Trên cơ sở kinh nghiệm thu được từ những hoạt động ở Iraq và Afghanistan, Cơ quan tình báo hải quân đánh bộ (HQĐB) Mỹ-MCIA đã tiến hành khai thác, nghiên cứu văn hoá các nước đối tượng tác chiến mà MCIA gọi là “địa hình văn hoá”, trên cơ sở đó tổ chức bồi dưỡng, tăng cường “kỹ năng văn hoá” (tức các thủ đoạn của “tình báo văn hoá”) cho các binh sĩ trong lực lượng HQĐB, mà hàng đầu là các nhân viên tình báo của lực lượng này.

{keywords}
Ảnh minh họa. Ảnh: CIA

MCIA đã đưa ra những kết luận sau:

Thứ nhất, văn hoá đơn giản là một yếu tố khác của địa hình. Địa hình văn hoá tồn tại song song với địa hình địa lý và có thể chia nhỏ thành các bộ phận hợp thành, được nghiên cứu và khai thác để thực hiện các nhiệm vụ quân sự. Việc nghiên cứu địa hình văn hoá là một phần hợp thành của quá trình vạch kế hoạch tham mưu và chuẩn bị tình báo cho chiến trường.

Thứ hai, tất cả binh sĩ HQĐB phải có những hiểu biết cơ bản về văn hoá, cả văn hoá Mỹ và văn hoá nước ngoài, để họ có thể cảm nhận sự tác động của văn hoá đến việc hoàn thành nhiệm vụ của họ. Huấn luyện về các nền văn hoá cụ thể chỉ có thể tiến hành một khi xây dựng được nền tảng cơ sở, cũng giống như một binh sĩ HQĐB phải học cách sử dụng la bàn và bản đồ trước khi xử lý một mẫu địa hình cụ thể.

Thứ ba, “tình báo văn hoá” là quá trình bổ sung thông tin văn hoá chi tiết hơn vào chu trình tình báo từ mọi nguồn, và vì vậy là một nhiệm vụ tình báo đặc thù. Huấn luyện văn hoá và nghiên cứu địa hình văn hoá là nhiệm vụ mà tất cả binh sĩ HQĐB, chứ không riêng nhân viên tình báo, phải đảm nhiệm và thực hiện như một phần của đào tạo, huấn luyện chuyên môn.

Thứ tư, huấn luyện tình báo văn hoá không phải là huấn luyện về tính nhạy bén. Thay vì tập trung vào “làm sao đừng để phạm lỗi”, sẽ tập trung vào “làm sao sử dụng thông tin văn hoá để thực hiện nhiệm vụ”. Nghiên cứu địa hình văn hoá phải là một phương tiện nâng cao năng lực chiến đấu.

Từ những kết luận trên của MCIA, HQĐB Mỹ đã thành lập Trung tâm học tập văn hoá tác chiến nâng cao (CAOCL) có nhiệm vụ hỗ trợ huấn luyện văn hoá cho các binh sĩ trong toàn lực lượng. Được đặt tại Quantico, thực chất, Trung tâm là cơ sở đào tạo-huấn luyện chuyên cung cấp thông tin về văn hoá, ngôn ngữ, phong tục, tập quán các nước cho đội ngũ sĩ quan, binh sĩ - đặc biệt là nhân viên tình báo thuộc lực lượng HQĐB.

Trong hoạt động của mình, CAOCL phát triển mối quan hệ công tác với tất cả các trường đào tạo nghiệp vụ thuộc các bộ tư lệnh tác chiến khác và tích cực hỗ trợ các đơn vị đang triển khai quân. CAOCL cũng cộng tác chặt chẽ với MCIA để đề ra những yêu cầu huấn luyện văn hoá và tình báo văn hoá cho toàn quân nói chung.

MCIA cũng cho ra đời một loạt sản phẩm phục vụ cho công tác huấn luyện tình báo văn hoá như “thẻ thông minh văn hoá” dành cho lực lượng triển khai, các tài liệu hướng dẫn về văn hoá trên chiến trường, các sách nghiên cứu tình báo văn hoá chuyên sâu, các tài liệu nghiên cứu chi tiết các nền văn hoá quân sự nước ngoài.

Nhờ đó ví như, chỉ cần qua một cái nháy chuột, người lính Mỹ ở các đơn vị triển khai có thể được cung cấp một giao diện rộng rãi, rõ ràng về những mối quan hệ trong các bộ tộc, ranh giới bộ tộc.. ở Iraq.

Các nhóm phân tích và nghiên cứu thuộc MCIA và CAOCL định kỳ thực hiện những chuyến đi dã ngoại để tiến hành các cuộc phỏng vấn văn hoá, khảo sát địa hình văn hoá và kiểm tra lại các thông số nghiên cứu.

Hai cơ quan này tìm hiểu các kho tàng văn hoá lớn, tiến hành các phân tích, nghiên cứu văn hoá chuyên sâu, thử nghiệm các tác động phản hồi văn hoá để cung cấp sản phẩm cho các hoạt động tình báo của HQĐB và của toàn quân. MCIA cũng cung cấp các sản phẩm tình báo văn hoá cho các đối tác và các quốc gia đồng minh.

Với sự trợ giúp của MCIA và CAOCL, Trường tình báo HQĐB và Trung tâm huấn luyện tình báo dành cho hải quân và HQĐB  Mỹ (đặt tại bang Virgina) đã xây dựng được loạt bài giảng tình báo văn hoá và hội nhập các bài giảng này vào chương trình giảng dạy nói chung.

Các học viên tình báo học tập tại đây được tiếp thu một khoá cơ bản về văn hoá và tác động của văn hoá đối với tác chiến, chiến dịch; được trang bị các kỹ thuật đặc thù trong tình báo văn hoá. Họ cũng được giảng về giá trị của các nhân tố văn hoá đặc thù (các yếu tố của địa hình văn hoá), các thủ đoạn thu thập thông tin tình báo văn hoá, cuối cùng, học cách sử dụng các thông tin đó trong hoạt động tác chiến của mình.

Một trong những nội dung được đưa vào chương trình huấn luyện là Lộ trình chuyển đổi ngoại ngữ quân sự, là chương trình đào tạo ngoại ngữ tích cực dành cho cho các trường đào tạo nghiệp vụ, các căn cứ và trạm lớn.

Tình báo văn hoá đang trở thành sợi chỉ xuyên suốt mọi nỗ lực phân tích của tình báo HQĐB và cộng đồng tình báo Mỹ nói chung. Như vậy, “địa hình văn hoá” được coi ngang hàng các yếu tố khác của địa hình chiến trường.

Xem tin thời sự quốc tế trên VietNamNet

Nguyên Phong

Bí mật hoạt động trước đây của CIA ở Philippines

Bí mật hoạt động trước đây của CIA ở Philippines

Từ giữa những năm 1950, các căn cứ Mỹ ở Philippines nằm dưới sự chỉ đạo của các Đại tá CIA Edward Lansdale và Lucien Conein.

CIA cảnh báo Nga về 'hậu quả' nếu liên quan tới hội chứng Havana

CIA cảnh báo Nga về 'hậu quả' nếu liên quan tới hội chứng Havana

Giám đốc Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) cảnh báo Nga về các hậu quả nếu Moscow bị phát hiện liên quan đến những tổn thương thần kinh bí ẩn, gọi chung là "hội chứng Havana" ở các nhà ngoại giao Mỹ.