Lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, đơn vị vừa phối hợp với Bảo tàng Lịch sử Quốc gia công bố kết quả khai quật khảo cổ học nền điện Cần Chánh - ngôi điện có kết cấu gỗ lớn và đẹp nhất trong Tử Cấm thành, Đại Nội Huế.

Được xây dựng từ năm 1804 dưới thời vua Gia Long và bị tàn phá vào năm 1947, đến nay điện Cần Chánh đã trải qua 11 lần tu sửa. Ảnh tư liệu.

Tại buổi công bố, đại diện Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam đã giới thiệu kết quả nghiên cứu bước đầu tại những hố thăm dò trên diện tích khoảng 200m2.

Kết quả cho thấy, có sự biến động kết cấu nền móng của điện Cần Chánh từ khi xây dựng vào thời vua Gia Long đến các đợt trùng tu sau này.

Các nhà nghiên cứu khai quật phần diện tích khoảng 2000m2 tại khu vực điện Cần Chánh. Ảnh: Ngọc Văn.

Theo nhận định của các nhà khảo cổ học, điện Cần Chánh ban đầu được xây dựng trên nền địa chất yếu, có khả năng trước đây là vùng ao hồ, sình lầy. Do vậy, nền móng của ngôi điện được gia cố thêm qua những đợt trùng tu. 

Ông Nguyễn Ngọc Chất - Phó Trưởng phòng Nghiên cứu Sưu tầm, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Việt Nam - phụ trách khảo cổ nền điện Cần Chánh cho biết, từ khi xây dựng vào năm 1804 thời vua Gia Long đến khi bị phá hủy vào năm 1947, ngôi điện đã trải qua 11 lần tu sửa với mức độ khác nhau. 

Theo nhận định, điện Cần Chánh ban đầu được xây dựng trên nền địa chất yếu, có khả năng trước đây là vùng ao hồ, sình lầy. Ảnh: Ngọc Văn.

Ông Chất cho rằng, công tác khảo cổ học giúp xác định yếu tố nguyên gốc của nền móng công trình và các giai đoạn biến đổi địa tầng.

Một số chuyên gia khảo cổ đề nghị, quá trình phục dựng điện Cần Chánh phải tiến hành khoan thăm dò địa chất để thiết kế xây dựng nền móng đảm bảo độ bền vững cho công trình. Và giai đoạn lựa chọn phục dựng ngôi điện nên chọn vào thời vua Khải Định, bởi thời điểm đó, điện Cần Chánh được đánh giá là một trong những công trình kiến trúc đẹp tiêu biểu của nhà Nguyễn.

Một phần dấu tích phát lộ trong quá trình khai quật điện Cần Chánh. Ảnh: Ngọc Văn.

Điện Cần Chánh được xây dựng vào năm 1804 dưới thời vua Gia Long của triều Nguyễn, là một trong những công trình chính và quan trọng nhất bên trong Hoàng thành Huế. 

Ngôi điện nằm trên trục thần đạo của Hoàng thành Huế, cùng với các công trình quan trọng như Ngọ Môn, điện Thái Hòa, Đại Cung môn, điện Càn Thành, điện Khôn Thái, điện Kiến Trung…

Điện Cần Chánh từng là ngôi điện được đánh giá có kiến trúc đẹp, tiêu biểu trong Hoàng thành Huế. Ảnh: Ngọc Văn.

Dưới thời nhà Nguyễn, điện Cần Chánh là nơi làm việc của các vua và diễn ra những buổi tiệc, lễ quan trọng. Tại đây, mỗi tháng vua sẽ thiết triều 4 lần vào các ngày mồng 5, 10, 20 và 25 Âm lịch.

Năm 1947, do chiến tranh, di tích điện Cần Chánh bị phá hủy hoàn toàn, chỉ còn lại phần nền móng. Theo tư liệu, trước khi bị phá hủy, điện Cần Chánh có kết cấu gồm: chính điện có 5 gian và 2 chái kép, tiền điện có 7 gian và 2 chái đơn. 

Trước đó, vào năm 2021, HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư dự án “Tu bổ, phục hồi và tôn tạo điện Cần Chánh”. Dự án có tổng kinh phí gần 200 tỷ đồng.