Thị trường BĐS đã thở phào ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thiết lập lộ trình rút ngắn tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn, thay vì áp dụng cứng nhắc một mức và tại một thời điểm như Dự thảo sửa đổi Thông tư 36 trước đó. 

Lộ trình siết tín dụng BĐS

Theo quy định tại Thông tư 06, hệ số rủi ro của các khoản phải đòi để kinh doanh bất động sản tăng từ 150% lên 200%, thay vì 250% như dự kiến; tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn giữ nguyên 60% đến hết năm 2016 rồi hạ dần...

Ông Nguyễn Tú Anh, Phó vụ trưởng Vụ chính sách cho hay, NHNN hiện có bộ phận chuyên trách phân tích, đánh giá về rủi ro tín dụng ở lĩnh vực bất động sản. Số liệu cập nhật 6 tháng gần đây cho thấy, tỷ trọng tín dụng đổ vào cho vay bất động sản có xu hướng giảm dần, hiện chỉ chiếm 8,32% tổng dư nợ tín dụng. Trong đó, tín dụng cho người mua nhà từ nguồn thu nhập chỉ đạt hơn 13%.

“Sắp tới, NHNN sẽ có điều chỉnh rất lớn về quản lý tín dụng ngân hàng theo hướng bền vững hơn. Nếu NHNN cố gắng giữ ổn định vĩ mô - lạm phát và lãi suất, thì những rủi ro bất động sản hoàn toàn có thể kiểm soát được”, ông Tú Anh nhấn mạnh.

{keywords}
Dòng tín dụng ảnh hưởng tới thị trường BĐS

Việc sửa đổi Thông tư 36 của NHNN là phát đi một thông điệp mạnh mẽ vào thị trường BĐS với các thành phần liên quan, mà đặc biệt là các chủ đầu tư. Ngay lập tức, giới đầu tư bất động sản đã liên tục phản đối và cho rằng, nếu sửa đổi Thông tư 36 như dự kiến ban đầu thì sẽ gây hệ lụy nghiêm trọng đến thị trường bất động sản, cũng như nền kinh tế.

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã có văn bản gửi NHNN đề nghị chưa sửa đổi Thông tư 36. Theo HoREA, thị trường bất động sản Việt Nam đang phụ thuộc rất lớn vào 2 nguồn vốn gồm: tín dụng ngân hàng và vốn huy động từ khách hàng. Đặc biệt, hoạt động đầu tư phát triển, kinh doanh bất động sản có tính chất trung, dài hạn, nhưng trên thực tế chưa có cơ chế đầy đủ để tạo lập nguồn vốn đầu tư, nguồn vốn tín dụng trung hạn, dài hạn.

Trong khi đó, ông Nguyễn Quốc Hiệp, chủ tịch công ty GP Invest chỉ ra thực tế, các dự án được “bơm” vốn vay nhiều lại có mối quan hệ với các ngân hàng thân hữu. Do đó, theo ông Hiệp, NHNN cần siết chặt quản lý, không cho phép doanh nghiệp đã là chủ đầu tư bất động sản thì không đồng thời được làm tín dụng, kiểu “lấy tiền tay trái, cho vay tay phải”. Bởi đây chính là rủi ro hiện hữu, có nguy cơ vỡ trận rất lớn.

Trước đó, NHNN khẳng định, việc điều chỉnh Thông tư 36 sẽ không ảnh hưởng đến thị trường BĐS. Tín dụng BĐS đã tăng mạnh trong 2 năm qua và cao hơn mức bình quân tăng trưởng tín dụng chung, nên cần phải điều chỉnh nhằm giảm rủi ro.

Vấn có nguồn vốn cho BĐS

Ông Vũ Văn Phấn, Phó cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng), tín dụng nói chung và BĐS nói riêng đang có nợ xấu, nhưng vẫn trong ngưỡng an toàn.

“Thủ tướng đã chỉ đạo trong hội nghị vừa qua là lưu ý về tín dụng cho BĐS. Do đó, các ngân hàng cho vay cần xem xét, thẩm định kỹ hơn đề phòng rủi ro. Thực tế, phân khúc BĐS cao cấp, nghỉ dưỡng đang nỏ rộ năm nay, nhưng người mua lại không dựa nhiều vốn vay, mà chủ yếu là doanh nghiệp vay thôi. Do đó, cảnh báo các dự án hay chủ đầu tư vay quá lớn” - ông Phấn nói.

{keywords}
Dòng vốn cho các dự án nhà giá rẻ đang được thị trường quan tâm

Theo đánh giá của các chuyên gia, năm 2017, tín dụng BĐS sẽ được kiểm soát chặt chẽ nhưng với những dự án tốt, việc tiếp cận dòng vốn này sẽ không quá bi quan. Đặc biệt với các dự án nhà ở dành cho người thu nhập thấp, theo đại diện từ phía cơ quan chức năng vẫn có một dòng vốn ưu đãi cho nhóm đối tượng này.

Ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam (VNREA) cho biết, chỉ đạo của Chính phủ đã “uốn” các doanh nghiệp chuyển hướng đầu tư vào phân khúc nhà ở giá rẻ là rất cần thiết và kịp thời. Nhất là Thủ tướng đã đồng ý triển khai gói tín dụng 50-60 nghìn tỷ đồng dành cho phân khúc này sẽ giúp kích thích điều chỉnh cơ cấu sản phẩm phù hợp thị trường.

Để thị trường phát triển bền vững, hướng đến nhu cầu thực, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng, cần có chính sách tín dụng ổn định dành cho người mua nhà để ở.Đại diện HoREA nêu kiến nghị về chương trình tín dụng dành cho những người mua nhà đầu tiên, với thời hạn vay 20 năm, có thể không cố định được lãi suất như nhiều nước phát triển nhưng phải có công thức tính, chẳng hạn lấy lãi suất bình quân của 5 ngân hàng hàng đầu cộng với biên độ phù hợp mỗi năm để điều chỉnh lãi suất, giúp khách hàng yên tâm.

Về nguồn vốn mới để phát triển nhà ở xã hội, ông Nam cho biết, luật Nhà ở 2014 và Nghị định số 100/2015/NĐ-CP về phát triển, quản lý nhà ở xã hội của Chính phủ đã quy định hai nguồn vốn để phát triển nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ là nguồn vốn từ các ngân hàng thương mại và nguồn vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội.

Ông Sử Ngọc Khương - giám đốc đầu tư Công ty Savills Việt Nam - cũng đồng tình rằng thời gian qua có sự lệch pha về phân khúc nhà ở. “Nhưng thời gian gần đây, nhiều doanh nghiệp đã tập trung phát triển nhà giá thấp, chấp nhận lợi nhuận thấp nhưng bán được nhiều sản phẩm và đó là tín hiệu tốt cho thị trường", ông Khương nhìn nhận.

D.Anh