Nhận diện các hình thức lừa đảo trực tuyến
Tại hội thảo trực tuyến “Phòng tránh lừa đảo trực tuyến”, số đầu tiên nằm trong chuỗi “GenZ: An toàn và hạnh phúc trên môi trường số” do Meta phối hợp cùng Hocmai tổ chức, các chuyên gia đã chỉ ra cách nhận diện các hình thức lừa đảo phổ biến trên môi trường mạng, cũng như cách để cha mẹ đồng hành cùng con trên Internet.
Theo các chuyên gia, 3 hình thức lừa đảo trực tuyến phổ biến nhất hiện nay bao gồm phishing, lừa đảo tài chính và lừa đảo tình cảm trực tuyến.
Theo chia sẻ của các chuyên gia, lừa đảo giả mạo phishing là phương thức lừa đảo mọi người chia sẻ hoặc đăng nhập các thông tin cá nhân của mình. Phương thức lừa đảo này có thể xuất hiện bằng email, tin nhắn văn bản giả mạo các brandname mà người dùng từng sử dụng hoặc tin tưởng.
Ông Ngô Tuấn Anh, CEO Công ty an ninh mạng thông minh SCS cho biết đây là phương thức lừa đảo thường gặp, khi người dùng nhập thông tin và tài khoản vào các website giả mạo, kẻ xấu sẽ có các công cụ tự động đổi mật khẩu và người dùng sẽ mất tài khoản ngay lập tức. “Chúng tôi khuyến cáo là hạn chế chia sẻ email với các nguồn không tin cậy, bởi một lúc nào đó, email của chúng ta sẽ nằm trong danh sách kẻ xấu nhắm đến”, ông Ngô Tuấn Anh nói.
Một hình thức khác được PGS.TS. Trần Thành Nam chia sẻ đó là lừa đảo tài chính với các chiêu thức từ thiện, cho vay, TMĐT hay các hành vi thanh toán trực tuyến khác. Trong khi đó, hình thức lừa đảo tình cảm qua mạng cũng là một trong những mối lo của các bậc cha mẹ hiện nay khi gặp gỡ, kết bạn, hẹn hò qua mạng xã hội, các ứng dụng trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến.
Theo PSG TS. Trần Thành Nam, khi tham gia các ứng dụng, hoạt động hẹn hò trực tuyến thì cũng nên biết bất kỳ ai trên Internet cũng có thể giả làm một người khác. Do đó, cần cẩn trọng khi hẹn hò trực tuyến.
Ông Nam cũng chỉ rõ một số dấu hiệu người dùng có thể nhận biết những mối nguy tiềm ẩn đó là đối tượng khiến bạn không thoải mái khi thể hiện sự vồ vập thái quá ngay lập tức; hình ảnh quá chuyên nghiệp hay muốn bạn rời khỏi ứng dụng hẹn hò ngay lập tức là sử dụng các phương tiện cá nhân hơn để trò chuyện; yêu cầu chuyển tiền hoặc thẻ quà tặng. “Bất kỳ một kẻ nào quen qua mạng với những mối quan hệ lãng mạn cũng có thể ẩn chứa nguy cơ là một kẻ lừa đảo”, ông Nam nói.
Từ kinh nghiệm của mình, MC Hồng Minh cho rằng lúc này, cha mẹ cần phân tích cho con hiểu để tìm hiểu các thông tin xác thực, nơi và giờ gặp gỡ; chia sẻ cho con khéo léo trong việc cung cấp các thông tin bảo mật của bản thân. Khi cha mẹ cảm nhận thấy đó là tình huống chưa an toàn thì cần tăng cường cảnh giác, tăng cường sự tương tác, trao đổi chia sẻ để con có thêm niềm tin và tạo cho con công cụ, tư duy tỉnh táo nhất định trong các mối quan hệ.
Cha mẹ cần đồng hành cùng con trên môi trường số
Khi đề cập đến các công cụ có thể giúp người dùng bảo vệ bản thân cũng như con em khỏi lừa đảo trực tuyến, bà Hồng Minh và ông Ngô Tuấn Anh cùng đồng thuận cho rằng, điều quan trọng là các bậc cha mẹ cần phải đồng hành để con có thể tự bảo vệ bản thân mình. “Khi chúng ta cùng con tạo dựng cuộc sống an toàn hạnh phúc trên môi trường số thì cần áp dụng nhiều yếu tố, trong đó sự đồng hành của cha mẹ là quan trọng nhất”, ông Ngô Tuấn Anh nói.
Theo chuyên gia an ninh mạng Ngô Tuấn Anh, các biện pháp kỹ thuật cơ bản để giảm thiếu nguy cơ bị tấn công trên mạng đó là các tài khoản, email, mạng xã hội nên kích hoạt chế độ xác thực 2 bước. Ông Tuấn Anh cũng cho biết hầu hết các hệ thống hiện nay đều sử dụng công nghệ này, người dùng cần phải kích hoạt để bảo vệ tài khoản.
Ngoài ra, cha mẹ có thể sử dụng một số giải pháp chặn lọc các nội dung độc hại để có thể bảo vệ con. Ông Ngô Tuấn Anh cho hay, hiện nay trên thị trường cũng đã có các giải pháp hoạt động hiệu quả. Các giải pháp kỹ thuật sẽ có thể chủ động thích ứng kịp thời với các nguy cơ trên mạng.