Hoang mang ớt bột chứa độc tố gây ung thư

Viện Pasteur TPHCM vừa công bố kết quả kiểm nghiệm 48 mẫu ớt khô được thu thập tại các chợ và tiệm tạp hóa ở 5 tỉnh, thành phố phía Nam. Theo đó, tất cả các mẫu đều chứa độc tố vi nấm aflatoxin gây ung thư...

Tại chợ Bà Chiểu (Q. Bình Thạnh), tiểu thương giới thiệu đủ loại ớt bột với thành phần: ớt hiểm nguyên chất 100%, không phẩm màu, an toàn cho người tiêu dùng. Giá từ 30.000 - 75.000 đồng/kg.

Ở chợ đầu mối Thủ Đức, khi biết chúng tôi cần mua một lượng lớn ớt bột để pha chế sa tế, tiểu thương tên Mai (chủ một ki-ốt kinh doanh ớt ở khu A) cho hay, cửa hàng chỉ bán duy nhất một loại ớt với giá 45 nghìn đồng/kg. Ớt không pha chế và có nguồn gốc rõ ràng.

Ớt bột tại chợ ở TPHCM.

Hoang mang

Sau khi có thông tin ớt bột có chất gây ung thư, chị Nguyễn Thị Trà (nhân viên văn phòng, Q.1) đã chuyển qua mua ớt tươi. “Trước đây gần như ngày nào gia đình tôi cũng dùng ớt bột để chế biến món ăn, nhưng giờ mình bỏ hết. Chỉ dám dùng tiêu hoặc tự làm ớt khô để nấu ăn”.

Mấy ngày nay, quán bún bò bà Oanh (Ngã Năm Chuồng Chó, Q. Gò Vấp) giảm hẳn khách tới ăn. Bà Oanh buồn hiu: “Trước giờ tôi vẫn mua ớt bột ở chợ đầu mối về nấu ăn. Ai ăn cũng khen ngon, hít hà vì sa tế ớt tôi chế biến theo bí quyết riêng. Vậy mà hổm rày khách không dám đụng tới sa tế ớt, nước bún bò có ớt, khách cũng sợ. Bán cả ngày không hết nồi bún, thu nhập giảm hẳn”.

Chị Bình – kinh doanh khô bò, khô nai chợ Nguyễn Tri Phương (Q.10) cũng thở dài vì ế khách: “Món khô đắt hàng mỗi khi tết đến, vậy mà tin ớt bột gây ung thư này khiến tôi như chết đứng. Bao nhiêu vốn liếng bỏ vào đây, giờ mà bán không hết hàng thì chắc cũng không biết tết là gì”.

100% mẫu ớt bột chứa chất gây ung thư

Theo PGS.TS.BS Phan Trọng Lân - Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM, trong tháng 5 - 6/2017, nhằm giám sát aflatoxin (một chất gây ung thư) trong ớt khô, cán bộ Viện Pasteur TPHCM đã tiến hành giám sát, tập trung vào các mẫu ớt khô có nguy cơ cao (ớt khô không có đóng gói, không có xuất xứ rõ ràng) được bày bán ở một số điểm kinh doanh nhỏ lẻ ở một số tỉnh/thành phố.

Cụ thể, Viện Pasteur TPHCM đã thu thập ngẫu nhiên 48 mẫu ớt khô dạng bột (trong đó có 45 mẫu không nhãn mác) tại các chợ và tiệm tạp hóa ở 5 tỉnh, thành phố gồm: TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước và Bà Rịa - Vũng Tàu. Kết quả xét nghiệm cho thấy, 100% mẫu ớt bột đều có sự hiện diện của aflatoxin (chất có thể gây ung thư gan), nhiều mẫu vượt giới hạn cho phép.

Các chuyên gia cho rằng, do thu hoạch, chế biến, vận chuyển và bảo quản theo phương pháp thủ công, không có sự kiểm soát về nhiệt độ, độ ẩm thích hợp nên việc nhiễm aflatoxin là không tránh khỏi. Aflatoxin là một nhóm các chất chuyển hóa của vi nấm, có độc tính cao. Tổ chức Nghiên cứu Ung thư quốc tế IARC đã xếp loại aflatoxin B1 vào nhóm tác nhân gây ung thư cho người. Tuy nhiên, kết quả khảo sát này chỉ bước đầu tập trung vào ớt khô dạng bột vì đây là dạng nguyên liệu dễ sử dụng. Để tiếp tục đánh giá tình trạng nhiễm aflatoxin trên ớt, cần có một chương trình giám sát aflatoxin trong mẫu ớt khô cả dạng nguyên quả và dạng bột.

Kết quả xét nghiệm vượt ngưỡng là dấu hiệu chỉ điểm, giúp rà soát lại chuỗi thực phẩm từ công tác canh tác, thu hoạch, vận chuyển, chế biến, bảo quản và sử dụng ở ớt khô không bao bì và không rõ nguồn gốc. Việc lấy mẫu để giám sát tập trung vào các mẫu có nguy cơ cao về nhiễm aflatoxin ở ớt khô không đại diện cho các loại ớt khô có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, cũng như không đại diện cho điểm kinh doanh, địa phương.

“Để hạn chế chất độc aflatoxin trong ớt khô, người sản xuất, chế biến, kinh doanh cần kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm trong quá trình vận chuyển, chế biến và bảo quản thực phẩm. Người dân nên chọn và sử dụng thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, không sử dụng thực phẩm đã xuất hiện mốc, lưu ý hạn sử dụng và đáo hạn thực phẩm bảo quản tại gia đình và không để lâu các loại gia vị” - PGS.TS Phan Trọng Lân khuyến cáo.

(Theo Tiền phong)