Thiếu hụt nhân lực trình độ cao là thách thức lớn với đổi mới công nghệ tài chính

Chuỗi hội thảo chuyên môn “Đổi mới công nghệ tài chính, đột phá kỹ thuật số và nghề nghiệp kế toán” vừa được Viện Kế toán Công chứng Anh và xứ Wales (ICAEW) phối hợp với Câu lạc bộ Công nghệ tài chính ngân hàng Việt Nam (VietFintech Club) tổ chức tại TP.HCM và Hà Nội.

Hội thảo “Đổi mới công nghệ tài chính, đột phá kỹ thuật số và nghề nghiệp kế toán” tại Hà Nội thu hút sự tham gia của nhiều doanh nghiệp và người làm trong lĩnh vực tài chính, kế toán và kinh doanh.

Tại hội thảo, nhận định các công ty Fintech đóng vai trò quan trọng trong việc đổi mới dịch vụ tài chính với sự tác động lên các lĩnh vực ngân hàng số, thanh toán di động, bảo hiểm, tiền điện tử, robot tư vấn…, bà Kristin Gillon, Giám đốc nghiên cứu công nghệ toàn cầu của ICAEW cho biết, Fintech thay đổi cách tiếp cận môi trường truyền thống sang môi trường điện tử. Chúng ta đang bắt đầu không còn sử dụng tiền mặt hay thẻ để chi trả mà xu hướng thanh toán qua điện thoại cũng như các ứng dụng trên điện thoại phát triển rất nhanh. Chúng ta cũng đã thấy sự lên ngôi của blockchain khi có lợi thế về việc hạn chế các kết nối trung gian, giảm chi phí và nhanh chóng hơn.

Theo bà Kristin Gillon, trước những lợi ích mà công nghệ đem lại trong lĩnh vực tài chính, nguồn nhân lực và hoàn thiện khung pháp lý là 2 vấn đề cần đặc biệt quan tâm.

“Thách thức đối với tất cả các quốc gia trước sự đổi mới công nghệ tài chính đó là sự thiếu hụt nhân sự có trình độ cao. Một nhân sự làm việc trong ngành Fintech cần sự pha trộn giữa sáng tạo đổi mới, công nghệ kỹ thuật và chuyên môn về tài chính. Tuy nhiên, hiện tại số lượng được đào tạo khó có thể đáp ứng được trước sự phát triển nhanh chóng của Fintech. Chính vì vậy, chúng ta cần có sự đầu tư chiến lược dài hạn phát triển nhân sự trong ngành này”, bà Kristion nhấn mạnh.

Cùng quan điểm về vấn đề nhân lực, ông Trần Hữu Đức – Phó chủ tịch Câu lạc bộ VietFintech cho rằng, bên cạnh hành lang pháp lý, nguồn nhân lực trong lĩnh vực Fintech là một thách thức hiện nay.

Thông thường, các nhà sáng lập trẻ trong lĩnh vực Fintech chưa tìm được sự kết hợp giữa những người có năng lực chuyên môn trong lĩnh vực tài chính và những chuyên gia giỏi công nghệ, một số mới chỉ có năng lực công nghệ tốt, biết cách tiếp cận người dùng, có sự sáng tạo nhưng khó tích hợp hay thử nghiệm sản phẩm vào các ngân hàng, doanh nghiệp.

Vietfintech hiện hỗ trợ tích cực các công ty Fintech thông qua cuộc thi “Fintech Challenge Vietnam” do Ngân hàng Nhà nước và ADB tổ chức cho các startups, giải quyết các vấn đề và kết nối với các ngân hàng. Bên cạnh đó, CLB kết hợp với Quỹ VIISA cũng xây dựng VietFintech lab – để ươm tạo các doanh nghiệp Fintech, làm cầu nối giữa tổ chức tài chính với startups để xây dựng môi trường thử nghiệm kết nối, thử nghiệm dịch vụ và đầu tư.

