Giá thịt lợn cứ cao quá, người tiêu dùng quay lưng không ăn nữa

Bà con nông dân gánh phần lớn thiệt hại

Trao đổi với báo chí vào chiều cuối năm 2019 về dịch tả lợn châu Phi và tình hình tái đàn để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước năm 2020, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường thừa nhận, năm nay Việt Nam không may khi dịch tả lợn châu Phi tràn vào. Nước láng giềng Trung Quốc còn gặp khủng hoảng vì dịch bệnh này.

"Ở Việt Nam, dịch tả lợn châu Phi bắt đầu từ 1/2/2019. Qua quá trình ứng phó với dịch bệnh, chúng ta rút được ra rất nhiều bài học. Trong đó, bài học đầu tiên mà nhận được là về vấn đề an ninh lương thực, phải coi đây là nhiệm vụ số một trong sản xuất nông nghiệp. Lơ là một cái sẽ chết ngay”, Bộ trưởng Cường nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, dịch tả lợn châu Phi khiến chúng ta phải tiêu hủy gần 6 triệu con lợn, song đàn lợn hạt nhân vẫn giữ được an toàn và gần như nguyên vẹn

Theo người đứng đầu ngành nông nghiệp, đến giờ phút này tổng đàn lợn bị tiêu hủy gần 6 triệu con với sản lượng tương đương khoảng 340.000 tấn thịt. Song, điều xót xa nhất chính là thiệt hại này lại rơi vào phần lớn bà con nông dân, những người chăn nuôi nhỏ lẻ, yếu thế. Những cơ sở sản xuất lớn họ có đà để lấy lại lại được những gì đã mất.

Thời điểm cao nhất rơi vào tháng 5, tháng 6 năm 2019. Tiêu hủy đỉnh điểm tháng 5 là 1,270 triệu con lợn, đến nay lượng lợn tiêu hủy giảm chỉ còn 40.000 con, tức đã giảm được khoảng 97 nghìn con so với thời kỳ cao điểm. 80% số xã bệnh này không quay lại. Hiện 3 tỉnh 100% số xã không có dịch quay trở lại.

Bộ trưởngcũng cho biết, tháng 10 năm 2019, khi dịch bệnh giảm, các địa phương đã có chủ trương tập trung tái đàn. Điều đáng mừng là chúng ta giữ được lực lượng hạt nhân bao gồm 109.000 con lợn cụ kỵ, ông bà, giữ được 2,7 triệu lợn nái. Hơn nữa, ngay cả những ngành dịch vụ trong hệ sinh thái chăn nuôi vẫn giữ được nguyên.

Đặc biệt, các tổ hợp chăn nuôi lớn, nhất là 17 doanh nghiệp chăn nuôi lớn, chỉ bị tổn thương một số rất nhỏ, đa phần giữ được nguyên vẹn.

Tìm sinh kế mới cho người chăn nuôi nhỏ

Theo Bộ trưởng Cường, dịch bệnh xảy ra gây thiệt hại lớn, song chúng ta đã rút được ra được nhiều bài học kinh nghiệm từ cơ quan chỉ đạo cho đến người dân, trong đó hiểu được thế nào là chăn nuôi an toàn sinh học. Làm an toàn sinh học triệt để thì bệnh dịch này dù rằng chưa có vắc xin phòng ngừa vẫn giữ được đàn.

Ông Cường cho rằng các địa phương phải tìm sinh kế mới cho người chăn nuôi lợn nhỏ lẻ

Đáng chú ý, từ tháng 10 đến nay, rất nhiều tỉnh thông báo tái đàn thành công. Bộ trưởng kể, đợt vừa rồi ông đi thực tế ở Bắc Giang, gia đình chị Thái (chủ trang trại chăn nuôi lợn với quy mô hơn 10.000 con) mà đoàn tới thăm cũng nuôi an toàn sinh học, kỳ này xuất ra 300 tấn thịt cho thị trường mùa Tết. Tỉnh Hưng Yên, Đồng Nai cũng đang tái đàn rất tốt.

Theo tiến độ hiện nay, khoảng tháng 2-3/2020 17 doanh nghiệp chăn nuôi lớn sẽ trở lại trạng thái bình thường như thời điểm trước khi chưa có dịch, thậm chí có đơn vị cơ cấu đàn còn cao hơn. Song cần quán triệt thật chặt vấn đề an toàn sinh học.

Vấn đề tái đàn ở những hộ chăn nuôi lợn nhỏ lẻ cần phải đưa ra bàn bạc kỹ. Bởi, những hộ này không đảm bảo điều kiện chăn nuôi an toàn sinh học được tốt như các cơ sở lớn, Bộ trưởng lưu ý.

“Chúng tôi khuyến nghị với các địa phương phải tìm sinh kế mới cho những đối tượng này. Có thể hướng họ chuyển đổi sang chăn nuôi đại gia súc, gia cầm, chuyển sang cây trồng khác. Việc này rất khó khăn nhưng vẫn phải làm. Không để tình trạng các hộ nhỏ lẻ này thấy giá lợn tăng cao lại quay lại tái đàn rồi gặp rủi ro lần thứ 2”. Bộ trưởng nhấn mạnh và yêu cầu, các địa phương không để tình trạng quá chú ý đến an toàn tuyệt đối mà không nghĩ đến sinh kế mới cho các hộ chăn nuôi nhỏ.

Đề cập đến vấn đề nguồn cung thực phẩm dịp Tết Nguyên đán 2020, Bộ trưởng cho biết, ngay từ đầu năm chúng ta đã có chủ trương đẩy mạnh nhóm sản phẩm khác như gia cầm, đại gia súc, thủy sản,... Tổng sản lượng thực phẩm cuối năm do đó không thiếu, thậm chí đáp ứng đủ vấn đề xuất khẩu. Song, ông cũng thừa nhận có tình trạng thâm hụt ở cơ cấu thịt lợn.

Hiện nay giá thịt lợn đang ở mức khá cao một phần do nguồn cung thiếu, phần nữa do giá thành sản xuất cao. Tuy nhiên, mấy ngày gần đây giá thịt lợn bắt đầu hạ, các doanh nghiệp chăn nuôi lớn đã giảm giá còn 83.000 đồng/kg lợn hơi xuất chuồng.

"Giá thịt lợn nên ở một mức hợp lý thì mới kích thích sản xuất phát triển bền vững, còn giá cứ cao quá thì người tiêu dùng quay lưng không ăn nữa vì họ có rất nhiều lựa chọn khác như: tôm, trứng, cá,... ", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chia sẻ.

Tâm An