Giải B Sách quốc gia: Tinh hoa văn hoá Xứ Thanh

Tinh hoa văn hóa xứ Thanh, cuốn sách của cố nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử Hoàng Tuấn Phổ (1935 - 2021) vừa đoạt giải B, Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ 4.

Công trình này là sự kết tinh thành quả một đời nghiên cứu, nghiền ngẫm của tác giả. 43 chương viết về các vấn đề: Lịch sử, kiến thiết làng xã, nghệ thuật kiến trúc, tín ngưỡng tôn giáo… đã bao quát tổng kết được các giá trị lịch sử, văn hóa của đất và người xứ Thanh.

Tinh hoa văn hoá xứ Thanh không phải lịch sử tiến trình phát triển văn hoá hay truyền thống văn hoá xứ Thanh. Đây là công trình nghiên cứu những thành tựu nhiều mặt: lịch sử, kinh tế, xã hội, kiến thiết làng xã, nghệ thuật kiến trúc, tín ngưỡng tôn giáo, ca nhạc,... những tinh hoa, cốt lõi nhất, in đậm dấu ấn sắc thái Thanh Hoá của 40 vạn năm văn hoá xứ Thanh, được xem là Nước Việt thu nhỏ.

Tác giả Hoàng Tuấn Phổ đặt bút viết công trình này ở tuổi 84. Ông đã miệt mài hoàn thành 2.000 trang bản thảo viết tay. Chưa kể, trong quá trình viết, do tuổi già, sức khỏe, tác giả đã phải tạm dừng để nằm viện điều trị (vào năm 2016, 2018).

Để thực hiện công trình này, tác giả đã có sự trợ giúp của con trai là Hoàng Tuấn Công trong việc thực hiện chế bản phần nguyên văn chữ Hán trong sách hay tra cứu mở rộng tư liệu.

Sinh thời, tác giả từng chia sẻ: "Đây là công việc hết sức khó khăn nhưng cần thiết nhằm "ôn cố nhi tri tân", để chúng ta thêm tự hào về quê hương xứ sở, nỗ lực phấn đấu tốt hơn trên con đường hội nhập, đổi mới, xây dựng nông thôn mới, đất nước giàu mạnh, xây dựng chủ nghĩa xã hội thành công".

Giám đốc NXB Thanh Hóa Hoàng Văn Tú cho biết, Thanh Hóa không chỉ mang trong mình đầy đủ những điều kiện tự nhiên như miền núi, trung du, đồng bằng, biển cả, tài nguyên phong phú, giao thông đầy đủ, mà trong suốt quá trình phát triển, vùng đất này đã hình thành nên nhiều bản sắc độc đáo, đóng góp và làm giàu thêm bản sắc dân tộc.

Nhà sử học Phan Huy Chú viết trong Lịch triều hiến chương loại chí: "Thanh Hóa mạch núi cao vót, sông lớn lượn quanh, biển ở phía đông, Ai Lao sát phía tây, bắc giáp trấn Sơn Nam, nam giáp đạo Nghệ An... Vẻ non sông tốt tươi chung đúc nên sinh ra những bậc vương tướng, khí tinh hoa tụ hợp lại, nảy ra nhiều văn nho. Đến những sản vật quý cũng khác mọi nơi".

Còn học giả người Pháp H.Le Breton lại cho rằng Thanh Hóa đối với Việt Nam 'Là nơi giàu cảnh đẹp nhất, cũng là nơi lưu giữ những ký ức lịch sử và truyền thuyết hào hùng nhất".

"Cho nên Tinh hoa văn hóa xứ Thanh là cuốn sách đầu tiên và duy nhất cho đến thời điểm hiện tại đã có sự đánh giá, chọn lọc những gì tinh tuý, đặc sắc nhất của vùng đất này trong dòng chảy lịch sử.

Điểm mang tính chất đóng góp, phát hiện của tác giả nằm ở việc ông đã chứng minh một cách rất thuyết phục rằng Thanh Hóa không chỉ là "tiểu vùng văn hóa" như quan điểm lâu nay của các nhà nghiên cứu, mà vùng đất cổ này mang trong mình cả một nền văn minh có tên "Văn minh sông Mã", sánh bước với "Văn minh sông Hồng" trong tiến trình lịch sử của dân tộc

Cuốn sách là tư liệu quý không chỉ đối với bạn đọc trong và ngoài tỉnh mà còn đối với các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước khi nghiên cứu về Thanh Hóa nói riêng, Việt Nam nói chung", ông Hoàng Anh Tú chia sẻ.

Tình Lê

Giải B Sách quốc gia: Biểu tượng hòa hợp giữa tinh thần Pháp và nghệ thuật Việt

"Nghệ thuật Huế - cuốn sách là một biểu tượng cho sự hòa hợp tốt đẹp giữa tinh thần Pháp và nghệ thuật Việt", ông Etienne Rolland-Piegue, Tham tán Văn hóa và hợp tác, Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam chia sẻ.