trong trường hợp được các thành viên gia đình đồng ý.

Trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, cơ quan nhà nước quyết định việc cung cấp thông tin liên quan đến bí mật kinh doanh, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình trong trường hợp cần thiết vì lợi ích công cộng, sức khỏe của cộng đồng theo quy định của luật có liên quan.

Từ chối cung cấp thông tin nếu không trả phí

Luật nghiêm cấm các hành vi cố ý cung cấp thông tin sai lệch, không đầy đủ, trì hoãn việc cung cấp thông tin; hủy hoại thông tin; làm giả thông tin; cung cấp hoặc sử dụng thông tin để chống lại Nhà nước CHXHCN Việt Nam, phá hoại chính sách đoàn kết, kích động bạo lực; cung cấp hoặc sử dụng thông tin nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín, gây kỳ thị về giới, gây thiệt hại về tài sản của cá nhân, cơ quan, tổ chức; cản trở, đe dọa, trù dập người yêu cầu, người cung cấp thông tin.

Theo luật, cơ quan nhà nước có thể từ chối cung cấp thông tin nếu đó là thông tin công dân không được tiếp cận, không thuộc trách nhiệm cung cấp; đã được cung cấp hai lần cho chính người yêu cầu; vượt quá khả năng đáp ứng hoặc làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ quan; hoặc do người yêu cầu cung cấp thông tin không thanh toán chi phí thực tế để in, sao, chụp, gửi thông tin qua dịch vụ bưu chính, fax.

Cơ quan nhà nước phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do từ chối cung cấp thông tin.

Luật dự kiến có hiệu lực từ 1/7/2018.

Chung Hoàng