Cần kết nối giao thông hơn cần ưu đãi thuế

Khi trao đổi với các chủ đầu khu công nghiệp (KCN), nhiều nhà đầu tư nước ngoài khẳng định, họ không cần được Chính phủ Việt Nam ưu đãi thuế cao mà điều họ cần là hệ thống hạ tầng kết nối giao thông tốt. Từ đó, giảm được chi phí hoạt động của DN.

Thông tin trên được ông Phan Văn Chính - Phó Tổng Giám đốc IDICO - chia sẻ tại “Diễn đàn Bất động sản Công nghiệp Việt Nam 2022”, do VIR tổ chức sáng 24/5.

Theo ông Chính, trong cơ cấu của DN gồm có thiết kế, sản xuất và phân phối thì phần sản xuất nằm ở đáy của hình parabol, còn lại thiết kế và chi phí chiếm phần lớn. Do đó, chi phí logistics rất ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của công ty. Nhà đầu tư nước ngoài mong muốn có hạ tầng giao thông tốt để chi phí logistics xuống thấp nhất, giúp lợi nhuận tăng nhanh. Điều này còn cần thiết hơn việc được miễn giảm, ưu đãi thuế. 

Một dự án cầu chậm dài chưa đầy 500m nhưng chậm tiến độ nhiều năm tại TP. Thủ Đức, TP.HCM (ảnh: Trần Chung)

Rõ ràng, việc thiếu đồng bộ trong kết nối hạ tầng giữa các địa phương khiến chi phí logistics tăng cao là một trong những rào cản khiến môi trường đầu tư của Việt Nam mất điểm.

Dẫn chứng khác được Tổng Giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam - bà Trang Bùi - đưa ra là một số nhà đầu tư khi được giới thiệu dự án hạ tầng A hoặc B hoàn thành vào năm 2025, nhưng chính họ cũng nắm thông tin, nói luôn công trình đó sẽ chậm tiến độ, cộng thêm từ 3-5 năm mới có thể xong.

Đại diện Cushman & Wakefield Việt Nam thông tin, Việt Nam đang chi tiêu khoảng 5,8% GDP đầu tư cho cơ sở hạ tầng, nhưng phần lớn dự án đều bị trễ tiến độ. Giao thông kết nối các điểm không có, chi phí logistics của Việt Nam được xếp ở mức cao nhất châu Á nên nhiều nhà đầu tư không dám vào đặt nhà máy.

Ngoài điểm nghẽn về logistics, ông Nguyễn Công Ái, Phó Tổng Giám đốc KPMG Việt Nam, cho rằng, điểm nghẽn về thủ tục đầu tư cũng cần giải quyết cho các KCN để đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án.

Gỡ nghẽn, đón tỷ USD

Theo thống kê, đầu năm 2020, Việt Nam có 335 KCN với tổng diện tích khoảng 100.000 ha, trong đó, 260 KCN đã đi vào hoạt động với tỷ lệ lấp đầy khoảng 75,7%. Đến đầu năm 2022, cả nước có 291/395 KCN đã đi vào hoạt động với tỷ lệ lấp đầy khoảng 70,9%. 

Như vậy, bất chấp 2 năm đầy khó khăn bởi đại dịch Covid-19, Việt Nam vẫn hình thành thêm 60 khu công nghiệp, 31 KCN đi vào hoạt động. Bất động sản công nghiệp đang hưởng lợi lớn trong bối cảnh Việt Nam ngày càng trở thành mắt xích thiết yếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

2 năm vừa qua ghi nhận nhiều dự án FDI có dòng vốn lớn “chảy” vào Việt Nam như: Dự án nhà máy điện LNG Long An I&II có tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 3,1 tỷ USD; Dự án LG Display Hải Phòng 2,15 tỷ USD; Dự án Polytex Far Eastern Bình Dương 1,37 tỷ USD; Dự án nhà máy nhiệt điện Ô Môn II Cần Thơ 1,31 tỷ USD hay mới đây là Dự án của Tập đoàn Lego ở Bình Dương có giá trị 1 tỷ USD.

Chi phí logistics tại Việt Nam nằm trong top cao khu vực do hạ tầng giao thông kém (ảnh: Tuấn Kiệt)

Để gỡ điểm nghẽn logistics, bà Somhatai Panichewa - Tổng Giám đốc Amata Việt Nam - cho biết, Nhật Bản là quốc gia có chi phí vận chuyển rẻ do tốc độ di chuyển trên đường rất cao, di chuyển nhanh. 

Người Nhật ít sử dụng vận tải đương bộ bằng xe tải mà sử dụng đường sắt nhiều. Một đầu kéo có thể mang theo đoàn tàu nhiều container hàng với chi phí rẻ. Vận tải đường bộ chỉ như phần nhánh tỏa ra trong khi vận tải khối lượng lớn dựa trên trục chính là đường sắt.

Tiếp đó, một số sản phẩm như linh kiện điện tử muốn được vận chuyển bằng đường hàng không thì khả năng kết nối tại Việt Nam lại kém, tốc độ chậm, kẹt xe, đi nhanh kiểu gì từ các KCN đến các cảng hàng không. Do vậy, nhà chức trách cần giải quyết câu chuyện kết nối giao thông giữa các trung tâm sản xuất đến cảng, nếu sử dụng được phương án đường sắt là tốt trong bối cảnh hiện nay.

Tổng Giám đốc Amata khẳng định, dòng vốn FDI đang vào Việt Nam rất mạnh, cái cần là dọn dẹp nhà sạch sẽ, gọn gàng để đón khách. Việc “dọn dẹp” ở đây là ẩn dụ cho câu chuyện luật và cơ sở pháp lý. Chính quyền Trung ương cần hướng dẫn chính quyền địa phương để có tính nhất quán trong diễn giải và thực thi luật khi triển khai dự án ở các địa phương. Tính nhất quán rất quan trọng để đón dòng tiền của các đầu tư nước ngoài.

Ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Shinec, Chủ đầu tư KCN Nam Cầu Kiền (Hải Phòng), muốn cơ quan quản lý nhà nước đánh giá đúng tính chất khác nhau giữa bất động sản nhà và KCN bởi bất động sản công nghiệp phải gắn liền với hạ tầng như đường cao tốc, giao thông. Việc đầu tư vào KCN còn giúp cho phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Vị này chờ đợi các quyết sách của Quốc hội ra nhanh, tích hợp được các điều điều luật như Luật Đầu tư, Quy hoạch, Môi trường… giúp các đơn vị phát triển bất động sản công nghiệp triển khai dự án nhanh chứ không thể chờ thời gian xin dự án kéo dài, chậm nguồn cung mặt bằng cho công ty nước ngoài muốn tìm địa điểm sản xuất. 

Trần Chung 

Hơn 10 năm lao đao, dự án 2 tỷ USD 'hồi sinh'Dự án nhiệt điện Thái Bình 2 từng khiến Tập đoàn Dầu khí Việt Nam phải đau đầu đã chính thức 'hồi sinh' khi phát điện tổ máy số 1 chạy dầu lên lưới điện quốc gia.