Đề nghị kiểm toán tài chính và giá điện 2019

Thảo luận tại tổ về tình hình kinh tế xã hội sáng nay, nhiều ĐBQH lên tiếng về việc tăng giá điện vừa qua gây bức xúc dư luận.

Lương tăng 1 đồng, truợt giá 2 đồng

ĐB Tạ Văn Hạ, tỉnh Bạc Liêu cho rằng việc tăng giá điện vừa rồi bị người dân phản ảnh là do chưa có sự nghiên cứu thật kỹ.

ĐB Tạ Văn Hạ

“Làm sao có chuyện đến khi dân phản ánh, Thủ tướng chỉ đạo thanh tra ai quyết định tăng giá, rồi Bộ lập 3 đoàn về để kiểm tra”, ông Hạ nhấn mạnh.

ĐB tỉnh Bạc Liêu cũng lưu ý về việc mỗi lần tăng lương vì sao người lao động lại không phấn khởi. “Vì tốc độ trượt giá quá lớn. Lương chưa tăng đã trượt giá, lương tăng 1 đồng truợt giá 2 đồng”, ĐB Hạ nói.

Theo ông, Chính phủ phải có đánh giá tác động để có giải pháp bình ổn giá, phải nghiêm túc đánh giá trong điều hành chính sách và kinh tế của đất nước.

Lo giá điện tiếp tục tăng

Phó chủ nhiệm UB Khoa học Công nghệ và Môi trường Trần Văn Minh cho rằng giá xăng dầu thời gian vừa qua đã tăng nhiều đợt với giá trị khá lớn. “Vừa qua, giá dầu giảm 1 chút, chúng ta cũng giảm, nhưng giảm rất ít, 2-3 chục đồng/lít và giá dầu là yếu tố rất khó lường vì phụ thuộc vào thị trường thế giới…”, ĐB Minh dẫn chứng.

Về giá điện tăng, ĐB Minh băn khoăn: “Liệu có dừng ở đấy không, tôi cho rằng, xu hướng sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới”.

Ông phân tích nguồn điện hiện nay phụ thuộc vào mấy nguồn chủ lực. Nguồn thứ nhất là thủy điện thì cũng đã khai thác gần hết công suất, khoảng trên 80%. Số còn lại chủ yếu là thủy điện nhỏ, không đáng bao nhiêu.

“Cho nên chắc chắn chúng ta không có kỳ vọng vào tăng nguồn điện từ thủy điện”, ĐB Quảng Ninh cảnh báo.

Phó chủ nhiệm UB Khoa học Công nghệ và Môi trường Trần Văn Minh

Về nguồn khí, ông Minh nhận xét là không dồi dào, còn nguồn năng lượng tái tạo đang đẩy rất mạnh năng lượng điện gió, điện mặt trời nhưng đang vướng trong triển khai.

“Như thế, bù năng lượng bằng nguồn năng lượng tái tạo trong thời gian tới có thể nói là còn đang khó khăn và chưa khả thi”, ông phân tích.

Theo ĐB Minh, Việt Nam chỉ còn tập trung vào nguồn năng lượng cuối cùng là nhiệt điện - điện than. Nhưng điện than đang thực hiện theo lộ trình tiếp cận giá thị trường.

“Điện sẽ tiếp tục tăng giá vì nhiên liệu than cũng đang tăng giá. Đây là dạng năng lượng chi phí khá cao, nên tỷ trọng điện than sẽ tăng lên, theo dự kiến báo cáo thì năm 2019 đã chiếm 47,3%.  Nói riêng về giá điện thì vừa qua đã tăng và xu hướng sẽ tiếp tục tăng. Còn thời điểm tăng phụ thuộc vào nhiều yếu tố”, ông nói.

Phó chủ nhiệm UB Kinh tế Nguyễn Đức Kiên cho rằng do truyền thông trong việc tăng giá điện yếu, nhiều người chưa tiếp cận đầy đủ thông tin nên nói EVN và Bộ Công thương như tội phạm truy tố đến nơi.

Theo ông, năm 2018 Chính phủ giữ không tăng giá điện nên vênh với yếu tố thị trường, lẽ ra phải tăng lúc đó và phải kịp thời cung cấp thông tin cho báo chí.

"Bây giờ 3 năm rồi ta không có nhà máy điện nào hoà lưới nhưng nhu cầu sử dụng toàn hệ thống tăng lên", ông Kiên lưu ý.

'Tổng thể lại chỉ tăng 8,36% giá điện thôi'

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng việc ổn định giá cả tạo ra niềm tin cho nhân dân, DN và xã hội.

Ông phân tích, điện là vật tư chiến lược, thiếu thì không biết thế nào. Dự báo năm nay công suất phải tăng 11,24% mới đảm bảo cho sản xuất và đời sống.

Do đó phải có chính sách hợp lý về giá để thu hút đầu tư. Đây là yêu cầu sống còn, nhất là trong điều kiện EVN sản xuất điện đang giảm và mua ngoài. Vì vậy, theo Phó Thủ tướng không có giá hợp lý thì không ai bỏ tiền đầu tư.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ

Phó Thủ tướng cho hay, năm 2018 chưa hội đủ yếu tố tăng giá điện. Nhưng năm 2019 than tăng giá 2 lần 7.332 tỷ đồng, giá khí bao tiêu tăng 5.832 tỷ đồng. Hai khoản này phải tính toán và trình trước ngày 19/3 thì ngày 20/3 mới được tăng giá điện.

“Lợi nhuận của EVN chỉ là 3% thôi, tương ứng với 20.000 tỷ bởi vì trong lúc khó khăn thì EVN phải thắt lưng buộc bụng thôi. Do đó tổng thể lại chỉ tăng 8,36% giá điện thôi”, Phó Thủ tướng giải thích.

Về thời điểm tăng giá điện vào tháng 3, ông Huệ cho biết thời gian này vừa Tết xong, sức mua giảm, rồi giá xăng dầu thế giới thường giảm vì hết mùa đông. Đến tháng 4 có năm rét còn chẳng tắm biển được.

“Năm nay nắng như đổ lửa, rồi tháng 5 lại lạnh như mùa đông. Chẳng Chính phủ nào dự báo được hoa sữa nở vào mùa hè. Rồi giá xăng dầu tăng do vấn đề địa chính trị cấm nhập khẩu xăng dầu từ 8 nước. Giờ cái chắc chắn nhất bây giờ là chẳng có gì chắc chắn cả, thế giới đang bất định. Chúng tôi báo cáo thêm để có chia sẻ của QH, Chính phủ vẫn sẽ tiếp tục theo dõi, bổ sung”, Phó Thủ tướng nói.

Ông cho biết, Chính phủ sẽ tiếp tục điều tra nghiên cứu số người trung lưu dùng trên 200 số thì sẽ có việc tăng lên và không có nước nào không dùng cách tính bậc thang để ủng hộ người nghèo, tiết kiệm điện năng.

Về minh bạch giá điện, ông Huệ cho hay, hàng năm đều có kiểm toán độc lập và kiểm toán nhà nước vào. 

“Thanh tra Chính phủ đang tiếp tục thanh tra làm kỹ hơn và tôi cũng báo cáo Thủ tướng cho Kiểm toán tập trung vào báo cáo tài chính và giá điện năm 2019, nếu có sai sót thì rút kinh nghiệm, còn đúng thì phải khẳng định”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh giải trình lý do tăng giá điện đúng mùa nóng

Bộ trưởng Công thương thừa ủy quyền của Thủ tướng báo cáo QH về tình hình điều hành giá điện, giá xăng dầu.

Thu Hằng - Hồng Nhì