Cơ hội lớn cho doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài chính trên nền kỹ thuật số

Cũng tại hội thảo, ông Trần Hữu Đức cũng cập nhật những thông tin mới nhất về hoạt động của ngành Fintech trên thế giới. Cụ thể, trong quý II/2019, Fintech tiếp tục nhận được đầu tư rất lớn và có sự chuyển dịch, bởi các tổ chức tài chính truyền thống không còn tự đổi mới từ bên trong mà chuyển sang dạng hợp tác hoặc sáp nhập các công ty Fintech nhằm nhanh chóng đổi mới công nghệ, tiếp cận người dùng.

Nằm trong xu hướng thế giới, nhiều ngân hàng tại Việt Nam đã bắt đầu làm việc và hợp tác với Fintech để hỗ trợ và triển khai công nghệ, thúc đẩy sự đổi mới trong thời đại công nghệ số. Hiện tỷ lệ dân số chưa có tài khoản ngân hàng chiếm đến 69%, trong đó có đến 73% người dân đang sống ở vùng nông thôn bị hạn chế tiếp cận các dịch vụ tài chính, trong khi tỷ lệ người sử dụng điện thoại và Internet rất cao, thời gian tương tác trên môi trường online rất nhiều.

Nhận định về những con số trên, ông Trần Hữu Đức cho biết, đây là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài chính trên nền tảng kỹ thuật số để tiếp cận đến lượng khách hàng lớn này.

Bà Kristin Gillon, Giám đốc nghiên cứu công nghệ toàn cầu của ICAEW trình bày tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đến nghề nghiệp kế toán.

Khi các dịch vụ tài chính có sự thay đổi dưới sự tác động của trí tuệ nhân tạo, blockchain, an ninh mạng và dữ liệu, người hành nghề kế toán cũng thay đổi vai trò và yêu cầu nhiều kỹ năng nghề nghiệp mới.

Bài trình bày “Đột phá kỹ thuật số và nghề nghiệp kế toán” của bà Kristin Gillon nhấn mạnh những giá trị mà công nghệ đem đến trong công việc: “Sự hỗ trợ của công nghệ sẽ giúp giảm thời gian của kế toán viên trong những công việc lặp đi lặp lại như ghi chép sổ kế toán, lưu trữ, báo cáo và đối chiếu. Như vậy, người làm kế toán có thể dành nhiều thời gian hơn cho những nhiệm vụ có giá trị cao như phân tích từ dữ liệu, tư vấn chiến lược cũng như các công việc đòi hỏi độ phức tạp và chuyên môn cao”.

Tuy nhiên, công nghệ cũng sẽ tạo ra thách thức cho nghề nghiệp kế toán, đặc biệt trong các kỹ năng nghề nghiệp. “Để làm việc hiệu quả dưới sự hỗ trợ của công nghệ 4.0, trước hết, người làm trong lĩnh vực kế toán cần có hiểu biết về công nghệ.

Bên cạnh đó, các kế toán viên cũng sẽ đảm nhiệm nhiều hơn vai trò cố vấn và hợp tác nên đòi hỏi phải nắm vững và luôn cập nhật kiến thức kinh doanh và thương mại, kỹ năng mềm và tư duy phản biện. Sự biến chuyển của công nghệ là không ngừng nên họ cũng cần “thái độ số”, đó là luôn tìm hiểu và cởi mở, khả năng thích ứng và sẵn sàng thay đổi”, bà Kristin nêu quan điểm.

Từ những yêu cầu đổi mới nguồn nhân lực kế toán kiểm toán cũng như trong các ngành dịch vụ tài chính đặt ra trong những năm gần đây, ICAEW đã tích hợp các nội dung về CNTT, dữ liệu lớn vào chương trình đào tạo ICAEW CFAB và ICAEW ACA dành cho học viên.

Cùng với đó, ICAEW cũng phối hợp hỗ trợ các trường đại học đưa các nội dung này vào giảng dạy, giúp sinh viên tiệm cận nhiều hơn với kiến thức cập nhật nhất, mong muốn thế hệ tương lai có sự trang bị tốt nhất những kỹ năng cần có trong môi trường công nghệ số.